Học sinh cấp 3 chế tạo máy lọc dầu mini chi phí thấp

Nguyễn Trần Thái Sơn (lớp 12) và Nguyễn Hà Trang (lớp 11) trao đổi cùng Báo điện tử Một thế giới về công trình đầu tay của mình.

Nhìn chất thải ra ý tưởng

Hà Trangnhìn bề ngoài có vẻ nhút nhát, ít nói nhưng khi nói về ý tưởng để tạo ra chiếc máy lọc dầu,lại rất hào hứng: “Từ việc nhìn thấy các chất thải được các nhà máy thải ra ngoài và qua chuyến đi thực tế đến các nhà máy, chúng em nhậnthấy hiện tượng nước thải của các cơ sở này thường bị ô nhiễm một lượng dầu (sử dụng trong bảo quản linh kiện, vật liệu...) vượt ngưỡng cho phép đối với nước thải công nghiệp. Từ đó, chúng em nảy ra ý tưởng, cùng nghiên cứu và chế tạo ra chiếc máy lọc dầu này”.

Theo Thái Sơn, nước thải nhiễm dầu thường tồn tại ở dạng nhũ bền vững nên rất khó xử lí, vì thế cần tới những quy trình xử lí phức tạp, trải qua nhiều giai đoạn. Những quy trình này thường sử dụng các polymer chuyên dụng có nguồn gốc từ dầu mỏ, nhập ngoại, giá thành cao nên mất nhiều giai đoạn.

Nhận thấy những trở ngại nêu trên, hai bạn học sinh chuyên Hóa đã cùng nhau chung tay đề xuất tổng hợp một số tác nhân phân tách dầu - nước từ nguồn nguyên liệu tự nhiên (dầu thực vật) rất phong phú tại Việt Nam.

Sản phẩm qua nhiều lần thí nghiệm của Thái Sơn và Hà Trang

Theo như chia sẻ, ban đầuSơn và Trang chế nước thải gồm dầu nhờn, xà phòng, chất tẩy rửa và phân tách thử, sau đó đến một cơ sở sản xuất biến thế ở Bắc Ninh và một tiệm rửa xe ở Hà Nội để xử lý mẫu nước thải tại đây.

Phân tách dầu - nước không phải là đề tài mới, nhưng Sơn cho biết cái mới trong "dự án" là tính ứng dụng cao khi dầu trẩu có giá chỉ 14.000 đồng/lít và rất dễ mua.

Nói bề hoạt động của chiếc máy lọc dầu, cả Sơn và Trang đều khẳng định đây là chiếc máy có cấu tạo đơn giản, hoạt động theo 3 công đoạn, trong đó việc khuấy đều dầu trẩu biến tính vào nước thải chứa dầu là quan trọng nhất, giúp dầu nổi lên rồi tiến hành phân tách. Để thiết bị không cồng kềnh mà nước được lọc kỹ, Sơn và Trang tạo ra các vách ngăn dích dắc. Sau khi nước được tách, dầu sẽ chảy sang bể lắng.

Ngoài ra, hai bạn cũng nhấn mạnh: “Cấu tạo chiếc máy tuy đơn giản nhưng điều chúng em hướng tới là việc hoạt động liên tục; nước thải liên tục được xử lí và nước sạch sẽ liên tục được đưa ra sử dụng. Như vậy sẽ tối ưu hơn về thời gian và phù hợp với quy trình công nghiệp, dễ dàng ứng dụng vào thực tế”.

Mô hình máy lọc dầu được Thái Sơn và Hà Trang nghiên cứu sau 7 tháng

Thành công là điều may mắn

Để thực hiện niềm đam mê nghiên cứu khoa học, Sơn và Trang đã không ít lần gặp những khó khăn, thất bại trong khoảng thời gian ít ỏi kèm theo sức ép của kì thi đại học đang tới gần.

Dù trong quá trình làm nghiên cứu được thầy cô, gia đình ủng hộ nhưng vẫn có những khó khăn ban đầu, Thái Sơn bày tỏ: “Khó khăn lớn nhất là khi tiếp xúc với các cơ sở nhà máy, xin mẫu nước thải về để thử nghiệm, đây là giai đoạn hết sức nhạy cảm nhưng khi đã có mẫu, chúng em sẽ thí nghiệm ngay trong phòng thí nghiệm của trường”.

Cũng theo Sơn và Trang chia sẻ, trong quá trình thực hiện, vì là học sinh cấp 3 nên chưa có điều kiện nhiều tiếp xúc với phòng thí nghiệm, nhiều kiến thức còn mới nên còn nhiều bỡ ngỡ.

Thái Sơn, Hà Trang đang thực hiện những công đoạn thí nghiệm cho công trình đầu tay của mình

Tuy nhiên, với niềm đam mê khoa học, sự hăng say nghiên cứu, Sơn và Trang bên cạnh việc đảm bảo tiến độ học tập trên lớpđã cùng nhau dành ra các buổi chiều để tiếp tục tối ưu hóa sản phẩm, tối về lại mày mò đọc tài liệu với mong muốn chiếc máy lọc dầu được hoàn thiện tốt nhất.

“Ban đầu, dù đã có ý tưởng nhưng chúng em làm một cách rất mơ hồ, chưa hình dung chính xác xem bản thân mình cần phải làm những gì. Nhưng qua nhiều lần thử nghiệm rồi thất bại, chúng em đã có được số liệu xây dựng nên cơ sở vững chắc hơn, cơ hội tối ưu sản phẩm được cao hơn và chắc chắn hơn nữa”, Thái Sơn nói thêm.

Qua thời gian hơn 7 tháng (từ tháng 8.2015), hai bạn vừa chia sẻ: “Số lần thất bại của chúng em không sao đếm xuể và thành công như bây giờ là một điều may mắn”.

7 triệu đồng và mong muốn bán được sản phẩm

Khởi đầu với con số 7 triệu đồng bằng việc thuyết phục gia đình “đầu tư”, bằng những đồng tiền tiết kiệm nhỏ bé của những cô cậu học sinh cấp ba, Thái Sơn và Hà Trang đã không làm phụ lòng của thầy cô, gia đình khi công trình nghiên cứu của hai em được giải Nhất trong lĩnh vực hóa học tại vòng chung kết phía Bắc cuộc thi Sáng tạo khoa học kĩ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học (do Bộ GD&ĐT vừa tổ chức tại TP Hải Phòng).

Tuy nhiên, không hài lòng với thành công trước mắt, cả Sơn và Trang đều cho rằng: “Chiếc máy này mới đang ở quy mô nhỏ nên chưa thể phát huy hết công năng và ứng dụng. Sản phẩm mới trong giai đoạn thử nghiệm, chưa được đưa vào sử dụng nên bản thân chúng em vẫn muốn nâng cấp, tối ưu sản phẩm”.

Sơn cũng khẳng định: “Chúng em sẽ tiếp tục nghiên cứu, tối ưu hóa sản phẩm với mong muốn trong tương lai có thể bán được sản phẩm, đưa chiếc máy đến với các cơ sở hoạt động, được đưa vào sử dụng rộng rãi hơn”.

Thu Anh