Thuyên chuyển Tổng cục phó Hải quan làm quyền Tổng cục trưởng Thuế có đúng quy định?

Ngày 14.2, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã có quyết định thuyên chuyển ông Mai Xuân Thành - Phó tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan sang làm Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế và giao chức quyền Tổng cục trưởng đang gây nhiều ý kiến trái chiều

Sau khi quyết định này được ban hành, nhiều ý kiến trái chiều cho rằng ông Mai Xuân Thành được cho là chưa có quy hoạch cho vị trí tổng cục trưởng, nên việc giao quyền tổng cục trưởng là chưa phù hợp với quy định hiện hành.

Vượt quá số lượng phó tổng cục trưởng

Căn cứ theo các quy định hiện hành, tại điểm 1 điều 4 Quyết định số 41/2018/QĐ-TTg ngày 25.9.2018 của Thủ tướng Chính phủ về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Thuế thuộc Bộ Tài chính, quy định: “1. Tổng cục Thuế có tổng cục trưởng và không quá 4 phó tổng cục trưởng theo quy định”.

Trước khi có quyết định điều động và bổ nhiệm ông Mai Xuân Thành, Tổng cục Thuế đã có 4 phó tổng cục trưởng và nay thêm ông Thành nữa thì hiện tại Tổng cục Thuế có đến 5 phó tổng cục trưởng. Số lượng phó tổng cục trưởng tại Tổng cục Thuế đã vượt quá con số được quy định tại Quyết định số 41/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Ngoài ra, theo quy định tại khoản 1 điều 4 Quyết định số 538/QĐ-BTC năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về phân cấp, quản lý công chức, viên chức tại các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Tài chính: “Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định đối với các chức danh lãnh đạo: Tổng cục trưởng, phó tổng cục trưởng; cục trưởng các cục trực thuộc tổng cục tại thành phố Hà Nội và TP.HCM; đối với chức danh tổng cục trưởng, Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định sau khi có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ”.

Tại điểm 7 điều 24 chương IV Nghị định số 123/2016/NĐ-CP ngày 1.9.2016 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của bộ, cơ quan ngang bộ thì bộ trưởng "Quyết định bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức, cho từ chức, đình chỉ công tác tổng cục trưởng sau khi có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ”.

Tại Nghị định số 123/2016/NĐ-CP của Chính phủ và Quyết định số 538/QĐ-BTC của Bộ Tài chính nêu quy định rất rõ phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước khi bổ nhiệm.

Tuy nhiên, căn cứ theo quyết định điều động, bổ nhiệm có thời hạn ông Mai Xuân Thành - Phó tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, giữ chức vụ Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế và được giao quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế với hệ số phụ cấp chức vụ 1.3, lại không thấy được căn cứ vào bất cứ văn bản nào của Thủ tướng, mà chỉ căn cứ vào một số văn bản cũng như cuộc họp nội bộ của Bộ Tài chính…

Cùng với đó, Quy định số 80-QĐ/TW về quản lý cán bộ, Nghị định số 138/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức và Quyết định số 2626/QĐ-BTC đều quy định về việc cán bộ được giới thiệu bổ nhiệm từ nguồn nhân sự tại chỗ phải được quy hoạch vào chức danh bổ nhiệm hoặc được quy hoạch chức danh tương đương trở lên. Đối với cán bộ là nguồn nhân sự từ nơi khác thì muốn được bổ nhiệm cũng phải có điều kiện bắt buộc là có quy hoạch tương đương với chức danh được bổ nhiệm.

Nhiều thông tin cho thấy, tại thời điểm được thuyên chuyển và được giao quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, ông Mai Xuân Thành chưa được quy hoạch vào vị trí tổng cục trưởng hoặc vị trí tương đương, vì vậy dư luận có nhiều ý kiến trái chiều cho rằng quyết định của Bộ Tài chính là chưa phù hợp.

Phải thực hiện đúng quy định

Liên quan đến vấn đề thuyên chuyển ông Mai Xuân Thành, trao đổi với phóng viên Một Thế Giới, tiến sĩ Trần Anh Tuấn - nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ (nay là Chủ tịch Hiệp hội Khoa học hành chính Việt Nam - VASA) cho biết việc thuyên chuyển này là hết sức bình thường và đúng theo quy định.

Theo TS Tuấn, ông Mai Xuân Thành hiện tại chỉ là Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, việc giao quyền tổng cục trưởng chỉ là hoạt động phân công công việc chứ không phải bổ nhiệm. Hiện tại, ông Thành chỉ là phó tổng cục trưởng nhưng thực hiện nhiệm vụ của tổng cục trưởng.

Còn ông Hà Minh Sơn - nguyên Phó ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết: Đối với chức danh tổng cục trưởng thì bắt buộc phải có ý kiến đồng ý của Thủ tướng Chính phủ và Ban Cán sự đảng của Chính phủ. Trước đây, với vị trí này, Chính phủ phải có văn bản xin ý kiến của Ban Bí thư, sau khi có ý kiến thì phê chuẩn trên cơ sở đề xuất mà bộ đã đệ trình.

Giải thích về trường hợp của ông Mai Xuân Thành, ông Hà Minh Sơn cho biết, thứ nhất, việc thuyên chuyển ông Thành từ Phó tổng cục trưởng Hải quan sang làm Phó tổng cục trưởng Thuế là hoàn toàn đúng quy định vì đây là chuyển ngang vị trí.

Thứ hai, việc giao quyền tổng cục trưởng là việc phân công công việc trong hoàn cảnh chưa hoàn thiện vị trí này. Người được giao "quyền" sẽ thực hiện các công việc của tổng cục trưởng nhưng không phải là được bổ nhiệm làm tổng cục trưởng. Đến khi vị trí tổng cục trưởng được hoàn thiện thì người được giao "quyền" sẽ thôi đảm trách.

Thứ ba, trong trường hợp ông Mai Xuân Thành khi công tác tại Tổng cục Hải quan mà chưa được quy hoạch vị trí tổng cục trưởng thì ở thời điểm hiện tại nhân sự này sẽ được tiến hành quy hoạch tại Tổng cục Thuế. Việc quy hoạch sẽ diễn ra theo đợt cụ thể, được thực hiện đồng bộ từ cấp trung ương cho đến địa phương chứ không có đợt riêng lẻ cho từng bộ ngành hoặc tỉnh thành riêng lẻ.

Nói thêm về việc quy hoạch vị trí tổng cục trưởng, ông Hà Minh Sơn cho biết, nếu như Tổng cục Thuế nhận thấy ông Mai Xuân Thành đủ năng lực, phẩm chất để đảm trách vị trí tổng cục trưởng thì sẽ thực hiện các bước lấy ý kiến, phiếu tín nhiệm và thực hiện đầy đủ các quy trình để quy hoạch nhân sự này để trình lên Ban Cán sự Bộ Tài chính.

Ông Hà Minh Sơn cũng nhấn mạnh, quy định và thủ tục về quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ hiện nay là rất rõ ràng và chặt chẽ và việc bổ nhiệm chỉ đúng pháp lý khi thực hiện đầy đủ các bước đã được quy định. Chính vì vậy, việc ông Mai Xuân Thành được giao quyền tổng cục trưởng chỉ là tạm giao công việc còn việc bổ nhiệm thì còn phải thực hiện theo các quy định hiện hành.