Thuốc Dexamethasone đột phá trong điều trị COVID-19

Tiến bộ y học - Ngày đăng : 11:21, 18/06/2020

Nửa năm trôi qua kể từ ngày đại dịch COVID-19 bùng phát, các nhà khoa học đã công bố bước đột phá lớn đầu tiên trong việc tìm kiếm một loại thuốc để chống lại căn bệnh nguy hiểm này.
Thuốc Dexamethasone được xem là đột phá trong điều trị COVID-19 - Ảnh: Getty

Một nhóm nghiên cứu tại Đại học Oxford (Anh) đã phát hiện ra rằng một loại thuốc rẻ tiền và có sẵn và phổ biến rộng rãi có thể hiệu quả trong việc điều trị cho các bệnh nhân nhiễm COVID-19 ở dạng nặng. Đó chính là thuốc Dexamethasone.

Thuốc Dexamethasone xuất hiện từ đầu những năm 1960. Nó là một steroid (Steroid là thuật ngữ về chất hóa học, thường là nội tiết tố được cơ thể sản xuất tự nhiên) được dùng với liều thấp như một chất chống viêm. Thuốc được dùng để điều trị bệnh hen suyễn ở dạng nặng, và các trường hợp viêm khớp dẫn đến sưng, đau nhức, bệnh.

Từ những công dụng trên, các nhà khoa học đã thử nghiệm đưa thuốc này vào điều trị cho các bệnh nhân COVID-19, kết quả thu được rất khả quan.

Hầu hết những bệnh nhân nguy kịch và tử vong do nhiễm COVID-19 đều không có biểu hiện lâm sàng nghiêm trọng trong giai đoạn đầu của bệnh, một số người chỉ thấy có sốt nhẹ, ho hoặc đau nhức cơ. Những bệnh nhân này đột ngột xấu đi ở giai đoạn sau của bệnh hoặc đang trong quá trình hồi phục với sự xuất hiện của Hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS) và suy đa tạng xảy ra nhanh chóng, dẫn đến tử vong trong một thời gian ngắn. “Cơn bão cytokine” được xem là một trong những nguyên nhân chính gây ra ARDS và suy đa tạng ở những bệnh nhân này. Do đó, việc tìm ra các thuốc đặc trị “cơn bão cytokine” xưa nay là một thách thức mới của y học.

Qua thử nghiệm, các nhà khoa học đã nhận thấy thuốc Dexamethasone tác động lên hệ thống miễn dịch để làm giảm phản ứng và giảm “cơn bão cytokine”. Thuốc Dexamethasone đã ngăn ngừa tình trạng viêm lớn ở trong phổi giúp cho bệnh nhân hô hấp tốt hơn.

Các nhà khoa học đã nghiên cứu tác dụng của thuốc ở 2.000 bệnh nhân và so sánh với kết quả ở 4.000 bệnh nhân không dùng thuốc. Kết quả được công bố cho thấy khi dùng Dexamethasone, tỷ lệ bệnh nhân nhiễm COVID-19 đang dùng máy thở có nguy cơ tử vong cao đã giảm xuống rất thấp (từ 28-40% còn 12%).

Cũng như bất cứ kỳ loại tân dược nào, Dexamethasone cũng có tác dụng phụ. Khi sử dụng thuốc, bệnh nhân có thể lo lắng, rối loạn giấc ngủ, tăng cân vì nước trong cơ thể bị giữ lại. Đối với những bệnh nhân được chăm sóc đặc biệt, những tác dụng phụ này tương đối nhỏ nên có thể được quản lý dễ dàng. Vì vậy lợi ích của Dexamethasone trong điều trị COVID-19 vượt xa các tác động tiêu cực.

Các nhà khoa học cho biết Dexamethasone không hiệu quả ở những người có triệu chứng nhẹ khi đang điều trị mà không cần hỗ trợ hô hấp bằng máy thở, và đưa ra khuyến cáo không nên tùy tiện sử dụng thuốc khi đang tự điều trị tại nhà.

Thuốc Dexamethasone được bán với giá rất rẻ trên thị trường tân dược. Bệnh nhân dùng thuốc từ 7 đến 10 ngày chỉ tốn khoảng 44 USD. Người ta ước tính rằng nếu loại thuốc này được sử dụng sớm hơn ở Anh thì có thể giảm được hơn 5.000 trường hợp tử vong do COVID-19.

Điều này có nghĩa là bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn ở các quốc gia không có dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt có thể được sử dụng Dexamethasone một cách dễ dàng so với các loại thuốc mới thường bị hạn chế và rất đắt tiền.

Tiểu Vũ (theo Science Alert)