TS.Vũ Tiến Lộc: Nghỉ 2 ngày cuối tuần là quá xa xỉ với nền kinh tế Việt Nam

Phát biểu tại Hội nghị Người sử dụng lao động quốc gia năm 2019: Đóng góp ý kiến Dự thảo Bộ Luật Lao động (sửa đổi), TS.Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định, tư duy làm luật phải đảm bảo tôn trọng quyền có việc làm và làm thêm của người lao động. Đồng thời, tôn trọng quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp, tôn trọng sự thoả thuận tự nguyện của lao động và người sử dụng lao động trong thị trường lao động.

Theo Chủ tịch VCCI, người lao động cũng muốn tăng giờ làm thêm và sẵn sàng làm thêm. Nhưng nếu áp quy định tại Dự luật như hiện naythì với thực tế này, doanh nghiệp Việt sẽ đối mặt vi phạm quy định và các đối tác hủyhợp đồng. Những câu chuyện này là từ thực tế, từ đó đặt ra những vấn đề pháp luật.

"Chúng ta không thể vì một vài doanh nghiệp làm ăn không đúng đắn mà siết tất cả các doanh nghiệp còn lại. Đây là những triết lý rất thực tiễn của việc làm luật, chúng tôi ủng hộ phương án của Chính phủ, nhưng cộng đồng doanh nghiệp còn muốn tăng nhiều hơn, thậm chí là 500 giờ", ông Lộc nhấn mạnh.

Mặt khác, thị trường lao động Việt Nam cũng đang kết nối với thị trường lao động thế giới, tạo ra sự cạnh tranh gay gắt về thu hút lao động. Doanh nghiệp nào không thực hiện đầy đủ chính sách về vấn đề lao động thì không thể giữ chân họ. Chính điều tiết của thị trường sẽ buộc các doanh nghiệp tạo ra các điều kiện lao động tốt nhất để thu hút lao động, điều này mang lại lợi ích thống nhất cho cả hai bên.

"Chúng ta có cả hệ thống công đoàn để bảo vệ người lao động cơ mà, hãy để thương lượng tập thể phát huy vai trò. Nhà nước phải trả quyền đó cho thị trường, đừng đưa ra khung quá cứng để can thiệp vào chuyện này", ông Lộc nêu quan điểm.

Theo ông Lộc, một vấn đề khiến doanh nghiệp vô cùng băn khoăn là đề xuất giảm thời gian lao động thường xuyên hằng tuần từ 48 giờ xuống còn 44 giờ. Vấn đề này theo ông là không phù hợp với điều kiện hiện nay của nền kinh tế. Thậm chí, việc nghỉ 2 ngày cuối tuần là quá xa xỉ đối với nền kinh tế Việt Nam.

Trên thực tế, người lao động đang cần việc làm, thu nhập, trong khi tiền lương của doanh nghiệp phải bắt nguồn từ sản phẩm, giảm giờ làm đương nhiên tiền lương giảm đi.

Hơn nữa, nền kinh tế đang chuyển sang quá trình đổi mới sáng tạo, không có doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo nào chỉ làm 5 ngày trong 1 tuần. Thậm chí, các doanh nghiệp này vượt rất nhiều thời giờ làm thêm so với quy định.

"Lực lượng trẻ hiện nay làm việc rất hăng say, thậm chí có thể mười mấy tiếng trong một ngày nhưng họ sẽ được trả công thỏa đáng. Chỉ có làm say mê như vậy thì đất nước này mới đứng lên được. Hầu hết các nền kinh tế có trình độ tương đương với chúng ta rất ít nước có thể giảm giờ làm việc xuống 44 giờ nên vấn đề này cần cân nhắc kỹ", ông nói.

Ông Lộc đã nhấn mạnh rằng, việc sửa đổi Bộ luật Lao động lần này cần lắng nghe ý kiến thực tiễn, phải xem trái tim của nền kinh tế đang đập như thế nào, chứ không chỉ là khát vọng, phải đứng trên đôi chân của mình và đôi chân này phải đứng trên mặt đất chứ không phải ở trên trời.

Còn ông Nguyễn Hoài Nam - Phó tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP) thì đã nhiều lần kiến nghị, doanh nghiệp thủysản hoạt động sản xuất phụ thuộc vào nguồn tài nguyên khai thác từ ngư dân, có tính mùa vụ và sản phẩm về nhà máy là phải chế biến ngay. Do đó không thể tháng nào cũng như tháng nào mà áp trần giờ làm việc bình thường 44 giờ/tuần, rồi áp khung giờ làm thêm không quá 40 giờ/tuần và không quá 400 giờ/năm, như vậy là doanh nghiệp Việt chịu “1 cổ 3 tròng”.

Ông Chu Văn Antừ tập đoàn thủy sản Minh Phúgóp ý, Bộ luật Lao động sửa đổi không công bằng vì "có một chương về công đoàn nhưng lại không có chương nào về giới chủ".

"Hiện nay, để bán được sản phẩm ra thị trường nước ngoài, ngoài các điều kiện về nhà xưởng, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, các doanh nghiệp còn phải đảm bảo các chính sách về trách nhiệm xã hội. Khách hàng nước ngoài khi mua hàng họ sẽ thuê bên thứ 3 để đánh giá. Nếu vi phạm họ sẽ dừng hợp đồng ngay. Vì vậy nếu pháp luật về lao động không phù hợp thì doanh nghiệp lãnh đủ thiệt hại", ông nêu.

Bùi Trí Lâm