Từ chuyện Platini ghi 9 bàn sau 5 trận, việc các siêu sao chưa tỏa sáng ở Euro 2024 liệu có đáng buồn?

Michel Platini từng có thói quen hút một điếu thuốc vào giờ nghỉ giải lao. Khi thò đầu vào phòng thay đồ và nhìn thấy Platini đang hút thuốc, Gianni Agnelli (Chủ tịch hào hoa của Juventus) đã chất vấn huyền thoại người Pháp này.

Platini chỉ tay về phía Massimo Bonini, tiền vệ phải bọc lót cho anh trên sân. "Thưa ngài, quan trọng là Bonini không hút thuốc. Cậu ấy mới là người phải chạy. Tôi là Platini", tiền vệ này đáp.

Đáng ngạc nhiên là Agnelli không nổi giận vì luôn bị quyến rũ bởi đẳng cấp của Platini và chiều chuộng siêu sao này, miễn cưỡng chấp nhận mong muốn giải nghệ ở tuổi 32 của anh. Agnelli thường nói: "Tôi mua Platini với giá của một lát bánh mì và anh ấy phết cả gan ngỗng lên đó".

Năm 1984, Juventus của Agnelli giành Cúp C2 châu Âu trước Porto và trở thành nhà vô địch Ý lần thứ 21. Platini thậm chí ghi được 20 bàn thắng ở Serie A với vai trò là một tiền vệ kiến thiết.

Platini đang trên đà giành danh hiệu Vua phá lưới Serie A và Quả bóng vàng trong ba năm liên tiếp. Thế nhưng, Platini nói rằng không bao giờ quan tâm đến số liệu thống kê. "Chúng gây hại. Chúng khiến mối quan hệ giữa trận đấu và các cầu thủ trở nên cá nhân hơn. Họ đếm đường chuyền, kiến tạo, qua người. Thống kê được sử dụng bởi những người không hiểu bóng đá", Platini nói gần đây.

Tại VCK Euro 84, Platini ghi 9 bàn thắng trong 5 trận cho đội tuyển Pháp và hiện vẫn là kỷ lục giải đấu.

Platini lập hai cú hat-trick liên tiếp vào lưới đội tuyển Bỉ và Nam Tư (trong 18 phút), bằng cách dứt điểm từ ngoài vòng cấm, đánh đầu và đá phạt hiểm hóc. Chỉ có một bàn thắng trong số đó là sút phạt đền và dù sao Platini thích đánh giá các pha lập công của mình hơn là đếm chúng. Chẳng hạn như bàn thắng quyết định của anh phút bù giờ hiệp phụ trong trận bán kết gặp Bồ Đào Nha tại sân Stade Velodrome ở thành phố Marseille (Pháp).

"Giống như xoa đèn thần Aladdin. Tôi bật tivi lên và vị thần Platini xuất hiện", ca sĩ Mathias Malzieu (Pháp) bình luận.

40 năm sau, VCK Euro đang chờ đợi một Platini khác để chiếm lĩnh giải đấu.

Lionel Messi đã ghi bàn trong mọi trận đấu vòng knock-out World Cup 2022 ở Qatar. Liệu một tên tuổi lớn nào sẽ bước lên ngôi trong hai tuần cuối của Euro 2024 ở Đức?

Cristiano Ronaldo đã không ghi bàn trong ba trận vòng bảng Euro 2024. Khoảnh khắc đáng chú ý nhất của tiền đạo 39 tuổi đến nay, ngoài việc tạo dáng chụp ảnh tự sướng với những người xâm nhập sân cỏ, là pha kiến tạo cho Bruno Fernandes lập công ở trận đội tuyển Bồ Đào Nha thắng Thổ Nhĩ Kỳ 3-0.

Kylian Mbappe và Robert Lewandowski (đã rời giải) đã ghi bàn trong trận cuối vòng bảng khi đội tuyển Pháp hòa Ba Lan 1-1 nhưng chỉ từ chấm phạt đền.

Harry Kane trông có vẻ lạc lõng ở Đức dù đã có 1 bàn thắng. Điều này thật kỳ lạ với tiền đạo 30 tuổi tuyển Anh vừa kết thúc năm đầu tiên tại Bayern Munich với tư cách là Vua phá lưới Bundesliga lẫn CLB của mình (ghi tổng cộng 44 bàn sau 45 trận).

Luka Modric đá chính 4 ngày một lần cho đội tuyển Croatia ở Euro 2024 nhưng không đủ sức để thi đấu trọn vẹn 90 phút mỗi trận.

Jude Bellingham, đồng đội của Luka Modric ở Real Madrid, không thể tạo ra nhiều pha xâm nhập vòng cấm hơn như cú đánh đầu uy lực ghi vào lưới Serbia trong trận mở màn Euro 2024 của tuyển Anh.

Những siêu sao này rõ ràng không đạt thể lực 100% hoặc đang thi đấu trong tình trạng cơ thể bị tổn thương.

Mbappe trở lại sớm hơn dự kiến sau khi bị gãy mũi trong trận tuyển Pháp thắng Áo 1-0. Lewandowski không đạt thể trạng tốt nhất khi đến nước Đức và bỏ lỡ một nửa vòng bảng Euro 2024 vì chấn thương.

Có một số cầu thủ trông như kiệt sức vì mùa giải dài ở châu Âu hoặc thiếu thể lực sau một năm thi đấu tại giải Saudi Pro League. Vào đêm trước khi Euro 2024 diễn ra, FIFPRO (Liên đoàn Cầu thủ Chuyên nghiệp Quốc tế) đã đệ đơn kiện pháp lý lên FIFA về lịch thi đấu quốc tế thay mặt cho các liên đoàn Anh và Pháp. Có quá nhiều trận đấu khiến việc mong đợi các cầu thủ hàng đầu luôn ở thể trạng tốt nhất mọi lúc là điều không thực tế.

