Mỹ kêu gọi Úc, Indonesia hành động để thách thức Trung Quốc tại Biển Đông

Tư lệnh Hải quân Mỹ, Đô đốc John Richardson hôm 16.5 cho biết mỗi nước ở Đông Nam Á cần xác định phản ứng của riêng mình trước các động thái “bành trướng quân sự” của Trung Quốc đối với các đảo tranh chấp ở Biển Đông.

Trả lời phỏng vấn với hai báo The Age và Sydney Morning Herald (SMH), ông Richardson cho rằng các nước trong khu vực nên hành động để tiến hành hoạt động tự do hàng hải nhằm thách thức các yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên vùng biển chiến lược này.

“Tôi nghĩ mỗi quốc gia sẽ phải đánh giá tình hình và cách tiếp cận của riêng họ. Nhưng đến một lúc nào đó, các lực lượng hải quân sẽ phải hành động, và có mặt để cung cấp các sự lựa chọn cho các nhà lãnh đạo (quốc gia) của họ”, Đô đốc Richardson nói.

Tư lệnh hải quân Mỹ cũng cho rằng Úc và Indonesia là hai nước mạnh mẽ ủng hộ một nền trật tự quốc tế dựa trên luật pháp.

Những bình luận trên được ông Richardson đưa ra trong sau chuyến công du các đồng minh của Mỹ là Nhật Bản, Ấn Độ và Singapore.

Tuần trước, hai tàu hải quân Mỹ tham gia hoạt động tự do hàng hải, tiến vào phạm vi 12 hải lý cách một số đảo mà Trung Quốc tuyên bố là thuộc chủ quyền của họ trong Biển Đông đã khiến Bắc Kinh nổi giận và cáo buộc Washington cố tình “xâm phạm chủ quyền” nhằm phá hoại hòa bình, an ninh và trật tự ổn định” của vùng biển chiến lược này.

Từ lâu, Washington muốn Canberra thực hiện các hoạt động tự do hàng hải tương tự, nhưng chính phủ của Thủ Tướng Scott Morrison, cho đến nay vẫn từ chối làm như vậy. Phát ngôn viên quốc phòng của Đảng Lao động đối lập Úc, Richard Marles, tháng 7 năm ngoái đã tuyên bố không loại trừ bất cứ giải pháp nào nếu đảng của ông lên nắm quyền.

Mỹ lập luận rằng các hoạt động tự do hàng hải thể hiện một thách thức đối với các yêu sách quá đáng của Trung Quốc, đồng thời duy trì quyền tiếp cận các tuyến đường thủy được quy định theo luật pháp quốc tế. Tuy nhiên Bắc Kinh coi các đảo quân sự là một phần thuộc lãnh thổ của Trung Quốc, và muốn Mỹ phải xin phép trước khi xâm nhập vào vùng biển này.

Giám đốc điều hành Viện Chiến lược Chính sách Úc Peter Jennings cho rằng đó là “điều hiển nhiên khi Mỹ muốn thấy các nước khác tiến hành các hoạt động tự do hàng hải trong Biển Đông”.

“Úc thường xuyên qua lại trên Biển Đông, nhưng nước ông cho tới giờ, chưa đưa tàu tiến vào bên trong phạm vi 12 hải lý cách các đảo mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền. Tôi nghĩ đó là một vấn đề gây thất vọng cho Mỹ vì rằng quốc gia như Úc không làm như vậy", ông Jennings nói.

Ông Jennings hy vọng rằng nếu Đảng Lao động đắc cử trong cuộc tổng tuyển cử vào ngày thứ bảy, thì nước Úc có thể có cái nhìn khác việc tiến hành các hoạt động như vậy.

Hoàng Vũ (theo SMH)