Oscar 2019: Tranh cãi đến sát giờ G và nguy cơ bị lãng quên

Với tuổi thọ lên đến 91 năm, Oscar là lễ trao giải lâu đời nhất tại Hollywood và tới nay vẫn được xem là danh giá nhất trên toàn thế giới. Nó được phát sóng trực tiếp tại hơn 200 quốc gia với hàng trăm triệu khán giả theo dõi mỗi năm. Đối với những nhà làm phim, chiến thắng giải Oscar đồng nghĩa với việc đạt được vinh dự cao nhất trong sự nghiệp, còn tương lai thì rộng mở.

Oscar tới nay vẫn được xem là giải thưởng danh giá nhất trong lĩnh vực điện ảnh

Vài năm trở lại đây, Oscar bắt đầu bước vào giai đoạn thoái trào. Trong bối cảnh Internet thay đổi mọi mặt đời sống, khán giả dần có cái nhìn khác về vẻ hào nhoáng của Hollywood cũng như các lễ trao giải.

Chưa hết, Oscar còn liên tục vấp phải những scandal đình đám như kỳ thị diễn viên da màu, chỉ trích đương kim Tổng thống Donald Trump, đọc sai tên người chiến thắng... khiến rating sụt giảm nghiêm trọng, đặc biệt là ở đối tượng khán giả trẻ tuổi. Năm ngoái, rating của Oscar cán mốc thấp nhất lịch sử với 26,6 triệu khán giả, chỉ bằng phân nửa so với năm cao nhất là 1999 với 55 triệu khán giả.

Năm nay, tình hình cũng không khả quan hơn khi càng sát giờ G càng xuất hiện thêm nhiều scandal ầm ĩ. Thậm chí, rating có nguy cơ xuống thấp hơn nữa và nếu trở thành sự thật chắc chắn đây sẽ là đòn giáng chí mạng cho Viện hàn lâm cũng như đài ABC - đơn vị vừa ký hợp đồng phát sóng Oscar đến năm 2028.

Chọn Kevin Hart và cái kết không có người dẫn chương trình

Kevin Hart

Tháng 12.2018, Viện hàn lâm đã chọn Kevin Hart cho vai trò người dẫn chương trình lễ trao giải Oscar lần thứ 91. Mặc dù vậy, hành động này đã bị nhiều người thuộc cộng đồng LGBT (đồng tính, song tính & chuyển giới) phản đối. Họ cho rằng nam diễn viên hài sinh năm 1979 từng nhiều lần phát ngôn gây hại cho cộng đồng LGBT trong giai đoạn 2009-2011 nên anh không xứng đáng với vinh dự này. Vài ngày sau, Kevin Hart đăng lời xin lỗi lên mạng xã hội và tuyên bố rút lui.

Nữ MC truyền hình Ellen DeGeneres - một người đồng tính và từng 2 lần dẫn Oscar - công khai ủng hộ Kevin Hart trong chương trình The Ellen Generes Show và mong anh suy nghĩ lại. Thế nhưng anh đã khẳng định không có ý định đó.

Ellen DeGeneres và Kevin Hart

Hai tuần trước, một nhà sản xuất của đài ABC tiết lộOscar 2019 sẽ không có MC và thay vào đó là có thêm nhiều ngôi sao tham dự. Bà cho biết đây cũng là một cách giúp bảo đảm chương trình diễn ra trong đúng 3 tiếng.

Điều thú vị là lần cuối cùng Oscar không có MC là năm 1989, trùng hợp cũng là lễ trao giải Oscar bị nhận xét là “tệ nhất mọi thời đại”.

Áp lực từ dòng phim siêu anh hùng

Black Panther và Avengers: The Inifinity War là hai phim có doanh thu cao nhất năm 2018

Năm 2009, phim The Dark Knight của đạo diễn Christopher Nolan không lọt vào danh sách đề cử hạng mục “Phim hay nhất” đã khiến nhiều khán giả tức giận. Với lịch sử xem nhẹ phim bom tấn của AMPAS thì việc này hoàn toàn dễ hiểu và không gây ra hề hấn gì. Tuy nhiên, kể từ đó đến nay, thành công quá lớn của vũ trụ điện ảnh Marvel (MCU) đã tạo áp lực lớn lên AMPAS khiến họ không thể phớt lờ thêm được nữa.

Năm ngoái, tin đồn về một hạng mục mới có tên “Most Popular Film” (tạm dịch: “Phim nổi tiếng nhất”) được bàn luận cực kỳ sôi nổi trên mặt báo sau khi Black Panther trở thành phim có doanh thu cao nhất thị trường Bắc Mỹ và nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới phê bình nghệ thuật.

Đáng tiếc, phản hồi hầu hết là tiêu cực do lo ngại Oscar sẽ trở thành một giải People’s Choice thứ hai. Hệ quả là AMPAS đã công bố sẽ xem xét chuyện này sau.

Quyền lực của Lady Gaga

Lady Gaga trong A Star is Born

Ban đầu, chỉ có 2 ca khúc trong số 5 đề cử của hạng mục “Ca khúc nhạc phim hay nhất” là All The Stars (Black Panther) và Shallow (A Star is Born) là được trình diễn trên sân khấu Oscar 2019. Tuy nhiên, Lady Gaga cho rằng điều này là không công bằng và dọa sẽ không hát nếu như tất cả đề cử không được đối xử công bằng.

