Bệnh nhân ngưng tim được ‘hồi sinh’ ngoạn mục

Bệnh nhân là ông Nguyễn Văn Nh. (57 tuổi, quê quán Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang). Bệnh nhân có tiền sử tăng huyếp áp và hút thuốc lá nhiều năm với số lượng nhiều. Khoảng 10 giờ sáng 21.1 (27 Tết), bệnh nhân sau khi gắng sức đột ngột bị khởi phát cơn đau ngực trái với tính chất đau dữ dội như bóp nghẹt, như dao đâm, vả mồ hôi, kéo dài trên 20 phút. Bệnh nhân được người nhà nhanh chóng đưa đến trạm y tế xã và sau đó được chuyển ngay đến Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ.

Trên đường đến bệnh viện, bệnh nhân đột ngột lên cơn gồng người, tím tái cả mắt, nên gia đình lo lắng nghĩ rằng không qua khỏi. Sau vài phút, bệnh nhân tỉnh lại, nhưng tiếp xúc chậm, kèm theo than đau ngực nhiều. Trưa 21.1, bệnh nhân được đưa vào khoa Cấp cứu, và đột ngột ngừng tuần hoàn, ngừng thở, mạch = 0, huyết áp = 0. Ngay lập tức, ê kíp trực của khoa Cấp cứu tiến hành cấp cứu hồi sinh tim phổi, xoa bóp tim ngoài lồng ngực, sốc điện, đặt nội khí quản bóp bóng hỗ trợ hô hấp, dùng thuốc vận mạch, chống toan, chống loạn nhịp và kích hoạt quy trình báo động đỏ nội viện…

Sau 3 lần sốc điện, bệnh nhân có nhịp tim trở lại, nhưng hôn mê, thở qua nội khí quản. Bệnh nhân được chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp thành trước giờ thứ 3 có biến chứng ngưng tim do rối loạn nhịp (rung thất). Bệnh nhân có chỉ định can thiệp mạch vành cấp cứu. Phòng Can thiệp tim mạch cũng được khởi động để sẵn sàng tiến hành can thiệp.

Kết quả chụp mạch vành, bệnh nhân bị tắc hoàn toàn nhánh động mạch liên thất trước (LAD) từ lỗ xuất phát do vỡ mảng xơ vữa có nhiều huyết khối. Kỹ thuật hút huyết khối, nong bóng và can thiệp đặt 1 stent phủ thuốc với kích thước (4 x 34mm) tái thông mạch vành thành công sau 40 phút thủ thuật. Sau can thiệp tái thông mạch vành tình trạng huyết động của bệnh nhân cải thiện rõ, sinh tồn ổn định, tri giác cải thiện, bệnh nhân được rút ống nội khí quản. Bệnh nhân được chuyển đến khoa Tim mạch can thiệp để tiếp tục dõi và điều trị nội khoa tích cực.

Sáng 22.1, bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, hết đau ngực, sinh tồn ổn định và dự kiến ra viện trong vài ngày tới, kịp về nhà ăn Tết. Theo Ths.BS Trần Văn Triệu - khoa Tim mạch can thiệp (Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ), nhồi máu cơ tim là tình trạng tắc hoàn toàn 1 hoặc nhiều nhánh động mạch vành - động mạch cung cấp máu nuôi tim một cách đột ngột, làm chết tế bào cơ tim.

Nhồi máu cơ tim cấp là một cấp cứu tim mạch có đến 30% người bệnh tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Đặc biệt, những trường hợp nhồi máu cơ tim cấp trước rộng là bệnh rất nguy hiểm, nguy cơ tử vong cao trong những giờ đầu vì biến chứng loạn nhịp và choáng tim. Nhồi máu cơ tim có những biến chứng nguy hiểm nếu không xử lý kịp thời bệnh nhân có thể tử vong bất cứ lúc nào.

Rung thất gây tử vong khoảng 50% bệnh nhân nhồi máu cơ tim và thường xảy ra trong giờ đầu tiên khi khởi phát triệu chứng. Nguyên nhân của nhồi máu cơ tim là sự tắc nghẽn đột ngột của mạch máu nuôi tim do cục máu đông. Nguyên tắc chung là tái lập dòng máu chảy trong đoạn động mạch vành bị tắc càng sớm càng tốt để cứu vãn tối đa phần cơ tim do thiếu máu nuôi dưỡng nằm xen lẫn với những vùng cơ tim đã chết vì hoại tử do thiếu máu.

Trường hợp bệnh nhân này, sau khi nhồi máu cơ tim cấp có biến chứng ngưng tim ngưng thở, nhưng nhờ cấp cứu và can thiệp kịp thời đã không để lại di chứng tổn thương não, các thông số huyết động và siêu âm tim kiểm tra ghi nhận chức năng cơ tim được bảo tồn. Các trường hợp bệnh nhân bị ngưng tim ngưng thở nếu không kịp thời thực hiện tốt quy trình cấp cứu hồi sinh tim phổi thì việc nếu có cứu sống thì cũng để lại nhiều di chứng, đặc biệt là đời sống thực vật hoặc ít hơn là suy tim sau này.

Nhồi máu cơ tim có thể phòng ngừa được bằng cách điều trị tích cực các bệnh lý tim mạch liên quan kết hợp với điều chỉnh lối sống khoa học lành mạnh, như hạn chế các loại chất béo có hại có nhiều trong mỡ, da, phủ tạng động vật, các loại thịt đỏ (thịt lợn, thịt bò, thịt dê), lòng đỏ trứng… Cần ăn giảm muối và tăng cường bổ sung chất xơ và các vitamin có nhiều trong rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt. Không hút thuốc lá, hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê… Đồng thời, nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.

Phong Phạm