Úc, Mỹ và Nhật lên án các 'hoạt động càn quấy' của Trung Quốc ở Biển Đông

Sau cuộc gặp tại Bangkok vào hôm qua 2.8, Ngoại trưởng Úc Marise Payne, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono đã cùng bày lo ngại việc Trung Quốc củng cố sức mạnh quân sự ở khu vực Đông Nam Á.

Các bộ trưởng cũng bày tỏ "mối quan ngại nghiêm trọng" đối với "các báo cáo đáng tin cậy về các hoạt động gây rối liên quan đến các dự án dầu khí hiện hữu từ lâu" ở Biển Đông, trong đó có báo cáo về việc tàu Trung Quốc quấy rối tàu Việt Nam đang hoạt động ở gần các giàn khoan trên biển. Sự kiện này tạo thêm lớp lo lắng mới đối với chương trình bồi đắp đảo gây tranh cãi của Trung Quốc ở Biển Đông.

Úc và Mỹ cũng đã bày tỏ sự lo ngại trước báo cáo về thỏa thuận giữa Bắc Kinh và Phnompenh cho phép Trung Quốc đóng quân, cất giữ vũ khí và tàu chiến tại căn cứ hải quân Ream (Campuchia) trên Vịnh Thái Lan.

"Các bộ trưởng nhắc lại cam kết của họ đối với duy trì luật pháp quốc tế và tầm quan trọng của nó trong việc duy trì hòa bình và ổn định trong lĩnh vực hàng hải", 3 ngoại trưởng Mỹ, Úc và Nhật Bản cho biết trong một tuyên bố chung hiếm hoi dù không nêu tên cụ thể của Trung Quốc.

"Các bộ trưởng bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về những phát triển tiêu cực ở Biển Đông, bao gồm cả việc triển khai các hệ thống vũ khí tiên tiến trên các thực thể đang tranh chấp".

"Các bộ trưởng lên tiếng phản đối mạnh mẽ các hành động áp chế đơn phương có thể làm thay đổi hiện trạng và gia tăng căng thẳng như cải tạo địa chất, xây dựng căn cứ, quân sự hóa các thực thể tranh chấp và các hành động khác gây ra thay đổi vật lý vĩnh viễn cho môi trường biển”.

Trước cuộc gặp gỡ với 2 ngoại trưởng Nhật và Úc, Ngoại trưởng Mỹ cho biết ông đã thúc giục các đồng minh khu vực lên tiếng chống lại sự áp bức của Trung Quốc ở Biển Đông và trước đó cho biết việc xây đập ở thượng nguồn sông Mê Kông đã khiến mực nước lưu vực hạ lưu cạn kiệt nhất trong hàng thập kỷ. Ông Pompeo cho biết phía Mỹ tỏ thái độ rất thẳng thắn về những nơi mà Washington đang hy vọng Trung Quốc sẽ hành xử theo cách không giống như Bắc Kinh đang làm hiện nay.

Và sau cuộc thảo luận của ba ngoại trưởng Mỹ - Nhật - Úc tại hội nghị thượng đỉnh ở Bangkok, thì vào Chủ nhật sẽ có cuộc họp tại Sydney giữa 2 ngoại trưởng, 2 Bộ trưởng quốc phòng Mỹ - Úc.

Các bộ trưởng ngoại giao ASEAN ngày 31.7 ra tuyên bố chung bày tỏ lo ngại về việc cải tạo đất, các hoạt động và sự cố nghiêm trọng làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng và có thể làm suy yếu hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực.

Anh Tú