Giá vàng những ngày qua là bất thường

TS Nguyễn Minh Phong: Với mức tăng gần 1,5 đồng/lượng thời gian qua, đây là một động thái khá bất thường. Nhưng nếu nhìn nhận tổng quan và dài hạn thì đây cũng là một xu hướng bình thường trong động thái của giá vàng.

Chúng ta thấy rằng, trước hết, giá vàng là một loại giá rất phức tạp, chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố bên trong và bên ngoài, bên trong kinh tế và bên ngoài kinh tế. Thời gian qua, có một số nhân tố đã khiến giá vàng tăng đột ngột như vậy.

Trước hết, xét về mặt giá vàng giao trong tương lai, hầu hết, các quỹ vàng và nhà đầu tư vàng lớn trên thế giới đều kỳ vọng giá vàng trong tương lai, đặc biệt là trước 9/2 rất là cao. Giá ở mức cao nhất tăng 6% vào 11/2 trong khi trong nước chỉ tăng 4,5%. Như vậy, giá vàng trong nước và giá vàng thế giới tăng cùng chiều. Mức giá vàng trong nước tăng không bằng giá thế giới.

Thứ hai, giá vàng thế giới tăng mạnh gắn liền với một số động thái căng thẳng trên thị trường chứng khoán bởi vì, giữa thị trường và thế giới có sự liên thông.

Giá vàng còn tăng còn gắn liền với nhu cầu Tết của Việt Nam khi người Việt có nhiều tiền. Sát ngày Vía Thần Tài, người dân mua nhiều để lấy may, bất chấp giá cao. Các nhà bán căn cứ vào đây, coi đó như một cơ hội kiếm lợi nhuận.

Tóm lại, cả từ yếu tố trong nước và nước ngoài đều cộng hưởng tạo giá vàng tăng lên. Đây là điều bình thường trước động thái tăng giá quá cao bất thường gắn liền với những nhân tố chúng ta vừa nói trên.

Việt Nam, về nguyên tắc, hướng theo xu hướng và chỉ đạo của Quốc hội là thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới. Nhưng vừa qua, xuất hiện một trạng thái không bình thường. Đó là khoảng gần 2 năm ngay, hi thực hiện Nghị định 24 về quản lý giá vàng, Nhà nước chuyển sang độc quyền vàng. Do vậy, thị trường trong nước mất đi sự liên thông trực tiếp với thị trường thế giới mà phải thông qua sự điều tiết của Nhà nước. Điều này tạo ra mà độ dãn rất lớn. Quãng cách này có đỉnh cao vào thời kỳ Ngân hàng Nhà nước ra lệnh cho các ngân hàng thương mại tất toát trạng thái vàng. Suốt một thời gian dài, để thực hiện tất toán trạng thái vàng, Nhà nước thực hiện đấu giá vàng, đặc biệt là vàng SJC.

Thứ hai nữa, thị trường tạo ra một lượng cầu rất lớn khiến cho chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới rất rộng.

Thời gian gần đây, có sự sụt giảm co hẹp rất nhanh. Giá vàng trong nước và thế giới có lúc chênh nhau từ 5 triêu/lượng, giờ chỉ còn hơn 1 triệu đồng/lượng. Đó cũng chính là kết quả từ quá trình giá vàng thế giới giảm.

Chúng ta thấy rằng, năm 2015, giá vàng thế giới giảm tiếp 10% so với 2014. Tuy nhiên, trước biến động giá vàng tăng nhanh là 6-7% vừa qua, giá vàng trong nước cũng không tăng kịp 6% mà chỉ mà chỉ 4,5% thôi do cầu còn thấp so với lượng cung.

Hơn nữa, giãn cách chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới vẫn còn đủ lớn nên sân xiu lợi ích vẫn còn không gian để thu hẹp giá vàng trong nước và thế giới này. Tôi cho rằng, đây là một động thái tốt.

Như đã nói, giá vàng chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố bao gồm trong nước và ngoài nước, trong kinh tế và ngoài kinh tế, có sự liên thông giữa thị trường vàng với thị trường bất động sản, chứng khoán và một số thị trường khác như xăng dầu. Đồng thời, nó còn liên quan cả yếu tố tăng trưởng kinh tế thế giới và trong nước, chính sách quản lý vàng, bên cạnh đó là các căng thẳng trong quan hệ quốc tế.

Với tất cả các nhân tố đó, chúng ta thấy rằng năm 2016, kinh tế thế giới tiếp tục phát triển mặc dù sẽ không quá nóng. Về cơ bản, các yếu tố ảnh hưởng đến nền kinh tế cũng như giá vàng ở đây là không lớn.

Giá vàng chỉ phụ thuộc rất lớn vào, một là quan hệ căng thẳng chính trị quốc tế cũng như những yếu tố liên quan thời tiết cực đoan, hay việc được mùa, mất mùa và những căng thẳng trong các mối quan hệ lớn địa chính trị. Thứ hai, nó phụ thuộc lớn vào thị trường chứng khoán, thứ ba là phụ thuộc vào lãi suất đồng Đô-la và tổng thể chung nhu cầu vàng thế giới.

Có 2 yếu tố làm tăng giá vàng, đó là những biến động của thị trường chứng khoán Trung Quốc và những căng thẳng về địa chính trị nhưng đồng thời có những yếu tố làm giảm giá vàng như là tình hình kinh tế thế giới không phát triển tốt đẹp lắm, nhu cầu vàng không tăng cao lắm, rồi chính sách quản lý vàng ngày càng theo hướng mở rộng hơn và đồng thời, thị trường bất động sản có xu hướng nóng lên. Lãi suất có xu hướng giảm nhưng về tổng thể, lãi suất không phải là cái hấp dẫn thị trường vàng trong năm nay.

Tôi cho rằng, năm 2016 này, nếu loại trừ những yếu tố đầu cơ như không có các hoạt động tham gia đầu cơ của các nhà đầu tư lớn hay các Quỹ vàng trên thế giới thì giá vàng sẽ đi ngang, hoặc dịch chuyển 3-5%, không quá 10%.

Như vậy, thị trường vàng sẽ khá ổn định.

Các nhà đầu tư trong nước không nên coi việc lướt sóng, đầu tư thị trường vàng như một kênh đầu tư hấp dẫn.

Bởi vì, rõ ràng, Nhà nước vẫn đang độc quyền, khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới vẫn còn lớn, giá vàng trong nước sẽ khá nhạy cảm với giá vàng thế giới trong khi Nhà nước lại độc quyền và các nhà đầu tư không thể quyết định được việc nhập khẩu vàng, để mà tất toán trạng thái, cắt lỗ hay thực hiện hoạt động đầu tư theo chủ quan của mình.

Tuy nhiên, nếu ai đó giữ vàng với tư cách giữ tài sản lâu dài thì việc lựa chọn mua vàng, với giá dao động trên dưới 32 triệu đồng/lượng, tôi cho rằng có thể mua được. Và trong thời gian dài, nó sẽ có xu hướng nhích lên thay vì hạ thấp dưới 32 triệu đồng/lượng như trước đây.