ASEAN ra tuyên bố chung về tình hình Biển Đông

Sau cácphiên thương lượng bế tắc về tình hình Biển Đông trong hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN (AMM) lần thứ 49 tại Vientiane, cuối cùng10 nước thành viên ASEAN cuối cùng cũng đã đi đến thống nhất khi công bốtuyên bố chung.

Hãng tin AP ghi nhậntuyên bố chung của ASEAN lần này không nhắc gì đến phán quyết củaTòa Trọng tài về vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc về Biển Đông .

Phán quyết trọng tài đãđánh giá "đường chín đoạn" của Trung Quốc trênBiển Đông là bất hợp pháp.

Trong tuyên bố chung, cácbộ trưởng Ngoại giao ASEANthể hiện “mối quan ngại lớn về những gì đang diễn ra gần đây tại Biển Đông”.

Tuyên bố chung nhấn mạnh “tầm quan trọng của việc gìn giữ hòa bình, an ninh, sự ổn định, an toàn, tự do hàng hải và hàng khôngởBiển Đông”.

Trước đó, AP ghi nhận cácbuổi thảo luận của hội nghị Bộ trưởng Ngoại giaoASEAN về nội dungtuyên bố chung nhằm chỉ tríchhoạt động của Trung Quốc trên biển Đôngđã vấpphảiphản đối mạnh mẽ từCampuchia (nướcđược xem là đồng minh thân cận của Trung Quốc) và một phần từ phía Lào.

Trước khi ASEAN công bốtuyên bố chung, Bộ trưởngNgoại giao TrungQuốc Vương Nghị đã có buổi họp cùng ngày 25.7 với các bộ trưởng Ngoại giaocác nước thành viên ASEAN.

Bộ trưởngNgoại giao Trung Quốc Vương Nghị tại kỳ AMM lần thứ 49 ở Lào- Ảnh: AP

Sau cuộc họp, ông Vương Nghị đã từ chối bình luận về nội dung đã được hai bên thảo luận. Tuy nhiên, phía Trung Quốc cho biết sẽ tổ chức một buổi họp báo trong thời gian sớm nhất.

AP đánh giá tại hội nghịAMM lần này, tập thể các nước ASEAN cho thấy đã không tìm được tiếng nói chung về vấn đề Biển Đông.

Đa số các nước thành viên ASEAN, ngoại trừ Campuchia và Lào, đều muốn ra một tuyên bố chung chỉ trích hoạt động gần đây của Trung Quốc ởBiển Đông.

Tuy nhiên, theo nguyên tắc đồng thuận của ASEAN, chỉ cần một nước thành viên ASEAN không đồng ý thì ASEAN không thể thông qua tuyên bố chung.

Trong suốt kỳ AMM lần này, mặc dù Campuchia đã cố gắng ngăn cản đưa vấnđề Biển Đông vào chương trình làm việc của hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giaoPhilippines Perfecto Yasay Jr. vẫn mạnh dạn lên tiếngca ngợi phán quyết vừa qua của Tòa trọng tài.

Ông nói:“Phán quyết của Tòa Trọng tàiđã tạo nền tảng pháp lý vững chắc để giúp xây dựng những nguyên tắc giải quyết các vấn đề tranh chấp tại Biển Đông”.

Ông nhấn mạnh phán quyết trọng tàicó ý nghĩa lớn “đối với toàn khu vực chứkhông chỉ riêng cho các quốc gia bên rìa Biển Đông”.

Tuấn Anh