Ca sĩ Khánh Ly: “Nếu có kiếp sau, tôi sẽ tìm gặp Trịnh Công Sơn”

Câu chuyện văn hóa - Ngày đăng : 06:00, 19/06/2015

Tuổi thơ vất vả theo cha mẹ từ Hà Nội vào Đà Lạt lập nghiệp, bằng chất giọng đặc biệt thiên phú, Khánh Ly đi hát ở các phòng trà kiếm sống. Năm 1964, nhạc sĩ (NS) Trịnh Công Sơn lên Đà Lạt dạy học và đến phòng trà nghe bà hát, duyên kỳ ngộ ấy trở thành bạn tri âm hơn nửa thế kỷ qua.

“Một cõi đi về”…

“Định mệnh đã cho tôi gặp ông Sơn. Khi đến phòng trà, ông Sơn đi với một vài người bạn. Ông chăm chú lắng nghe tôi hát những tình khúc của Đoàn Chuẩn - Từ Linh, Phạm Duy… rồi về, rảnh rỗi ông thường mời tôi tới quán cà phê Tùng để trao đổi về âm nhạc. Ông ngồi ôm đàn luyện giọng cho tôi. Vì là dân “tay ngang” nên thấy tác phẩm nào của ông Sơn cũng có ca từ hay giống… thơ nên tôi mê thôi. Vì tôi vốn rất yêu thơ mà (cười lớn). Sau này thân thiết, ông bảo tôi xuống ở hẳn Sài Gòn đi hát. Tôi nhớ hôm ra mắt đầu tiên của “cặp bài trùng” Trịnh Công Sơn - Khánh Ly là một đêm tháng 11/1967” - Khánh Ly nhớ lại

Bà kể tiếp: “Hồi đó tôi và ông Sơn đi hát cho sinh viên tại các sân trường Đại học ở tỉnh nhiều lắm. Tiền bạc không nhiều nhưng tình cảm và ấm áp lắm. Tối diễn xong mọi người  chia nhau từng điếu thuốc, trải giấy báo dưới sân hoặc kê bàn lại để ngả lưng qua đêm chứ không có khách sạn sang trọng như ca sĩ bây giờ. Lúc tên tuổi được biết đến, tôi mới nhận lời hát phòng trà và thu đĩa bán… bắt đầu có thu nhập”.

Năm 1970, NS Trịnh Công Sơn và Khánh Ly được mời sang Nhật nhưng do ông bận việc nên phải chọn NS Nguyễn Ánh 9 đi thay. Nhờ vậy mà bà biết và sau này hát nhiều bài hát của ông Nguyễn Ánh 9, trong đó có ca khúc “Không” được ông sáng tác ngẫu hứng trong thang máy ngay trong chuyến đi Nhật Bản. Thời đó ra nước ngoài chỉ có đoàn của ông Đoàn Thi Thơ có danh nghĩa nên được đi, còn ca sĩ độc lập thì Khánh Ly là ca sĩ đầu tiên ở Sài Gòn được xuất ngoại, bà qua Nhật rồi đi Mỹ, Pháp… diễn. Khánh Ly cho biết: “Tôi mới gặp lại ông Nguyễn Ánh 9 và ông hẹn sắp tới sẽ cùng tôi làm một chương trình kỷ niệm tại Mỹ để phục vụ khán giả xa quê chứ không phải như ông nói đùa: “Có tiền tôi cũng không mời Khánh Ly hát” đâu.

ca si Khanh Ly
 

Chuyện không vui với NS Trịnh Công Sơn...

Chuyện lùm xùm tác quyền với ông Sơn trước đây, bà hoàn toàn bất ngờ vì không có quyền quyết định. Tất cả công việc đều do công ty tổ chức sự kiện đứng ra chịu trách nhiệm. Khánh Ly khẳng định: “Là một ca sĩ chuyên nghiệp, tôi luôn quan niệm tiền tác quyền của ai cũng phải trả, dù người đó là Trịnh Công Sơn hay bất kỳ một tác giả trẻ nào mới vào nghề. Khi tôi về hát tại VN, tôi và đơn vị đối tác đã thống nhất mọi vấn đề tác quyền, tôi chỉ quan tâm đến việc chuyên môn và nội dung, đó là một điều cam kết thống nhất bất di bất dịch ngay từ đầu. Vụ việc xảy ra vừa rồi, tôi được biết đêm diễn đầu tiên việc tác quyền đều thanh toán đầy đủ nhưng sau đó thì xảy ra sự cố làm tôi cũng bất ngờ. Tuy vụ việc đã qua nhưng mỗi khi nghĩ lại tôi thấy buồn. Giả sử gia đình ông nhận số tiền này thì tôi và đơn vị tổ chức cũng dùng số tiền này dành cho các tổ chức thiện nguyện”.

