Robot không có tri giác nhưng đôi khi cũng làm những điều xấu.
Robot hình người đàn ông đầu tiên của Ả Rập Saudi gây xôn xao khi chạm vào vòng 3 nữ phóng viên tại hội nghị DeepFest ở Riyadh (thủ đô Ả Rập Saudi) gần đây.
QSS Systems, công ty trí tuệ nhân tạo (AI) và robot có trụ sở tại Riyadh, vừa trình làng robot hình người đàn ông Ả Rập có tên gọi Muhammad.
Tại hội nghị DeepFest, Muhammad xuất hiện trong bộ trang phục truyền thống của người Ả Rập, đầu quấn khăn Ghutra và có buổi trả lời phỏng vấn trực tiếp với nữ phóng viên Al Arabiya, kênh truyền hình tin tức lớn có trụ sở chính tại Riyadh.
"Tôi được sản xuất và phát triển tại Ả Rập Saudi, như một dự án quốc tế nhằm thể hiện những thành tựu của chúng tôi trong lĩnh vực AI", Muhammad nói tại sự kiện.
Song trong buổi trả lời phỏng vấn này, Muhammad bất ngờ có hành động gây tranh cãi.
Trong lúc nữ phóng viên quay lưng về phía Muhammad để hướng về phía máy quay, robot này bất ngờ đưa tay chạm vào vòng 3 của cô. Muhammad sau đó nhanh chóng hạ cánh tay xuống.
Hành động của Muhammad khiến nữ phóng viên giật mình và quay trở lại để nhìn, nhưng cô vẫn giữ bình tĩnh để tiếp tục công việc.
Một số người gọi Muhammed là "kẻ biến thái", trong khi những người khác chỉ trích các lập trình viên của robot này. Thế nhưng, một số dân mạng lên tiếng bảo vệ Muhammed, cho rằng robot chỉ được lập trình sẵn để có động tác vung tay nhằm biểu lộ cảm xúc mỗi khi nói, với mục đích trông thân thiện và giống con người hơn. Họ cho rằng nữ phóng viên đứng không đúng chỗ nên vô tình bị Muhammed chạm trúng vòng 3.
QSS Systems, công ty tạo ra Muhammed, nói với tờ Metro rằng robot “hoàn toàn tự chủ và hoạt động độc lập mà không cần sự kiểm soát trực tiếp của con người”.
Theo QSS Systems, Muhammed có khả năng giao tiếp song ngữ, bao gồm tiếng Anh và tiếng Ả Rập.
Họ cũng nói rằng Muhammed cũng có thể thực hiện các công việc trong điều kiện nguy hiểm hoặc những nhiệm vụ đòi hỏi độ chính xác cao, nhằm mục đích nâng cao an toàn và năng suất trong các lĩnh vực thiếu hụt lực lượng lao động.
Đây không phải là lần đầu tiên robot có hành vi không đẹp. Hãng tin TASS (Nga) đưa tin vào năm 2022, một cậu bé đã bị robot làm gãy ngón tay trong trận đấu cờ vua.
Sergey Lazarev, Chủ tịch Liên đoàn cờ vua Moscow, nói với TASS vào thời điểm đó rằng cậu bé đã đi một nước cờ và không cho robot đủ thời gian để phản ứng, nên nó tóm lấy cậu. Hành động này khiến cậu bé bị gãy ngón tay.
Điều đáng nói là robot chưa có khả năng cảm thấy tức giận hoặc ham muốn tình dục. Vì vậy, khả năng cao là Muhammad không cố tình sàm sỡ nữ phóng viên.
Gill Spencer, Giám đốc điều hành công ty chế tạo robot Engineered Arts, nói với trang Insider: "Tôi muốn nói rằng các phản ứng trên mạng phản ánh nhiều hơn về bản chất con người chúng ta. Họ nhân cách hóa việc robot thực hiện hành vi xấu giống con người".
Chức năng hạn chế
Các robot được hỗ trợ bởi AI vẫn còn lâu mới đạt được khả năng giống con người, Jeff Cardenas (Giám đốc điều hành của nhà sản xuất robot hình người Apptronik) nói với trang Insider.
Jeff Cardenas cho rằng robot AI vẫn còn tương đối hạn chế về chức năng, vì vậy chúng sẽ không thể thay thế công việc của bạn ngay bây giờ và khả năng tự nhận thức cũng kém hơn nhiều.
Như Jeff Cardenas đã nói, robot chỉ có thể làm một phần nhỏ những gì con người thực hiện được. Damion Shelton, Chủ tịch hãng Agility Robotics - có robot đang được thử nghiệm trong các kho hàng của Amazon, cũng nói rằng robot vẫn là "sự tiến bộ tương đối mới".
Thế nhưng, các nhà đầu tư đang rót rất nhiều tiền vào các công ty chế tạo robot vì chúng được kỳ vọng sẽ thay đổi tương lai công việc, với các ứng dụng phổ biến nhất là trong các môi trường nhà kho để giúp di chuyển và vận chuyển vật nặng.
QSS Systems nói với tờ Metro rằng đã yêu cầu nhân viên thông báo cho những người tham dự hội nghị để “duy trì khoảng cách an toàn với robot trong quá trình trình diễn”. QSS Systems thông báo thêm rằng trong tương lai, công ty sẽ “thực hiện các biện pháp bổ sung để ngăn chặn bất kỳ ai đến gần robot trong khu vực di chuyển của nó”.
Sự cố này nhấn mạnh sự cần thiết của các công ty sản xuất robot hình người phải luôn ý thức được những hậu quả tiềm ẩn ngoài ý muốn, gồm cả các mối lo ngại về đạo đức và an toàn, đặc biệt là xung quanh các tương tác giữa con người với robot. Câu hỏi đặt ra là liệu có nên áp dụng các biện pháp bảo vệ cao hơn để đảm bảo con người không bị tổn hại gì nếu hành vi của robot trở nên tồi tệ hay không. Sự việc trên cũng chỉ ra máy móc có thể hoạt động không tốt và gây ra một số lo ngại về an toàn.
Dù thế nào, robot tác động đến cuộc sống hàng ngày của con người vẫn ở mức tối thiểu trong tương lai gần bất chấp sự nổi bật ngày càng tăng của chúng.