Người tình cũ Tổng thống Bolivia 'rửa tiền', bị bắt giam

Quốc tế - Ngày đăng : 12:23, 29/02/2016

Trong vụ một công ty Trung Quốc trúng những quả thầu công của chính phủ, Gabriela Zapata - người tình cũ Tổng thống Bolivia đã bị buộc tội "rửa tiền" và bị bắt giam.

Năm 2013, Zapata trở thành tổng giám đốc công ty CAMC Engineering Co. Ltd của Trung Quốc (TQ) ở Bolivia. Công ty này giành được 7 hợp đồng xây dựng lớn ở Bolivia mà không phải tranh thầu.

Cần phải bắt giam

Zapata, 29 tuổi, từ chối bình luận khi bị bắt ngày 26.2, sau khi có thông tin cô làm việc cho CAMC vốn gần đây trúng quả thầu 560 triệu USD để xây dự một dự án đường sắt lớn. CAMC còn trúng các quả thầu xây một nhà máy thủy điện, một nhà máy đường và một nhà máy sản xuất lithium.

Các nhà điều tra cũng phát hiện Zapata gởi thư nhân danh chính phủ, đến các cơ quan chính quyền, yêu cầu họ ủng hộ CAMC.

Người tình cũ của Tổng thống Bolivia "rửa tiền", bị buộc tội làm giàu bất chính, “rửa tiền”, chiếm đoạt công quỹ và lợi dụng tầm ảnh hưởng, theo công tố viên Edwin Branco.

Ông Blanco nói cần phải bắt giam vì có chứng cứ Zapata toan bỏ trốn ra nước ngoài và các quan chức chính phủ được giấu tên “có thể sửa đổi, che giấu và hủy tài liệu” liên quan vụ này. Blanco còn nói Zapata dùng văn phòng trong Phủ tổng thống để tự gặp các nhà đầu tư nước ngoài, có sự đồng lõa của hai quan chức (đều đã bị bắt).

Tổng thống Morales và người tình hai năm Zapata

Thêm một thất bại của tổng thống

Các chính khách đối lập cáo buộc Tổng thống Bolivia Evo Morales “bán” tầm ảnh hưởng cho công ty TQ của Zapata trúng thầu, nhưng ông Morales phủ nhận. Zapata cũng đã nói không phải nhờ tác động của chính phủ mà cô được chức tổng giám đốc CAMC.

Ông Morales yêu cầu Thanh tra nhà nước, Quốc hội Bolivia điều tra hoạt động của CAMC và ông hứa sẽ không “bao che” bất kỳ ai trong cuộc điều tra này.

Ông cũng ra lệnh cho CAMC nộp số tiền phạt 22,8 triệu USD, vì họ không hoàn tất hợp đồng xây một tuyến đường sắt ở miền trung và miền tây Bolivia. CAMC cũng bị cấm tranh thầu các hợp đồng của chính phủ Bolivia trong 3 năm tới.

Vụ tai tiếng “bán” tầm ảnh hưởng cho công ty TQ của Zapata do nhà báo Carlos Valverde công bố. Zapata đã kiện Valverde về tội “kỳ thị”. Chính phủ cho giới báo chí trong nước biết: nhà báo Valverde làm việc cho cơ quan tình báo trongc ác chính phủ trước và nhà báo này đã nhiều lần gặp các quan chức Sứ quán Mỹ.

Luật sư của Zapata tuyên bố sẽ chứng minh cô vô tội, nói vụ bắt cô là chuyên quyền. Bốn cơ quan chính phủ, gồm Phủ tổng thống và Bộ Lao động công ích đã yêu cầu bắt Zapata, cảnh cáo cô có thể trốn ra nước ngoài.

Vụ tai tiếng tham nhũng “bom tấn” cũng làm sáng tỏ mối quan hệ tình cảm từ năm 2005 đến năm 2007 giữa Tổng thống Morales với Zapata.

Nó góp phần tác động đến kết quả cuộc trưng cầu dân ý mới đây: ông Morales không đạt được mong muốn là được tái tranh cử tổng thống nhiệm kỳ thứ 4, một khi nhiệm kỳ hiện nay của ông sẽ kết thúc năm 2020. Có 51,3% cử tri “nói không” với ý muốn của ông Morales, có 48,7% đồng ý, theo ủy ban tổ chức trưng cầu dân ý. Đây là một thất bại lớn cho chính phủ 10 năm nay của ông.

Nhiều ngày trước đó, Bộ trưởng Nội vụ Romero nói: phe đối lập tăng cường “chiến tranh bôi nhọ” nhằm phá cơ hội giành phiếu của Tổng thống Morales.

Ông Morales nói ông chẳng làm gì sai phạm, lần gần đây nhất ông gặp Zapata là năm 2007. Nhưng sự nổi lên khi xuất hiện một ảnh chụp 2 người hồi năm 2015.

Ảnh chụp ông Morales với Zapata dự một lễ hội năm 2015

Đứa con "bí ẩn"

Trong cuộc vận động trưng cầu dân ý, ông Morales thừa nhận mối quan hệ tình cảm, cho biết ông và Zapata còn có một đứa con chung hồi năm 2007, nhưng sau đó đứa trẻ chết non. Nhưng ngày 27.2, dì của Zapata nói: đứa trẻ còn sống, có tên Ernesto Fidel. Pilar Guzman nói: “Cháu tôi sẽ sớm cung cấp thêm thông tin, vì cháu tôi muốn lên tiếng”.

Ngày 28.2, chính phủ Bolivia yêu cầu Zapata trình diện đứa con trai này trước một thẩm phán trong ngày 29.2 để chứng minh đứa trẻ còn sống, cung cấp sự thật cho dân Bolivia được biết.

Bộ Minh bạch Bolivia (cơ quan chống tham nhũng) nói “thông tin chính thức” mà chính phủ có là ông Morales có biết việc đứa trẻ ra đời, nhưng rồi ông được thông báo đứa trẻ bị bệnh và sau đó tử vong.

Bộ trưởng Minh bạch Lenny Valdivia nói: nếu đứa trẻ còn sống thì câu hỏi là “tại sao Zapata đẻ con đã 8 năm mà không cho ông Morales biết”. Còn nếu đứa trẻ đã chết năm 2007 thì Zapara “nói dối với nhân dân Bolivia” để đánh lạc hướng sự chú ý và để tránh bị điều tra tiếp về vụ cô tham nhũng.

Bộ trưởng Valdivia cũng cảnh cáo: nếu đứa trẻ đã chết, chính phủ sẽ truy tố hình sự đối với Zapata, vì “vu khống, bôi nhọ uy tín Tổng thống”. Vụ truy tố này nhằm tạo tiền lệ cho những người khác chớ bày trò vu khống.

Ông Morales, 56 tuổi, hiện độc thân và người chị đảm nhận vai trò Đệ nhất phu nhân Bolivia.

Bảo Vĩnh (theo Guardian)

Một Thế Giới