Vì sao những người chỉ có nửa não vẫn sống bình thường?

Các nhà khoa học từ Viện Công nghệ California, Mỹ, đã quyết định trả lời câu hỏi này. Họ đã thực hiện chụp ảnh cộng hưởng từ trên 6 bệnh nhân bị cắt bán cầu não hoặc một phần lớn não bị cắt bỏ trong thời thơ ấu do mắc dạng động kinh khủng khiếp hiếm gặp.

So sánh hình ảnh chụp MRI của những người này với 6 người trong nhóm đối chứng không có phần nào của não bị loại bỏ, cũng như với cơ sở dữ liệu của 1.482 hình ảnh, các tác giả của công trình nghiên cứu nhận thấy mô hình hoạt tính não trong trạng thái nghỉ ngơi ở những người có một nửa bộ não cũng tương tự đến mức đáng ngạc nhiên như những người có đủ khối não.

Nhưng nhóm nghiên cứu cũng tiết lộ một sự khác biệt: những người tham gia trải qua phẫu thuật cắt bán cầu có nhiều kết nối hơn giữa các mạng não.

Các mạng này kiểm soát các hoạt động như sự chú ý, cảm giác và hoạt động limbic (cảm xúc và trí nhớ) và thường liên quan đến cả hai bán cầu não.

Các nghiên cứu cho thấy hoạt tính mạng nội bộ có liên quan đến các khả năng, chẳng hạn như vận động, trong khi các kết nối giữa các mạng là cần thiết cho khả năng điều hành khác nhau, chẳng hạn như bộ nhớ làm việc.

Sự gia tăng số lượng kết nối này được tìm thấy ở cả 6 bệnh nhân được phẫu thuật cắt bán cầu não. Nhưng trong mọi trường hợp, đều hình thành các kết nối giữa các mạng khác nhau. Ví dụ, mạng chú ý hiển thị nhiều kết nối đến mạng trực quan hơn bình thường. Các nhà nghiên cứu giải thích sự gia tăng kết nối mạng này phản ánh cách phần còn lại của bộ não bù đắp cho việc mất tài nguyên “tính toán” của não để duy trì các chức năng tư duy và nhận thức.

Vũ Trung Hương