Những vai diễn lưu sống mãi của NSƯT Duy Thanh

Cách đây 35 năm, khi còn là công nhân cơ điện, tình cờ thấy Nhà hát Tuổi trẻ tổ chức tuyển diễn viên, Duy Thanh liền đăng ký và dấn thân vào nghiệp diễn. Với khuôn mặt và dáng vẻ bệ vệ, nam diễn viên chuyên đóng các vai phản diện trên màn ảnh. Nhân vật của ông thường nói nhiều, có vẻ ngoài học thức nhưng đầy mưu mô xảo quyệt.

Duy Thanh nổi tiếng là thuộc được nhiều lời thoại dài và khó. Nghệ sĩ từng chia sẻ về thói quen đọc kịch bản một lượt để hiểu, sau khi biết lịch quay và bối cảnh thì đọc và nhẩm lại. Đến lúc người quay phim đặt góc máy, ông xem kịch bản lần nữa để thuộc. Dù chỉ là các vai phụ, nghệ sĩ Duy Thanh luôn để lại dấu ấn đậm nét.

Đất và người (vai Thủ) - 2002

Loạt phim truyền hình được chuyển thể từ tiểu thuyết Mảnh đất lắm người nhiều ma của Nguyễn Khắc Trường, khắc họa cuộc sống nông thôn Việt Nam. Duy Thanh thủ vai Trịnh Bá Thủ, em trai nhân vật chính Trịnh Bá Hàm (Duy Hậu). Nhân vật ngoài mặt nhẹ nhàng nhưng lại cực kỳ âm mưu, gia trưởng, thích tranh giành quyền lực, đấu đá trong làng.

Đây không phải vai phản diện đầu tiên của Duy Thanh trong phim. Nghệ sĩ bắt đầu diễn dạng vai này từ cuối thập niên 1990. Ông từng chia sẻ do ngoại hình lúc này bắt đầu phát tướng, phù hợp những vai đểu giả, mưu mô.

Tuy nhiên, đây là vai diễn bộc lộ nét diễn xuất đặc trưng nhất của nghệ sĩ, qua hình tượng một cán bộ địa phương tha hóa, nắm trong tay quyền lực nhưng không phục vụ dân mà trục lợi cho bản thân và dòng họ. Đây cũng là một trong những vai diễn cố nghệ sĩ tâm đắc nhất.

Chạy án (vai chủ tịch tỉnh) - 2006

Bối cảnh phim diễn ra ở một tỉnh miền Bắc. Cao Thanh Lâm (Việt Anh) là con trai Thứ trưởng Cao Đức Cẩm (Cao Dũng Nhi). Ông Cẩm là người đứng đắnnhưng con trai lại đánh cắp tiền từ ngân hàng vì thua bạc. Cuối cùng, Lâm chịu mức án 10 năm tù nhưng lại giở trò để tìm cách ra sớm.

Duy Thanh xuất hiện trong phần hai với vai chủ tịch tỉnh Phạm Văn Túy. Ông chủ tịch thường nói ra những lời tốt đẹp, tỏ ra lo cho dân và đặt pháp luật lên hàng đầu. Tuy nhiên, bản chất ông dễ dàng thoả hiệp với cái xấu, kéo bè cánh, trục lợi. Ông luôn đối đầu với giám đốc công an Chu Văn Hòa - vai chính diện trong phim.

Vai diễn trong Chạy án để lại dấu ấn đậm nét của Duy Thanh về ngoại hình cũng như dạng vai quan chức bệ vệ, đường hoàng bên ngoài nhưng nhiều hành vi khuất tất bên trong.

Bão qua làng (vai ông Tùng) - 2014

Tác phẩm kể về cuộc sống ở làng Đợi – một ngôi làng miền Bắc. Trang trại của vợ chồng Lận - Đận đứng trước nguy cơ bị thu hồi đất khi có tin đồn làng sẽ lên thành thị trấn. Nhiều lãnh đạo định lợi dụng tình trạng này để vơ vé thêm đất đai cho mình. Phim được khen ngợi vì thể hiện được những mâu thuẫn của làng quê Việt Nam trong thời phát triển kinh tế thị trường.

Ông Tùng là chủ nhà nghỉ - nơi chứa chấp tệ nạn khiến cho cuộc sống làng quê trở nên xáo trộn. Khi thủ vai Tùng, diễn viên Duy Thanh vừa trải qua một đợt truyền hóa chất điều trị ung thư phổi.

Lựa chọn cuối cùng (vai Hòa Vâu) - 2016

Phim năm 2016 mô tả hiện trạng các nhà máy thủy điện được xây dựng hàng loạt, đẩy nhanh tình trạng phá rừng. Ông chủ tịch tỉnh Khắc Chính (Mạnh Cường) muốn sống trong sạch nhưng liên tiếp bị bủa vây bởi các nhóm lợi ích và tập đoàn kinh tế. Duy Thanh đóng nhân vật Hòa Vâu - ông chủ của tập đoàn Đức Hòa nhiều mánh lới làm ăn.

Khi quay phim này, Duy Thanh đã bị ung thư phổi bốn năm nhưng vẫn nhiệt tình theo đoàn để hoàn thành vai diễn. Thậm chí, có cảnh quay nhân vật bị công an triệu tập, ông xuất hiện với mái đầu trọc do truyền hóa chất chữa ung thư.

An Nguyễn/ VNE