ĐBSCL: Phẫu thuật thành công cho bệnh nhân ung thư đầu tụy xâm lấn mạch máu

Bệnh nhân Nguyễn văn S. (ngụ H.Phong Điền, TP.Cần Thơ), nhập viện ngày 7.10, vì đau bụng quanh rốn phải. CT Scanner bụng có cản quang vùng đầu tụy có khối choán chỗ kích thước 3.6 x 4cm.

Êkip phẫu thuật gồm BS.CK2 Nguyễn Khắc Nam, Th.Bs Lê Quang Huy, BS.CK2 Thái Đắc Vinh - Phó khoa Gây mê hồi sức đã tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân.

Kết quả: vào ổ bụng không dịch, thân đuôi tụy không to, ống tụy to căng phồng, đầu móc tụy to cứng có một khối cứng 5 x 6cm...

Êkip mạch máu do Th.Bs Trần Thanh Bình đã cắt đoạn động tĩnh mạch mạc treo tràng trên, sau đó tái tạo động mạch mạc treo tràng trên khoảng 3 cm bằng tĩnh mạch hiển lớn trái, sau khâu nối mạch máu thông tốt...

Sáng 29.10, sau phẫu thuật 15 ngày, bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, sinh tồn ổn định, hết đau bụng. Bệnh nhân dự kiến ra viện trong 1-2 ngày tới.

Với các phương tiện chẩn đoán hiện đại, chẩn đoán sớm ung thư tụy còn nhiều hạn chế. Do đó, nhiều trường hợp được phẫu thuật khi khối u tụy đã xâm lấn vào tĩnh mạch cửa hoặc tĩnh mạch mạc treo tràng trên, mổ triệt căn là một yêu cầu khó khăn, tiên lượng sống sau 5 năm dao động từ 3,5 - 25%.

Phẫu thuật cắt khối tá tràng đầu tụy (phẫu thuật Whipple) là một phẫu thuật lớn và phức tạp trong chuyên ngành tiêu hóa. Sự phức tạp bởi giải phẫu định khu tại chỗ và kết hợp với sự thâm nhiễm của tổ chức ung thư tới các tạng lân cận nhất là các bó mạch trong đó có bó mạch mạc treo tràng trên.

Hơn nữa các miệng nối tụy-ruột, mật-ruột sau mổ có tỉ lệ tai biến và biến chứng cao (20-30%) và tử vong sau mổ cao (5-7%). Đặc biệt các bệnh lý ung thư vùng đầu tụy sau phẫu thuật sống sau 5 năm còn thấp (10-15%) nên khiến cho các phẫu thuật viên e ngại khi thực hiện loại phẫu thuật này.

Do đó khi kết hợp thêm cắt đoạn và tái tạo lại động tĩnh mạch mạc treo tràng trên từ tĩnh mạch hiển lớn để điều trị ung thư đầu tụy xâm lấn mạch máu này sẽ làm cho phẫu thuật này càng khó khăn hơn.

Điểm qua y văn thì số trường hợp bệnh nhân được thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối ung thư đầu tụy kết hợp cắt và tái tạo động mạch mạc treo tràng trên chỉ chiếm từ 0,03 - 0,9% trường hợp phẫu thuật ung thư tụy. Mặc dù đã triển khai trên 12 năm, nhưng đây là lần đầu tiên ở Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ - và cũng là lần đầu tiên ở ĐBSCL, tiến hành phẫu thuật một trường hợp u đầu tụy xâm lấn mạch máu.

Phong Phạm