Hàng loạt chung cư Mường Thanh bị thu hồi sổ đỏ, luật sư nói gì?
Sự kiện - Ngày đăng : 16:29, 18/07/2019
Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Nội vừa quyết định thu hồi và hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở (sổ hồng) tại loạt các dự án chung cư và thương mại CT6A, CT6B Bemes (Kiến Hưng Hà Đông), Khu nhà ở Xa La (P.Phúc La, Q.Hà Đông), tòanhà CT5 (xã Tân Triều, H.Thanh Trì). Trong đó, Khu nhà ở Xa La có nhiều căn bị thu hồi sổ hồng nhất (301 căn hộ).
Đây đều là những dự án do Công ty Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 Điện Biên và Công ty cổ phần Sản xuất - xuất nhập khẩu Bemes làm chủ đầu tư. Hai doanh nghiệp này đều liên quan đến ông Lê Thanh Thản - người vừa bị Viện Kiểm sát nhân dân TP.Hà Nộikhởi tố về tội Lừa dối khách hàng theo điều 198 Bộ luật Hình sự 2015. Ông Thản cũng là lãnh đạo cao nhất tại Tập đoàn Mường Thanh.
Sở Tài nguyên - Môi trường cho biết lý do thu hồi và hủysổ là do có sai sót, không đúng quy định trong quá trình thẩm định hồ sơ và cấp. Cụ thể, các căn hộ tại 3 dự án bị thu hồi bởi vì chủ đầu tư tự ý nâng tầng, chuyển đổi công năng.
Trong quyết định thu hồi, Sở Tài nguyên - Môi trường yêu cầu Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội hướng dẫn chủ đầu tư xử lý, khắc phục vi phạm, đồng thời liên hệ với cơ quan quản lý xây dựng xin ý kiến chấp thuận đối với tầng vượt so với quy hoạch hoặc các tầng tự ý chuyển đổi công năng thành căn hộ.
Trao đổi với phóng viên báo điện tử Một Thế Giới, luật sư Kiều Anh Vũ (Đoàn Luật sư TP.HCM) nóitheo quy định của Luật Đất đai, nhà nước được thu hồi giấy chứng nhận đã cấp nếu giấy đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất; không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai.
Luật cũng quy định rõ là trừ trường hợp người được cấp giấy chứng nhận đó đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai, tức là không được thu hồi nếu thuộc trường hợp này.
Ngoài ra, pháp luật đất đai cũng quy định việc thu hồi giấy chứng nhận đã cấp trong trường hợp trên được thực hiện sau khi đã có kết luận của cơ quan thanh tra cùng cấp, văn bản có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp đất đai theo hoặc cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định.
Do đó, theo ông Vũ, đối với việc thu hồi giấy chứng nhận đã cấp cho người dân thuộc các dự án của Công ty Mường Thanh cần làm rõ đã có kết luận của cơ quan thanh tra cùng cấp, văn bản có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp đất đai hay không, cơ quan thu hồi đã thông báo cho người dân biết rõ lý do hay chưa...
“Dù có nêu rõ lý do thì cũng cần làm rõ nguyên nhân dẫn đến cấp giấy chứng nhận không đúng là từ đâu, sai phạm từ chủ đầu tư của dự án hay từ cơ quan cấp giấy chứng nhận hay cả hai”, ông Vũ nói.
Cũng theo luật sư Vũ, nếu người dân đã tham gia vào dự án một cách hợp pháp, trên cơ sở hợp đồng với chủ đầu tư, thực hiện đúng nghĩa vụ của họ với chủ đầu tư thì quyền lợi của họ phải được đảm bảo.
Người dân bị thu hồi Giấy chứng nhận nếu không đồng ý có thể thực hiện quyền khiếu nại theo quy định tại điểm đ khoản 4 điều 87 Nghị định 43/2014/NĐ-CP. Khoản 5 điều 87 Nghị định 43/2014/NĐ-CP cũng quy định việc xử lý thiệt hại do việc thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp trái pháp luật gây ra “thực hiện theo quyết định hoặc bản án của Tòa án nhân dân”.
Do đó, nếu khiếu nại không được giải quyết thỏa đáng, người dân vẫn có quyền khởi kiện để yêu cầu bồi thường thiệt hại, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Theo luật sư Lương Văn Chương (Đoàn Luật sư TP.HCM),những người mua nhà tại các dự án do doanh nghiệp của ông Thản đầu tư sẽ bị ảnh hưởng về quyền lợi của mình, đặc biệt là trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở đối với những căn hộ mà họ đã mua.
Với những căn hộ mà người mua nhưng chưa kịp làm sổ đỏ sẽ có hai trường hợp:
Thứ nhất, với những dự án hợp pháp mà doanh nghiệp của ông Thản chậm làm sổ đỏ cho người dân thì sẽ được bảo đảm và sau này, tòa tuyên án sẽ yêu cầu công ty phải bắt buộc thi hành việc làm thủ tục cấp sổ đỏ cho người dân.
Thứ hai, đối với những dự án bất hợp pháp như xây sai quy hoạch, không được thừa nhận thì người mua nhà sẽ gặp nhiều rủi ro hơn trong việc làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà.
“Ở đây, vấn đề là sự phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp thế nào, thiện chí đến đâu và có vì những người lao động thu nhập thấp đang chưa có sổ đỏ hay không. Tôi nghĩ, các cơ quan chức năng cần có một sự linh hoạt nhất định trong việc xử lý vụ việc, với tiêu chí đảm bảo quyền lợi của người mua nhà, nhất là đối với những dự án sai phạm về quy hoạch, không đủ điều kiện cấp sổ đỏ”, ông Chương nói.
Tội "lừa dối khách hàng" bị phạt tù tối đa 5 năm
Điều 198. Tội lừa dối khách hàng
1. Người nào trong việc mua, bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ mà cân, đong, đo, đếm, tính gian hàng hóa, dịch vụ hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
b) Thu lợi bất chính từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
d) Thu lợi bất chính 50.000.000 đồng trở lên.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.