Tán gia bại sản vì 3 năm tù oan, bao giờ ông Phi được nhận 23 tỉ bồi thường?

Theo dòng thời sự - Ngày đăng : 15:06, 12/08/2015

Bị TAND tỉnh Thái Bình kết án oan, phải đi tù 3 năm, tài sản bị phát mãi, uy tín giảm sút nặng nề, thế nhưng khi nguyên giám đốc Lương Ngọc Phi được minh oan, thì ông lại tiếp tục hành trình “kiện tụng” để đòi số tiền bồi thường đáng ra phải được nhận.

18 năm ròng rã kiện tụng

Ngày 10.8, TAND thành phố Thái Bình đã bác đơn kiện yêu cầu cơ quan Công an điều tra và TAND tỉnh Thái Bình bồi thường 64 tỉ đồng của ông Lương Ngọc Phi. Tòa tuyên giữ nguyên mức bồi thường gần 22 tỉ đã tuyên trước đó, đồng ý bổ sung một số khoản được tính toán lại. Tổng tiền TAND tỉnh Thái Bình phải bồi thường cho ông Phi là gần 23 tỉ đồng.

Ông Phi chấp nhận kết quả phán quyết nêu trên của TAND thành phố Thái Bình. Ông Phi nói: “Tôi năm nay đã 67 tuổi, không còn sức lao động nữa, tôi chỉ mong các cơ quan chức năng sớm thi hành án để tôi kịp nhìn thấy được công lý trong những năm cuối đời”.

Vụ oan sai cách đây 18 năm, đã khiến ông Lương Ngọc Phi (67 tuổi, nguyên Giám đốc công ty Khai thác chế biến nông hải sản xuất khẩu Hòa Bình, trụ sở tại 463 Lý Thái Tổ, phường Quang Trung, TP.Thái Bình) phải ngồi tù oan từ ngày 1.5.1998 đến 30.3.2001. Gần 3 năm bị giam giữ, tài sản của ông Phi bị phát mãi, uy tín giảm sút nặng nề, cơ ngơi ban đầu khó có khả năng hồi phục.

Luong Ngoc Phi, Giam doc bi di tu oan 3 nam,

Ông Lương Ngọc Phi phải gắn đời mình với 18 năm kiện tụng để tìm công lý

Cuộc sống bị tổn hại quá nhiều từ sai phạm của các cơ quan tố tụng, ông Phi tiếp tục đệ đơn kiện yêu cầu được bồi thường gần 22 tỉ đồng do tổn thất tinh thần, thiệt hại tài sản và thu nhập thực tế. Theo ông Phi trình bày, sau 6 lần thương lượng bất thành, ngày 8.5.2007, TAND tỉnh Thái Bình ra thông báo chấm dứt thương lượng bồi thường, ông Phi đã nộp đơn khởi kiện TAND tỉnh Thái Bình.

Vụ kiện được cơ quan chức năng tách thành hai vụ việc, trong đó, vụ án bồi thường về tổn thất tinh thần và giảm sút về sức khỏe được TAND TP. Thái Bình tuyên TAND tỉnh Thái Bình buộc phải bồi thường 666 triệu đồng. Sau 10 tháng bản án có hiệu lực, ông Phi nhận được số tiền này.

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng:

Trên tinh thần của Nghị quyết 388 việc để thời hạn bồi thường oan sai kéo dài hàng chục năm như trường hợp ông Lương Ngọc Phi là không phù hợp, gây thiệt hại chồng chất thêm cho người bị oan”.

Vụ kiện đòi gần 22 tỉ đồng tiền thiệt hại tài sản, đến tháng 8.2013, ông Phi được TAND TP. Thái Bình tuyên thắng kiện, buộc tòa tỉnh phải bồi thường. Thế nhưng, chờ đợi quá lâu vẫn không nhận được phần bồi thường thiệt hại, ông Lương Ngọc Phi lại tiếp tục khởi kiện cơ quan Công an điều tra và TAND tỉnh Thái Bình. Lần này, ông Phi yêu cầu số tiền bồi thường lên đến 64 tỉ đồng.

