Nhu cầu cao, giàu nguyên liệu, nghèo công nghệ

Ẩm thực và dinh dưỡng - Ngày đăng : 20:27, 01/12/2013

Việt Nam giàu có các loại cây làm thực phẩm chức năng nhưng đầu tư chưa đúng tầm để khai thác. Trong khi đó, hiện tại, nhà kinh doanh thì nói quá. Và người tiêu dùng thì nhiều hiểu nhầm. Đó là bức tranh được chỉ ra trong hội thảo mới đây: “Thực phẩm chức năng: Vai trò trong dự phòng, thực trạng quản lý và định hướng trong thời gian tới”, tại TP.HCM.
Cần khai thác tiềm năng nguyên liệu nội địa
Theo PSG TS Trần Đáng, Việt Nam hiện có khoảng 4.000 thực vật có khả năng chế biến thành thuốc để hỗ trợ cho sức khỏe con người. Tuy nhiên thị trường thưc phẩm chức năng (TPCN), nhất là các nhà sản xuất trong nước, mới vừa được phát triển. Do đó, trước tiên phải lo bảo đảm chất lượng TPCN trong nước, sau đó mới phát triển bán sang châu Á và có thể là các nước phương Tây.
TS Đáng cho biết, ở các nước phương Tây, TPCN được sản xuất bằng những hoạt chất rất tinh khiết, không quen dùng những TPCN dưới dạng cao, bột chiết từ các dược liệu như Việt Nam.
“Do đó, Việt Nam cần phải nâng cao trình độ công nghệ, khoa học kỹ thuật sản xuất TPCN, phải chứng minh và định lượng được những chất có trong  sản phẩm của mình, vì hiện nay chúng ta chỉ  mới định tính. Đây là một rào cản kỹ thuật mà Việt Nam rất khó có thể vượt qua”, ông Đáng nói.

Theo các nhà khoa học, Việt Nam có rất nhiều cây thuốc chưa được nghiên cứu, phát triển thành sản phẩm và tiếp thị trên thị trường. Trong khi đó, Việt Nam lại phải nhập chính các sản phẩm đó. Vì chưa có sự hợp tác giữa các nhà  khoa học với các nhà sản xuất để đầu tư vào nghiên cứu sản phẩm xứng tầm.

TPCN là một ngành liên quan đến sức khỏe, cần được sự hợp tác nghiên cứu của các nhà nghiên cứu khoa học, nhà dược liệu, nhà điều trị và sản xuất trên cơ sở một nền sản xuất công nghiệp được tiêu chuẩn hóa, phải phân biệt được đây là một thực phẩm khác với các thực phẩm thông thường.

Vì vậy việc sản xuất, kinh doanh, ghi nhãn phải khác với các thực phẩm thông thường trên thị trường.

Nhà thuốc, thầy thuốc phải tư vấn về TPCN  

PGS TS Lê Văn Truyền cho biết, rất nhiều nước phát triển hiện nay, nhà  thuốc là nơi người dân  tiếp cận nhiều nhất khi có vấn đề về sức khỏe. Khi người bệnh có vấn đề về sức khỏe họ tìm đến nhà thuốc trước, chứ không phải đến những nơi khám chữa bệnh trước. Do đó, hiện nay rất nhiều nước, những người dược sĩ đứng ở nhà thuốc được đào tạo khác, họ được gọi là những dược sĩ cộng đồng.

“Ở Việt Nam, một số trạm y tế  xã, phường, mỗi ngày  có 10 đến 20 bệnh nhân đến là đã mừng lắm rồi, nhưng một hiệu thuốc mỗi ngày khách hàng ra vào rất nhiều  và khách hàng có thể hỏi về những triệu chứng, chia sẻ những vấn đề về sức khỏe với người bán thuốc”, ông Truyền nói.

“Vì thế ngành y tế cần quy định, bác sĩ trong quá trình điều trị, nhà  thuốc trong quá trình bán thuốc, cung cấp thuốc cho người bệnh cần hướng dẫn cho người bệnh các hiểu biết về TPCN”, PGS TS Lê Văn Truyền kiến nghị.
TPCN cần được bác sĩ kê toa

Theo PGS TS Lê Văn Truyền, nguyên thứ trưởng bộ y tế, chuyên gia cao cấp dược học TP.HCM, TPCN cần phải được bác sĩ kê đơn thuốc cho bệnh nhân.

PGS TS Lê Văn Truyền cho biết, hiện  nay trên thế giới  đã có một số nước cho phép bác sĩ kê đơn thuốc thuốc có TPCN, nhưng ở Việt Nam chưa cho bác sĩ kê đơn thuốc có TPCN.

Điều này, theo ông Truyền, có thể Việt Nam muốn bảo vệ người bệnh và người tiêu dùng ở khía cạnh tài chính. Nếu kê đơn có TPCN vào thì tạo gánh nặng tài chính, người bệnh không thể chịu được. Trong khi bảo hiểm y tế thì chưa thể thanh toán TPCN.  Đó là một ý thức tốt.

“Nhưng theo tôi, chúng ta cần phần tìm cách để hài hòa  2 yếu tố, trách nhiệm thầy thuốc và vấn đề tài chính. Người thầy thuốc là người phải có trách nhiệm hướng dẫn người bệnh sử dụng thuốc, chế độ dinh dưỡng, TPCN , lối sống…còn khía cạnh tài chính phải sử dụng công cụ khác, không nên vì điều này mà tước bỏ quyền được  tư vấn của người dân, người bệnh”, PGS TS Lê Văn Truyền nêu quan điểm.

Hồ Quang

Một Thế Giới