Rất mừng là hiện nay mối quan hệ giữa bà và gia đình ông Sơn vẫn rất tốt đẹp. Khi nhà báo Nguyễn Hoàng Đoan qua đời tại Mỹ, Trịnh Vĩnh Trinh - em gái NS Trịnh Công Sơn là người từ Việt Nam gọi điện sang đầu tiên để chia buồn với gia đình. Bà cảm động lắm. Sau này, giỗ 100 ngày mất của chồng tại tòa Giám mục Sài Gòn, Trịnh Vĩnh Trinh và gia đình ông Sơn đều có mặt đầy đủ. Đợt này về nước bà cũng có mời mọi người đi ăn cơm ở nhà hàng Tib - nơi từng lưu dấu những kỷ niệm với NS Trịnh Công Sơn.

Tình yêu và trang sách

ca si Khanh Ly
 Ca sĩ Khánh Ly và cuốn sách " Đằng sau những nụ cười" sẽ phát hành trong tháng này

“Nếu tình yêu không gặp rắc rối, trắc trở thì tôi đã không may mắn gặp được ông Đoan để sống hạnh phúc hơn 40 năm. Trong hôn nhân, tôi không hề giấu diếm chồng điều gì và có bao nhiêu người yêu tôi, tôi yêu người nào, chồng tôi đều biết tuốt. Ở đời, mọi thứ đều có số, duyên nợ  thì “chạy trời cũng không khỏi nắng”. Chẳng biết vui hay buồn vì các con tôi chẳng có đứa nào theo nghiệp mẹ, biết đâu như thế mà đỡ… khổ”, Khánh Ly tâm sự.

Sau khi ông Đoan mất, thực hiện các ý nguyện từ thiện của chồng xong, bà hoàn thành cuốn tản văn “Đằng sau những nụ cười” dày gần 400 trang viết, tập sách như lát cắt mỏng về cuộc đời của ca sĩ Khánh Ly phía sau ánh đèn sân khấu, về tình thân với những NS nổi tiếng và người chồng gắn bó gần cả cuộc đời. Đó là sự trở về kỷ niệm những năm tháng ở Đà Lạt, đi hát ở Sài Gòn và tìm lại chính mình, mà trong bao nhiêu năm qua, bà vẫn luôn khắc khoải với những tìm kiếm vô vọng.

“Tối buông màn sương pha muối, xót xa lòng thêm trăm mối. Gió thu xưa không quên về, cớ sao mà người cứ đi. Người đã đi vào thiên thu mang theo cả tình tôi một thời nồng nàn, đằm thắm. Người dẫu đã thiên thu nhưng gởi lại trong tâm hồn chúng ta giọt nước mắt hạnh phúc, lấp lánh ngời sáng cho mãi đến ngàn sau” nhiều đoạn viết cảm động đến nỗi ngồi đọc lại mà nước mắt tôi cứ chảy. Khán giả vẫn thường thắc mắc tại sao chưa tổ chức đêm nhạc nào tại TP.HCM, Lâm Đồng hoặc Huế… 3 nơi “duyên nợ” đã cho Khánh Ly và Trịnh Công Sơn gặp nhau? Vâng. Đối với tôi, được diễn ở bất cứ nơi đâu có người VN đó đều là mơ ước, nhất là những địa danh gắn bó với ông Sơn, tôi vẫn còn mắc nợ khán giả. Tuy nhiên, mọi chương trình của Khánh Ly đều do đơn vị tổ chức và người quản lý của tôi sắp xếp. Giả sử có kiếp sau, tôi vẫn gắn bó với NS Trịnh nhưng lúc ấy chắc phải tự tìm đến để ông khỏi phải cất công vất vả lên Đà Lạt…” - ca sĩ Khánh Ly trải lòng.
Lê Công Sơn/ Duyên dáng Việt Nam

Một Thế Giới