Mỹ - Trung duy trì thỏa thuận thương mại giai đoạn 1

Hãng Tân Hoa Xã cho biết các quan chức cam kết tạo điều kiện thuận lợi thực hiện thỏa thuận cũng như tăng cường hợp tác y tế công. Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) khẳng định hai bên đều mong đợi hoàn thành nghĩa vụ của mình đúng hạn bất chấp tình hình dịch bệnh hiện tại, hoạt động gặp nhau làm việc theo thỏa thuận quy định sẽ tiếp tục một cách thường xuyên bằng hình thức họp trực tuyến.

Cuộc điện đàm giữa các quan chức đàm phán Mỹ - Trung diễn ra vào thời điểm căng thẳng song phương đang rất xấu. Hai nước khẩu chiến vì dịch COVID-19 và tăng cường hoạt động ở eo biển Đài Loan, Biển Đông lẫn biển Hoa Đông.

Về thương mại, Tổng thống Donald Trump hôm 3.5 đe dọa chấm dứt thỏa thuận giai đoạn 1 nếu Trung Quốc không thực hiện cam kết mua ít nhất 200 tỉ USD hàng hóa (nông sản, năng lượng, sản phẩm chế tạo) cùng dịch vụ Mỹ trong vòng 2 năm tới.

Số liệu tháng 4 cho thấy Trung Quốc đang cách rất xa mục tiêu: trong khi xuất khẩu bất ngờ tăng 3,5% so với cùng kỳ năm ngoái – đảo ngược đà giảm trước đó, nhập khẩu lại giảm mạnh 14,2%.

Đối thoại thương mại có thể là nỗ lực nhằm ngăn mối quan hệ xấu đi hơn nữa. Theo nhà kinh tế Trương Kiếm thuộc Công ty tài chính Barclays chi nhánh Hồng Kông: “Trung Quốc chắc chắn muốn tránh căng thẳng leo thang trong chiến tranh thương mại, chiến tranh tài chính hay chiến tranh công nghệ. Nếu nhận được lời đảm bảo thì Trung Quốc sẽ hứa tăng mua hàng hóa/ dịch vụ như cam kết. Phía Mỹ cần khôi phục kinh tế, nên cần sẽ hối thúc Trung Quốc mua nhiều hơn”.

Tuy nhiên, một cố vấn giấu tên của chính quyền Bắc Kinh lại đánh giá việc đối thoại thương mại bị đẩy xuống cấp bộ trưởng cho thấy căng thẳng song phương khá nghiêm trọng.

“Chúng tôi hy vọng đối thoại giúp giải quyết vài vấn đề, hay ít nhất cho phép hai bên hiểu rõ nhau hơn. Nhưng nếu Mỹ chỉ muốn đối đầu thì mọi việc sẽ rất khó khăn”, theo vị cố vấn giấu tên.

Cựu quan chức USTR Steve Olson cho rằng với tình hình tâm lý ngờ vực Trung Quốc tăng cao kỷ lục ở mức hiện tại, cộng thêm dự đoán Trung Quốc không đủ sức thực hiện cam kết mua hàng sẽ khiến chính quyền Washington theo đuổi cách tiếp cận mang tính đối đầu nhiều hơn.

Cẩm Bình (theo SCMP)