Đến ngày 4.8.2015, TAND thành phố Thái Bình mở phiên tòa xét xử theo đơn của ông Lương Ngọc Phi. Tại phiên tòa, ông Phi nói: “Tôi đề nghị HĐXX buộc CQĐT Công an tỉnh Thái Bình, TAND tỉnh Thái Bình mỗi cơ quan bồi thường cho tôi số tiền là hơn 32 tỉ 225 triệu đồng”. Và ngày 10.8.2015, TAND thành phố Thái Bình đã ra phán quyết như trên.

Bao giờ mới được bồi thường?

Với phán quyết ngày 10.8, TAND thành phố Thái Bình cho rằng việc ông Lương Ngọc Phi kiện đòi Công an tỉnh bồi thường một nửa số tiền thiệt hại, là không có căn cứ. Để rõ hơn về góc độ luật pháp của vấn đề bồi thường và được bồi thường trong phán quyết và vụ án nêu trên, chúng tôi đã trao đổi với luật sư Nguyễn Kiều Hưng (hãng luật Giải Phóng). Theo đó, ông Hưng cho biết các vụ oan sai tại thời điểm hiện tại sẽ áp dụng theo Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước có hiệu lực từ ngày 1.1.2010.

Tuy nhiên, căn cứ theo điều khoản chuyển tiếp quy định tại điều 66 luật này, thì trường hợp án oan Lương Ngọc Phi sẽ áp dụng Nghị quyết số 388/2003/NQ-UBTVQH11 ngày 17.3.2003 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về bồi thường thiệt hại cho người bị oan do người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự gây ra để giải quyết. Theo đó, trách nhiệm bồi thường thuộc về Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình.

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng trả lời phỏng vấn

Về thời gian được bồi thường, luật sư Nguyễn Kiều Hưng cũng cho biết hiện tại chưa có văn bản nào quy định chi tiết thời hạn, cách thức tiến hành thủ tục bồi thường. Ông Hưng nêu quan điểm: “Về nguyên tắc giải quyết bồi thường thiệt hại, Nghị quyết 388 quy định là phải “Kịp thời, công khai và đúng pháp luật”, nhưng lại chưa có văn bản nào quy định chi tiết thời hạn, cách thức tiến hành thủ tục này. Dẫu vậy, trên tinh thần của nguyên tắc này thì để thời hạn bồi thường oan sai kéo dài hàng chục năm như trường hợp ông Lương Ngọc Phi, là không phù hợp, gây thiệt hại chồng chất thêm cho người bị oan”.

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng thông tin thêm: “Khi đã có phán quyết của tòa án cấp sơ thẩm, nếu không đồng ý đương đơn có quyền kháng cáo lên tòa án cấp phúc thẩm. Còn trong trường hợp không kháng cáo, án sơ thẩm sẽ có hiệu lực pháp luật, trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được bản án, quyết định của tòa án, cơ quan có trách nhiệm chi trả thực hiện việc trả tiền cho người bị oan hoặc thân nhân của người bị oan. Việc chi trả được thực hiện một lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác hoặc các bên có thỏa thuận khác”.

Hành trình minh oan của ông Lương Ngọc Phi

Năm 1998, ông Phi bị công an tỉnh Thái Bình khởi tố, bắt giam với 2 tội danh: “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN” và “Trốn thuế”. Tại bản án hình sự sơ thẩm năm 1999, TAND tỉnh Thái Bình đã tuyên phạt ông Phi 17 năm tù, bồi thường cho các bên bị hại số tiền hơn 5,6 tỉ đồng.

Cho rằng mình bị oan, ông Phi tiếp tục kháng án lên TAND tối cao. Sau khi xem xét kết luận điều tra, lời khai trước tòa, và các tình tiết liên quan đến vụ án, tháng 4.2000, tòa phúc thẩm TAND tối cao tuyên ông Phi không phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN” và yêu cầu điều tra lại tội danh “Trốn thuế”.

Ông Lương Ngọc Phi vẫn tiếp tục bị giam giữ để điều tra về hành vi trốn thuế cho đến ngày 30.3.2001 thì được tại ngoại. Ngày 13.6.2006, TAND tỉnh Thái Bình đã tổ chức xin lỗi, công khai thừa nhận sự tắc trách của các cơ quan tố tụng trong việc khởi tố, điều tra vụ án của ông Lương Ngọc Phi, dẫn đến việc ông phải mang án oan trong suốt 8 năm, bị giam giữ gần 3 năm.

Bá Nguyễn

Một Thế Giới