Việt Nam chế tạo vệ tinh NanoDragon dưới 10kg

Trong buổi gặp mặt báo chí cuối năm mới đây,Trung tâm Vũ trụ Việt Nam – VNSC (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho biết tiếp nối vệ tinh MicroDragon, vệ tinh NanoDragon đang được nghiên cứu, phát triển tại Việt Nam, bởi đội ngũ kỹ sư và chuyên gia của VNSC.

NanoDragon có trọng lượng dưới 10kg, có nhiệm vụ thử nghiệm công nghệ về điều khiển hướng của vệ tinh trên quỹ đạo và thu tín hiệu nhận dạng tự động tàu thủy bằng vệ tinh nano. Đây là sản phẩm của Đề tài Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, phóng và vận hành vệ tinh siêu nhỏ cỡ nanothuộc Chương trình KH-CN cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ giai đoạn 2016 – 2020.

Trước đó vào năm 2013, vệ tinh siêu nhỏ PicoDragon (1kg) do Trung tâm Vũ trụ Việt Nam nghiên cứu, chế tạo cũng được phóng, hoạt động tương đối ổn định trong khoảng 3 tháng và liên tục phát tín hiệu quảng bá với bản tin “PicoDragon VietNam” đến các trạm mặt đất trên toàn thế giới.

Theo thông tin từ VNSC, vào ngày 17.1.2019 tới đây tại Nhật Bản, vệ tinh MicroDragon sẽ được phóng lên quỹ đạo.Vệ tinh MicroDragon là một sản phẩm nằm trong Hợp phần đào tạo vệ tinh cơ bản, bộ phận của Dự án Phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu sử dụng vệ tinh quan sát Trái Đất” (viết tắt là Dự án Trung tâm Vũ trụ Việt Nam).

Dự án sử dụng nguồn vốn ODA ưu đãi của chính phủ Nhật Bản, điều phối bởi Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và vốn đối ứng của chính phủ Việt Nam. Cụ thể, Hợp phần đào tạo vệ tinh cơ bản thực hiện nhiệm vụ "Đào tạo 36 thạc sĩ công nghệ vũ trụ và thực hành chế tạo thử nghiệm 01 vệ tinh micro (khối lượng khoảng 50kg) tại một số trường đại học của Nhật Bản”.

MicroDragon được phát triển bởi 36 học viên (là các cán bộ nghiên cứu của VNSC) theo học tại 5 trường Đại học hàng đầu Nhật Bản dưới sự đào tạo và hướng dẫn của các giáo sư, chuyên gia trong trường từ năm 2013 – 2017.

Mục đích chính của vệ tinh MicroDragon là công cụ để đào tạo thực hành chế tạo thử nghiệm vệ tinh lớp micro. Nhiệm vụ chủ đạo khi thiết kế MicroDragon là chụp ảnh theo dõi chất lượng nước biển ven bờ để phục vụ cho ngành đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản Việt Nam.

Khối nhiệm vụ chính của vệ tinh MicroDragon sử dụng hệ 2 máy ảnh đa phổ với bộ lọc tinh thể lỏng có thể điều chỉnh (LCTF) có thể chụp được ở 12 dải phổ (từ 412nm đến 1020nm), ảnh độ phân giải mặt đất tốt nhất là 78 m, kích thước ảnh khoảng 36×48 km khi vệ tinh hoạt động ở quỹ đạo 511km.

Tính đến 9.2017, toàn bộ vệ tinh đã được lắp ráp, tích hợp, thử nghiệm đúng yêu cầu của JAXA và sẵn sàng phóng. Sau đó vệ tinh được lưu trữ và bảo dưỡng định kỳ tại phòng sạch của Đại học Tokyo. Hiện vệ tinh MicroDragon đã được chuyển cho Cơ quan hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) để chờ phóng.

Việc có ảnh vệ tinh MicroDragon ở vị trí chụp mong muốn là cơ sở để trao đổi dữ liệu vệ tinh với cộng đồng micro trên thế giới nhằm tăng cường khả năng đáp ứng nhanh trong các hoạt động như phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu. Ngoài ra, ảnh vệ tinh MicroDragon có thể dùng để phối hợp dữ liệu với các dữ liệu viễn thám sẵn có để tìm kiếm các ứng dụng mới hay tăng cường chất lượng của ứng dụng cũ nhằm xác nhận khả năng ứng dụng của dòng vệ tinh micro.

Để chuẩn bị cho sự kiện quan trọng này, các bước tiếp theo VNSC sẽ tiếp tục đào tạo nhân lực, tham gia vận hành vệ tinh tại Nhật Bản: đào tạo cán bộ của VNSC vận hành, điều khiển và thu và xử lý tín hiệu của vệ tinh MicroDragon trên quỹ đạo. Thực hành cân chỉnh, phân tích và xử lý ảnh vệ tinh MicroDragon sau phóng. Thời gian thực hiện dự kiến là 5 ngày trước phóng và 1 tuần tính từ thời điểm phóng vệ tinh.

Thu Anh