‘Parasite’ và giấc mơ chinh phục thế giới của các nhà làm phim châu Á

Ở các giải tiền Oscars như Golden Globe và BAFTA, 1917 bất bại cho danh hiệu “Phim hay nhất” và “Đạo diễn xuất sắc nhất” (cho Sam Mendes) trong khi Parasite chỉ được xướng tên cho “Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất”. Viện hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh (AMPAS) vốn nổi tiếng bảo thủ với tỷ lệ thành viên hầu hết là người da trắng có khả năng cao cũng sẽ lựa chọn tương tự.

Bong Joon-ho nhận giải Oscar hạng mục 'Đạo diễn xuất sắc nhất' với phiên dịch viên kế bên - Ảnh: Getty

Oscars 2020 mở màn bằng chiến thắng hạng mục “Kịch bản gốc xuất sắc nhất” của Parasite – đánh dấu chiến thắng đầu tiên cho bất kỳ phim Hàn nào. “Viết kịch bản là một quá trình rất cô đơn, bạn không bao giờ có ý định viết để đại diện cho quốc gia của mình - nhưng đây là giải Oscar đầu tiên cho Hàn Quốc", Bong Joon-honói.

Sau khi thắng hạng mục “Phim quốc tế xuất sắc nhất”, đạo diễn Bong Joon-ho cho rằng ông đã xong nhiệm vụ và có thể thoải mái thưởng thức phần còn lại của chương trình. “Tôi rất vui khi là người đầu tiên nhận giải Oscar này dưới cái tên mới. Tôi ủng hộ hướng đi này của Viện”, ông nói. “Tôi đã sẵn sàng tiệc tùng rồi”.

Thế nhưng, Parasite ngay sau đó tiếp tục được xướng tên cho “Đạo diễn xuất sắc nhất”. Bong Joon-ho đã chính thức đánh bại 4 cái tên gạo cội Sam Mendes, Martin Scorsese, Todd Phillips và Quentin Tarantino. Trước ông, người châu Á duy nhất làm được việc này là Lý An (2 lần).

Đứng trên bục, Bong Joon-ho đã không ngần ngại bày tỏ lòng ngưỡng mộ của mình đến với nhà làm phim huyền thoại Martin Scorsese và gửi lời tri ân đến Quentin Tarantino vì đã đưa phim của ông vào danh sách ưa thích. Ông còn hóm hỉnh nói rằng sẽ cắt tượng vàng ra làm 5 để chia cho các đồng nghiệp của mình.

Kết lại chương trình, Jane Fonda trao hạng mục quan trọng nhất là “Phim hay nhất” và chính bà cũng ngạc nhiên khi nhìn thấy cái tên Parasite được in trên tờ giấy rút ra từ phong bì.

Vậy là sau 91 năm, Viện hàn lâm cuối cùng đã chọn một tác phẩm không nói tiếng Anh là “Phim hay nhất”. Điện ảnh Hàn sau gần hai thập niên phát triển như vũ bão nay đã vượt qua điện ảnh châu Âu để thống lĩnh Oscars – một giải thưởng do người Mỹ làm ra để ưu ái và tôn vinh những bộ phim nói tiếng Anh.

Có thể nói, Parasite đã được trao cho thứ vinh dự mà bất kỳ nhà làm phim nào cũng mong ước có được: Thắng Cành cọ vàng lẫn Oscars. Trong lịch sử gần một thế kỷ của hai giải, Marty (1955) là phim duy nhất làm được điều này.

“Hollywood cuối cùng đã có thể vượt qua sự phụ thuộc quá mức vào những câu chuyện kể về người da trắng do người da trắng thực hiện nhưng vẫn tôn trọng truyền thống hàng thập kỷ của mình. Khác với nhiều đề cử khác trong hạng mục ‘Phim hay nhất’, ‘Parasite’ được chiếu tại rạp”, tờ New York Times viết, ám chỉ Viện đã làm chậm lại sự trỗi dậy của Netflix với mô hình streaming đang phát triển mạnh mẹ như hiện nay.

Parasite là phim Hàn có doanh thu phòng vé cao nhất mọi thời đại

Chiến thắng của Parasite diễn ra trong lúc Viện hàn lâm đang bị tấn công vì danh sách đề cử không hề đa dạng, thiếu vắng những nhóm người thiểu số mà đặc biệt là người gốc Phi.

Theo Hollywood Reporter, không chuyên gia nào dự đoán được kết quả này. Từ trước đến nay, chỉ có 11 phim không nói tiếng Anh có mặt trong danh sách đề cử “Phim hay nhất” nhưng không ai ngờ phim đầu tiên thắng lại đến từ xứ sở kim chi, không phải những nền điện ảnh lâu đời hơn như Pháp và Ý. Càng ấn tượng hơn khi Parasite không có bất kỳ diễn viên da trắng nào để thu hút sự chú ý. Bong Joon-ho gần như vô danh trước đó.

Tại LHP Cannes 2019, đạo diễn Bong Joon-ho hi vọng giải Cành cọ vàng cho Parasite sẽ giúp khán giả thế giới quan tâm nhiều hơn đến điện ảnh Hàn. “Vào năm 2006, tôi đã đi xem phim của Kim Ki-young”, ông nói. “Sau đó, tôi đến thư viện điện ảnh Pháp và rất ngạc nhiên thấy khán giả Pháp thực sự thích những bộ phim của anh ấy và điều đó đã gây ấn tượng mạnh với tôi. Tôi đã nhận được giải Cành cọ vàng ngày hôm nay tại Cannes nhưng tôi không phải là đạo diễn Hàn Quốc duy nhất có thể nhận giải thưởng đó. Có rất nhiều tài năng tại Hàn Quốc có thể làm được. Đây là một cơ hội để mọi người tìm hiểu thêm về điện ảnh Hàn Quốc trên toàn thế giới”.

Parasite đã thu về 167 triệu USD tiền vé trên toàn cầu (kinh phí 11 triệu USD) và trở thành phim Hàn có doanh thu cao nhất mọi thời đại. Với 4 tượng vàng Oscar, Parasite nay đã trở thành một biểu tượng của nền điện ảnh non trẻ nước này và tạo tiền đề cho các nhà làm phim châu Á dám mơ ước chinh phục đất Mỹ.

Chí Thiện - bài