Trung Quốc có nguy cơ trở thành quốc gia ngoài vòng pháp luật

Trong cuộc trả lời phỏng vấn Reuters ngày 29.6, luật sư Paul Reichler tin tưởng Tòa Trọng tài thường trực ởThe Hague (Hà Lan) vào ngày 12.7 tới sẽ ra phán quyết xử Philippines thắng kiện.

Luật sư Reichler dẫn đầu nhóm bào chữa cho Philippines từ 3 năm nay.Ông cho biết ông không hy vọng sẽ được Tòa Trọng tài thường trựcthông báo gì cho đến phút chót. Nhưng ông tin tưởng chắc chắn Philippines sẽ thắng vụ kiện này giống như nhận định của Mỹ cùng các nước khác: “Chúng tôi tin tưởng rằng chúng tôi sẽ thành công xứng đáng”.

Luật sư Reichler nói phán quyết củaTòa Trọng tài thường trựcsẽ “cắt Trung Quốc khỏi mọi cơ sở pháp lý để đòi chủ quyền”.

Philippines đã trình đơn kiện "đường 9đoạn" củaTrung Quốc nhưngBắc Kinh đã tuyên bố không công nhận Tòa Trọng tài thường trựcvà sẽ phớt lờ phán quyết trọng tài.

Bắc Kinh tung ra bản đồ “đường 9 đoạn” kéo sâu xuống Đông Nam Á, bao trùmhàng trăm đảo và đá trên Biển Đông vốn có nguồn hải sảnvà trữ lượng dầu khí phong phú.

Philippines khẳng địnhtuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh vi phạm Công ước LHQ về Luật Biển và các hành vi của Trung Quốc đã hạn chế quyền khai thác nguồn tài nguyên biển trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.

Ngày 29.6, Trung Quốc tiếp tục khăng khăng cho rằngđơn kiện của Philippines “coi thường” luật pháp quốc tế và Bắc Kinh sẽ không chấp nhận phán quyết nào của bất kỳ bên thứ banào về vấn đề này.

Luật sư Reichler nhận địnhnếu Bắc Kinh không tôn trọng phán quyết thì có nghĩa Trung Quốc “tự tuyên bố là một nhà nước phi pháp luật”.

Báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (Hong Kong) ngày 30.6 đưa tin về căng thẳng trên Biển Đông, luật sư Reichler nói: “Không ai muốn hoặc thậm chí tính đến việc sử dụng vũ lực”.Ông dự báo Trung Quốc sẽ đối mặt với sức ép phải tuân thủ phán quyết của Tòa Trọng tài thường trựctừ các nước tranh chấpchủ quyền ởBiển Đông.

Ông nói: “Có lẽ đã đến lúc… Trung Quốc sẽ phải nhận ra rằng họ sẽ bị mất nhiều hơn được từ việc tạo ra tình hình hỗn loạn, phi pháp luật”.

Trung Quốc đã cáo buộc Mỹ kích động vụ tranh chấp vàcảnh báo cácnước tranh chấp chủ quyền nên rút lại chỉ trích đối vớiBắc Kinh, nhưng Trung Quốc vẫntránh đe dọa đếncách phản ứng với phán quyết của Tòa Trọng tài thường trực.

Các quan chức Mỹ lo ngại Trung Quốc có thể tuyên bố lập vùng nhận dạngphòng không trên Biển Đông như đã lập trên biển Hoa Đông năm 2013, và Trung Quốc sẽ tăng cường củng cố các đảo nhân tạo đã xây trái phép trên quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Phản ứng của Mỹ trước các hành vi của Trung Quốc có thể baogồm tăng cường tuần tra tự do hàng hải và hàng khôngcũng như tăng cường viện trợ quốc phòng cho các nước trong khu vực Biển Đông.

Luật sư Reichler người Mỹ,tốt nghiệp Đại học Luật Harvard. Tháng 9.1986,khi mới 38 tuổi, ôngđã có thành tích lịch sử là giúp Nicaragua kiện Mỹ ra Tòa án Công lý quốc tế.

Nicaragua kiện Mỹ tài trợ cho quân Contra toan luật đổ chính phủ cánh tả nước này. Nicaragua còn tố cáo Mỹ gài mìn trong vùng biển và cảng biển Nicaragua.

Tòa án Công lý quốc tế đã ra phán quyết xác định Mỹ đã vi phạm nguyên tắc không sử dụng vũ lực, yêu cầu Mỹ phải bồi thường cho Nicaragua 370,2 triệu USD.

Mỹ từ chối thi hành bản án. Nicaragua đưa vụ này ra trước LHQ, đồng thời tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của nhiều nước. Cuối cùng Mỹ phải trả cho Nicaragua 500 triệu USD dưới hình thức viện trợ kinh tế.

Đây là một vụ kiện cho thấy cho dù nước lớn cũng không thể xem thường phán quyết của tòa án quốc tế.

Từ năm 2013, luật sư Reichler đã nhận bảo vệ quyền lợi cho Philippines (nước nhỏ) chống một cường quốc đang trỗi dậy (Trung Quốc). Ông giữ vai trò trưởng nhóm cố vấn pháp lý cho chính phủ Philippines.

Trung Trực

Trung Trực