NSƯT Thành Lộc vẫn khiến khán giả thổn thức với Dạ cổ hoài lang sau 20 năm

Câu chuyện văn hóa - Ngày đăng : 06:00, 07/12/2014

Dạ cổ hoài lang (tác giả Thanh Hoàng, đạo diễn Công Ninh) đã hớp hồn khán giả cả nước cách đây 20 năm. Tuy nhiên trong lần trở lại tại sân khấu số 7 Trần Cao Vân vẫn tiếp tục khiến khán giả bùi ngùi và cảm động.

Điểm mới trong Dạ cổ hoài lang qua bản dựng của đạo diễn Vũ Minh được thấy trước tiên qua thành phần diễn viên. NSƯT Hữu Châu vai ông Năm, Vân Trang vai cháu nội của ông Tư, và Lương Thế Thành vai bạn trai của cháu nội ông Tư. Còn vai ông Tư vẫn do NSƯT Thành Lộc đảm nhiệm, vai chính của vở.

20 năm trước, nghệ sỹ Thành Lộc đã lấy nước mắt khán giả qua thân phận của một ông lão nghệ sỹ cải lương xa xứ không thể hòa nhập được với lối sống bản địa của một nước văn minh ở trời Tây. Vai diễn này đã đánh dấu bước ngoặt diễn xuất và đưa anh lên thành một trong những nghệ sỹ thoại kịch hàng đầu của sân khấu phía Nam.

20 năm sau, ông Tư của NSƯT Thành Lộc vẫn da diết một nỗi nhớ quê, vẫn luống cuống vì không hiểu hết được quy tắc văn hóa của văn minh phương Tây và bị sốc khi biết rằng cháu gái xem ông là một gánh nặng, thậm chí là một kẻ kẻ bệnh hoạn.
da co hoai lang
Ông Tư hát bài Dạ cổ hoài lang trong nỗi buồn nhớ quê 
Có lẽ điều mà người nhiều người sẽ còn nhớ mãi sau khi vở diễn kết thúc không phải là cái chết trong lạnh giá của ông Tư mà là ánh mắt thất thần và đẫm lệ khi NSƯT Thành Lộc hát bài Dạ cổ hoài lang, bài hát tổ của bộ môn nghệ thuật cải lương, một biểu tượng văn hóa Việt.
Anh hát chậm, phát âm rõ giọng của người miền Tây Nam bộ, và ngắt câu theo cảm xúc làm cho người xem phải khóc theo anh. Bởi vì, sự biểu đạt này khiến người xem hiểu thấu được nỗi buồn nhớ quê hương của một người con xa xứ.
da co hoai lang
 Sự khác biệt về nhận thức tạo nên sự xung đột giữa ông Tư và cháu nội
NSƯT Hữu Châu với sở trường vai lão đã không khó khăn hóa thân vào vai ông Năm. Lối diễn hài duyên dáng của anh đã mang lại nhiều tiếng cười cho người xem, góp phần tạo nên sắc thái mới cho một kịch bản được dựng lại. Không chỉ thế, vào cảnh cuối của vở diễn, qua những giọt nước mắt đau xót trước cái chết của người bạn thân, NSƯT Hữu Châu đã khiến cho trái tim người xem se thắt.
Càng thương ông Tư, khán giả sẽ càng giận và ghét vai cô cháu nội do Vân Trang thể hiện. Từ trong hành động, ánh mắt, và âm sắc của lời thoại, Vân Trang trở thành một cô gái bướng bỉnh trước đấng sinh thành.
da co hoai lang
 Ông Tư ra đi giữa trời tuyết lạnh
Cảm xúc này dẫn người xem đến kết luận rằng có nhiều gia đình người Việt ở hải ngoại không biết giáo dục con cái nên thế hệ sau quên mất giá trị văn hóa của dân tộc.

Thế nhưng, nếu bình tâm nghĩ lại thì sự đỗ lỗi này có thể quy cho thời cuộc. Vì biến cố lịch sử của đất nước mà ông Nguyễn, con trai của ông Tư quyết định vượt biên. Để rồi quê hương trong tim ông chỉ là đau thương và mất mát.

Như một bản năng tự nhiên, ông không muốn con mình phải chịu đựng nỗi đau ấy. Vì vậy, ông không hề cho con gái biết bất cứ điều gì về Việt Nam. Trong khi đó, ông Tư lại mang toàn bộ giá trị truyền thống của Việt Nam áp đặt lên lối suy nghĩ và hành xử của một cô gái sinh ra và trưởng thành từ Phương Tây. Sự va đập và xung đột văn hóa là điều không thể tránh khỏi. Chính điều này, tạo nên cao trào của vở diễn.

Vai diễn của Lương Thế Thành không nhiều đất để anh thể hiện. Tuy nhiên, vai diễn này đã lấy được cảm tình người xem qua cá tính hồn hậu dễ thương thể hiện qua cái tình với quê hương. Được biết Dạ cổ hoài lang (tác giả Thanh Hoàng, đạo diễn Vũ Minh) diễn suất đầu tiên tại sân khấu số 7 Trần Cao Vân vào tối 6.12.2014. Vở diễn sẽ tiếp tục công diễn cho đến thời điểm trước tết âm lịch năm 2015.

Bài và ảnh: Nguyễn Huy

Một Thế Giới