Nhiều người cho rằng do Lady Gaga và Kendrick Lamar là hai nghệ sĩ đình đám cho nên được ưu ái nhằm mục đích tăng rating trong khi 3 đề cử còn lại do những nghệ sĩ ít ai biết đến trình bày. Vấp phải phản đối, AMPAS vào đầu tháng này đã khẳng định cả 5 đề cử đều được trình diễn tại Oscar 2019 nhưng hạn chế 90 giây mỗi bài.

Thay đổi truyền thống vào giờ chót

Thông thường, các hạng mục diễn xuất của Oscar sẽ do những người chiến thắng năm trước trao. Truyền thống lâu đời này vừa bị AMPAS thay đổi với mục đích gia tăng sự hiện diện của những ngôi sao nổi tiếng khác.

Bốn diễn viên thắng giải Oscar năm ngoái

Theo Hollywood Reporter, đại diện của Allison Janney và Sam Rockwell - hai người chiến thắng năm ngoái cho hạng mục Nam và nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất - đã liên hệ với AMPAS và khẳng định họ không được mời xuất hiện trên sân khấu Oscar 2019. Trả lời phỏng vấn báo chí, Allison Janney cho biết cô cảm thấy bị tổn thương sâu sắc.

Một lần nữa, AMPAS bị phản đối trên các mạng xã hội và buộc phải thay đổi. Theo đó, bộ tứ diễn viên thắng năm ngoái vẫn được mời nhưng sẽ xuất hiện theo cặp và không nói rõ là trao hạng mục gì.

Tăng cường quảng cáo, xem thường giải phụ

John Bailey - chủ tịch đương nhiệmcủa AMPAS

Ngày 11.2, John Bailey - chủ tịch của AMPAS - đã công bố qua e-mail tới các thành viên rằng hạng mục “Quay phim xuất sắc nhất”, “Biên tập phim xuất sắc nhất”, “Phim ngắn xuất sắc nhất” và “Trang điểm/hóa trang xuất sắc nhất” của Oscar 2019 sẽ được trao trong lúc diễn ra quảng cáo dù thành viên của website Oscar.com vẫn xem được trên streaming. Động thái này nhằm rút ngắn thời gian trao giải và là giọt nước làm tràn ly bởi vì chỉ còn 2 tuần nữa là diễn ra chương trình.

Theo John Bailey, ủy ban điều hành của 6 trong số 17 nhánh của AMPAS đã tình nguyện bị xem xét cắt giảm nhưng chỉ chọn 4. Thú vị nhất, đây là 4 hạng mục mà Walt Disney và các công ty con của hãng không có đề cử nào. Nhiều người cho rằng sự trùng hợp này là rất đáng nghi ngờ.

Gần như ngay lập tức, nhiều nhà làm phim hàng đầu tại Hollywood là Spike Lee, Martin Scorsese, Quentin Tarantino, Brad Pitt... đã viết một bức thư gửi cho AMPAS.

“Chúng tôi coi hành động kiểm duyệt và cắt ngắn này là trái với tinh thần nhiệm vụ của Viện hàn lâm”, bức thư viết. “Khi những người có công lớn trong việc tạo ra sự tuyệt vời của điện ảnh bị phớt lờ bởi chính tổ chức được tạo ra để bảo vệ họ, chúng tôi sẽ không ủng hộ và đề cao tinh thần tôn vinh điện ảnh như một hình thức nghệ thuật mang tính hợp tác của Viện hàn lâm nữa”.

Alfonso Cuarón

Trang The Vox viết: “Việc Viện hàn lâm cắt bỏ ‘Quay phim’ và ‘Biên tập phim’ - hai mảng quan trọng nhất của bộ môn nghệ thuật thứ 7 - khó hiểu đến nực cười. Bởi vì bạn có thể tạo ra một bộ phim không có âm thanh, diễn viên và thậm chí là nội dung nhưng không thể không có hình ảnh và biên tập”.

Alfonso Cuarón - người đầu tiên được đề cử ở 2 hạng mục “Đạo diễn xuất sắc nhất” và “Quay phim xuất sắc nhất” tại Oscar 2019 với Roma - đồng ý với quan điểm này. “Trong lịch sử điện ảnh, nhiều kiệt tác đã ra đời mà không có âm thanh, không màu sắc, không một câu chuyện, không có diễn viên và không có âm nhạc. Thế nhưng không một bộ phim nào từng tồn tại mà không có quay phim hay chỉnh sửa”, ông viết trên Twitter.

Ngày 13.2, lãnh đạo của AMPAS gửi đi một lá thư khác khẳng định những tin đồn đang lan truyền trên báo chí là sai sự thật và gây hiểu lầm. Theo đó, 4 hạng mục kia vẫn sẽ được trao như bình thường nhưng mọi diễn văn nhận giải đều bị hạn chế dưới 90 giây.

Theo một nguồn tin chia sẻ với tờ Variety, sau khi đưa ra một loạt thay đổi nhằm rút ngắn thời gian phát sóng để rồi sau đó thu hồi lại toàn bộ, lễ trao giải Oscar 2019 gần như chắc chắn sẽ dài hơn 3 tiếng đồng hồ.

Chí Thiện