Tuy nhiên, sự hao mòn thể lực cũng không phải lý do giải thích cho tất cả. Chủ nhà Đức là một trong hai đội hay nhất tại vòng bảng Euro 2024, cùng với Tây Ban Nha, nhưng các cầu thủ mà HLV Julian Nagelsmann triệu tập vào đội hình đã thi đấu tổng cộng nhiều phút hơn bất kỳ quốc gia nào khác trong mùa giải 2023/24. Các cầu thủ Borussia Dortmund đã đi đến trận chung kết Champions League (thua Real Madrid 0-2). Những cầu thủ Bayer Leverkusen tham dự cả trận chung kết Europa League và DFB-Pokal (Cúp quốc gia Đức).

Các siêu sao không thể hiện được hết khả năng của mình không chỉ vì lý do thể chất mà còn bởi chiến thuật của đối thủ đã tốt hơn, khiến việc tỏa sáng trở nên khó khăn hơn. 4 trong số 5 HLV người Ý tại Euro 2024 đã đưa đội tuyển của họ vào vòng 1/8 Euro 2024, còn Willy Sagnol (Pháp) và Sylvinho (Brazil) nâng cao danh tiếng với đội tuyển Georgia và Albania.

Một lý do khác là hiệu ứng Guardiola và mô hình Deschamps. Guardiola đã truyền cảm hứng cho lối chơi mà một số đội tuyển bắt chước theo nhưng thể hiện nhạt nhòa ở Euro 2024: Kiểm soát bóng nhiều, phòng thủ sâu, không để lộ khoảng trống phía sau. Đó là một trong những lý do vài đội tuyển thường sút xa, dẫn đến nhiều bàn thắng từ khoảng cách xa được ghi tại Euro 2024. Trong khi Deschamps đã phổ biến lối chơi bảo thủ, thường kìm hãm tài năng ở các giải đấu.

Ứng cử viên vô địch trước Euro 2024 là đội tuyển Anh và Pháp giống hổ giấy, đặc biệt là ở hàng công. Deschamps và Gareth Southgate như những ông chủ sở hữu siêu xe Ferrari quá cẩn thận. Họ không muốn làm xước lớp sơn và dường như thích thú hơn với việc đỗ siêu xe hơn là mở hết công suất trên đường cao tốc. Nói cụ thể hơn, đội hình của Anh mất cân bằng và thiếu cấu trúc tinh hoa mà Phil Foden, Bellingham, Harry Kane hay Bukayo Saka đã quen thuộc ở CLB của họ.

Dù vậy, những cầu thủ giỏi nhất sẽ vượt qua những thiếu sót của sơ đồ thi đấu không quen thuộc. Vladimiro Caminiti, nhà báo thể thao nổi tiếng người Ý, đã viết về Platini: “Anh ấy thể hiện sự thờ ơ hoàn toàn với vai trò và sự ràng buộc. Cách chơi của Platini né tránh và thoát khỏi tất cả các sơ đồ chiến thuật bắt buộc. Platini đứng trên cả đội bóng. Anh ấy dạt cánh khi đáng ra nên dâng cao. Anh ấy lùi xuống khi đáng ra nên chạy lên phía trước. Platini là nhà kiến tạo lối chơi, không phải tiền đạo, nhưng không ai có bản năng ghi bàn như anh ta”.

Điều này cũng đúng với Diego Maradona tại World Cup 1986 và Roberto Baggio ở World Cup 1994, hai cầu thủ đã chiếm lĩnh giải đấu từ tay HLV và tự mình điều khiển chúng.

Song trong lịch sử, điều này dường như hiếm khi xảy ra tại VCK Euro. Platini vẫn là một ngoại lệ, có lẽ chỉ được so sánh cùng Marco van Basten năm 1988. Tiền đạo người Hà Lan đã lập hat-trick vào lưới tuyển Anh và tung cú vô-lê thành bàn trong trận chung kết gặp Liên Xô. Đó là những khoảnh khắc đẹp nhất mà khán giả chứng kiến tại VCK Euro 1988.

Sau đó, thủ môn như Peter Schmeichel (1992) và Gigio Donnarumma (2021) đã được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất VCK Euro. Tiền vệ Theo Zagorakis cũng nhận được danh hiệu tương tự và xếp thứ 5 trong cuộc đua giành Quả bóng vàng sau khi tuyển Hy Lạp vô địch Euro 2004. Tiền vệ Jorginho đứng thứ ba trong cuộc bình chọn Quả bóng vàng sau khi vô địch Champions League và Euro 2020 cùng năm 2021.

VCK Euro thường mang đến những điều mà bạn ít mong đợi nhất. Khi đội tuyển Bồ Đào Nha vô địch giải đấu này lần đầu tiên vào năm 2016, chính Eder (tiền đạo được CLB Lille mượn từ Swansea) đã ghi bàn thắng duy nhất ở hiệp phụ trong trận chung kết gặp chủ nhà Pháp chứ không phải Ronaldo. Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu Euro 2024 có cần những siêu sao hàng đầu tỏa sáng để được coi là giải đấu thành công? Hiện giải đấu này đang là sân khấu để những ngôi sao đang lên như Jamal Musiala, Nico Williams, Lamine Yamal chiếm vị trí trung tâm sau khi đã gây ấn tượng tại CLB của họ.

Nhìn chung, những người hâm mộ cuồng nhiệt các siêu sao bóng đá đã phải nheo mắt trong 2 tuần qua. Có lẽ Euro 2024 cần nhiều hơn một Platini.