Khơi thông nguồn vốn cho startup, doanh nghiệp đổi mới công nghệ

Bộ KH-CN đang lấy ý kiến cho dự thảo Điều lệ tổ chức và hoạt động của Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia. Hiện Bộ KH-CN xây dựng điều lệ tổ chức và hoạt động mới cho phù hợp với mục tiêu đồng hành, hỗ trợ và chia sẻ rủi ro với các doanh nghiệp trong hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao, đổi mới và cải tiến công nghệ…

Trong dự thảo, Bộ KH-CN phân tích hầu hết doanh nghiệp Việt Nam còn hạn chế trong tìm kiếm, tiếp cận công nghệ mới, không đủ nguồn nhân lực và tài chính để đổi mới công nghệ, ít kinh nghiệm xây dựng, triển khai các nhiệm vụ, dự án đầu tư đổi mới công nghệ có hỗ trợ từ ngân sách nhà nước.

Vì quy mô còn nhỏ và nguồn lực tài chính hạn chế nên theo Bộ KH-CN, hầu hết các doanh nghiệp không có khả năng thành lập các Quỹ KH-CN để đầu tư cho nghiên cứu, ứng dụng và làm chủ, khai thác công nghệ mới.

Với một số ít tập đoàn và doanh nghiệp lớn có khả năng thành lập Quỹ thì chỉ dành đầu tư cho doanh nghiệp của mình, chưa muốn chia sẻ nguồn tài chính này cho các doanh nghiệp khác và lại càng không muốn đóng góp vào một Quỹ nào khác kể cả Quỹ quốc gia của nhà nước...

Nhiều phương thức hỗ trợ tài chính

Theo quy định chung, Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia có chức năng cho vay ưu đãi, hỗ trợ lãi suất vay, bảo lãnh để vay vốn và hỗ trợ vốn (hỗ trợ tài chính) cho các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân thực hiện nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao, đổi mới, hoàn thiện công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo.

Cụ thể, đối với chức năng cho vay ưu đãi, Quỹ cho vay theo 2 phương thức là trực tiếp và gián tiếp. Với cho vay trực tiếp, dự thảo nêu rõ Quỹ trực tiếp cho vay đối với doanh nghiệp thực hiện các dự án đầu tư đổi mới công nghệ (gọi chung là dự án) nhằm thực hiện ứng dụng, chuyển giao, đổi mới, hoàn thiện công nghệ, khởi nghiệp sáng tạo, phát triển sản phẩm mới do doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân có nhu cầu vay vốn.

Về điều kiện cho vay, Điều 12 Điều lệ quy định doanh nghiệp đủ nguồn lực để thực hiện dự án, phương án sản xuất, kinh doanh và đảm bảo nguồn vốn chủ sở hữu tham gia tối thiểu 30% tổng vốn đầu tư để thực hiện dự án, phương án sản xuất, kinh doanh. Có khả năng tài chính để trả nợ, đáp ứng các quy định về bảo đảm tiền vay theo quy định tại Quyết định này và pháp luật có liên quan.

Điều 13 Điều lệ quy định lãi suất cho vay trực tiếp của Quỹ không vượt quá 80% mức thấp nhất lãi suất cho vay thương mại. Trường hợp đặc biệt, Bộ trưởng Bộ KH-CN quyết định mức lãi suất cho vay trực tiếp trên cơ sở đề xuất của Hội đồng quản lý Quỹ… Tổng mức cho vay của Quỹ đối với một doanh nghiệp không vượt quá 15% vốn điều lệ thực có của Quỹ, thời hạn cho vay tối đa không quá 7 năm.

Với hình thức cho vay gián tiếp, Quỹ chuyển vốn cho ngân hàng thương mại để cho vay đối với doanh nghiệp có dự án đầu tư đổi mới công nghệ và có nhu cầu vay vốn. Ngân hàng tự thẩm định, quyết định cho vay và chịu trách nhiệm rủi ro đối với các dự án, phương án sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp được ngân hàng cho vay…

Đặc biệt, trong chức năng hỗ trợ vốn, theo dự thảo của Bộ KH-CN, Quỹ hỗ trợ vốn theo hình thức tài trợ không hoàn lại toàn phần hoặc tài trợ một phần vốn đầu tư cho nhiệm vụ KH-CN. Đối tượng, tiêu chí của các nhiệm vụ được hỗ trợ vốn, mức hỗ trợ vốn cụ thể cho từng nhiệm vụ do Chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ quyết định theo đề nghị của Giám đốc Quỹ.

Ngoài ra, Quỹ còn hỗ trợ vốn cho các nhiệm vụ nghiên cứu, chuyển giao, đổi mới, hoàn thiện công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân do Bộ trưởng Bộ KH-CN giao và được thực hiện theo các quy định, hướng dẫn của Bộ KH-CN và các văn bản pháp lý liên quan…

Thu Anh