Những ứng viên kế nhiệm ông Abe

Diễn biến bất ngờ khiến đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền phải gấp rút chọn ra nhân vật lãnh đạo mới trong thời gian Thủ tướng Abe còn điều hành chính phủ cho đến lúc chính thức được thay thế.

Ứng viên đầu tiên là Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Taro Aso (79 tuổi) – thành viên nòng cốt trong nội các của Thủ tướng Abe. Khi nội bộ LDP chưa nhất trí về người kế nhiệm thì họ có thể đưa ông Aso lên làm lãnh đạo tạm thời.

Là cháu trai của một cựu Thủ tướng, Phó thủ tướng Taro Aso có kinh nghiệm hoạch định chính sách dày dặn và chủ trương thúc đẩy quảng bá văn hóa Nhật (đặc biệt là truyện tranh) như biện pháp cần thiết để vun đắp quan hệ với quốc gia khác.

Năm 2008, ông được bầu làm Chủ tịch LDP và Thủ tướng – gánh trên vai kỳ vọng giúp vực dậy đảng này. Vậy mà LDP một năm sau chịu thất bại lịch sử, đánh mất vị trí cầm quyền và phải mòn mỏi chờ đợi suốt 3 năm tiếp theo.

Shigeru Ishiba

Một ứng viên đáng chú ý nữa là cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba – đảng viên LDP hiếm hoi đưa ra nhiều phát ngôn chỉ trích Thủ tướng Abe.

Thường dẫn đầu trong các cuộc khảo sát hỏi ý cử tri về người mà họ mong muốn sẽ trở thành Thủ tướng kế tiếp, nhưng ông Ishiba lại không được lòng nghị sĩ LDP.

Năm 2012, ông Ishiba từng dẫn trước Thủ tướng Abe ở vòng bầu cử Chủ tịch LDP sơ bộ nhờ sự ủng hộ mạnh mẽ từ cấp cơ sở, tuy nhiên ở vòng bầu cử chỉ có nghị sị bỏ phiếu thì Thủ tướng Abe lội ngược dòng. Năm 2018 ông Ishiba lại chịu thêm một thất bại nặng nề.

Vị chính trị gia 63 tuổi có kinh nghiệm quản lý kinh tế khi từng giữ chức Bộ trưởng phụ trách nông nghiệp và phục hồi kinh tế địa phương. Ông phản đối chính sách lãi suất thấp của ngân hàng trung ương Nhật, kêu gọi tăng chi tiêu cho hạ tầng công để giảm bất bình đẳng.

Fumio Kishida

Ông giữ chức Ngoại trưởng giai đoạn 2012 - 2017, được xem là ứng viên kế nhiệm sáng giá nhưng tỷ lệ ủng từ cử tri không cao.

Cựu Ngoại trưởng 63 tuổi thuộc nhóm ôn hòa trong LDP, không đặt quyết tâm phải sửa đổi hiến pháp hòa bình – trái với ý của Thủ tướng Abe. Ông Kishida cũng tỏ ý không muốn kéo dài chính sách nới lỏng tiền tệ (một trụ cột trong chính sách Abenomics).

Taro Kono

Nổi tiếng là người vượt khỏi khuôn phép như Bộ trưởng Quốc phòng Taro Kono vẫn ủng hộ nhiều chính sách quan trọng dưới thời Thủ tướng Abe.

Vị chính trị gia 56 tuổi được đào tạo tại đại học Georgetown (Mỹ), tiếng Anh lưu loát, từng giữ chức Ngoại trưởng và Bộ trưởng phụ trách cải cách hành chính.

Yoshihide Suga

Chánh văn phòng nội các Yoshihide Suga (71 tuổi) không xuất thân từ gia đình có truyền thống chính trị, là nhân vật trung thành với Thủ tướng Abe. Ông nằm trong số đảng viên LDP động viên ông Abe tái tranh cử vị trí Chủ tịch năm 2012.

Sau khi quay lại nắm quyền, Thủ tướng Abe bổ nhiệm ông Suga vào vị trí chánh văn phòng nội các giữ vai trò người phát ngôn, điều phối chính sách, giữ kỷ cương nội bộ.

Đồn đoán về khả năng Chánh văn phòng Suga trở thành người kế nhiệm Thủ tướng Abe xuất hiện sau khi ông được chọn làm người công bố niên hiệu mới cho triều đại Nhật hoàng Naruhito vào tháng 4.2019. Tuy nhiên sức ảnh hưởng của quan chức này bị giảm sút do hai nhân vật thân cận mất chức vì bê bối sau đó.

Shinjiro Koizumi

Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi là con trai cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi, có một số quan điểm tương đồng với Thủ tướng Abe và cũng từng đến viếng ngôi đền Yasukuni (thờ phụng cả tội phạm chiến tranh).

Chính trị gia 39 tuổi theo đuổi chính sách giảm ủng hộ sử dụng nhiên liệu hóa thạch, nhưng vẫn cố gắng không làm mất lòng những đảng viên LDP lão thành.

Ứng viên khác

Bộ trưởng Y tế Katsunobu Kato (64 tuổi) cùng Bộ trưởng Yasutoshi Nishimura (57 tuổi) cũng được nhắc đến.

Danh sách ứng viên có cả một nữ chính trị gia: cựu Bộ trưởng Nội vụ Seiko Noda. Bà không giấu giếm tham vọng trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật.

Cựu Bộ trưởng Soda năm 2018 từng lên kế hoạch tranh cử Chủ tịch LDP nhưng không vận động đủ mức ủng hộ.

Cẩm Bình (theo Aljazeera, Reuters, The Japan Times)

Nguyễn Cẩm Bình - 0901321282 - 060113793980