Sáng 17.2, ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng cùng Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển thôn thôn Nguyễn Hoàng Hiệp đã trực tiếp kiểm tra tình hình thực hiện dự án và tổ chức vận hành tạm thời công trình cống âu Rạch Mọp để phục vụ sản xuất.
Dự án cống âu Rạch Mọp có vốn đầu tư trên 500 tỉ đồng do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 10 (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) làm chủ đầu tư, xây dựng tại 2 xã Nhơn Mỹ (huyện Kế Sách) và xã Song Phụng (huyện Long Phú, Sóc Trăng).
Nhiệm vụ của công trình là kiểm soát mặn, giữ ngọt tạo điều kiện sản xuất ổn định, bền vững trực tiếp cho 19.220ha đất tự nhiên trên địa bàn các huyện: Kế Sách, Châu Thành, Long Phú, TP. Sóc Trăng; giảm thiểu ảnh hưởng do hạn mặn gây ra và tạo nguồn hỗ trợ cấp nước ngọt ứng phó các đợt mặn lên cao trên sông Hậu cho diện tích tự nhiên trên 36.000ha trên địa bàn huyện Kế Sách, Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng và TP. Ngã Bảy (Hậu Giang); tăng khả năng luân chuyển dòng chảy, nâng cao hiệu quả tháo chua, rửa phèn và tiêu thoát nước môi trường trong vùng dự án.
Theo đại diện Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 10, cống âu Rạch Mọp thuộc Dự án Công trình kiểm soát nguồn nước bờ Nam sông Hậu với tổng mức đầu tư 900 tỉ đồng. Trong đó, cống ngăn mặn và âu thuyền Rạch Mọp có vốn đầu tư trên 500 tỉ đồng. Đây là công trình thủy lợi có quy mô lớn nhất trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng và là một trong những dự án trọng điểm phòng chống mặn xâm nhập của tỉnh, cũng như khu vực ĐBSCL.
Cống âu Rạch Mọp có chiều rộng thông nước 85m, gồm 2 khoang cống mỗi khoang rộng 35m và 1 khoang âu thuyền rộng 15m; cao trình ngưỡng cống (-6m), cao trình đáy âu thuyền tại đầu âu (-4,5m) và tại buồng âu (-5m). Phần cống gồm cống hở bằng bê tông cốt thép M300, đóng mở bằng xi lanh thủy lực. Phần âu thuyền mỗi đầu dài 28m, buồng âu dài 75m; cửa van phẳng bằng thép, đóng mở bằng xi lanh thủy lực.
Ngoài ra còn có các công trình phụ trợ như nhà quản lý có kết cấu móng, cột bằng bê tông cốt thép, hệ thống quan trắc giám sát tự động.
Công trình cống âu Rạch Mọp được xem là trọng điểm của dự án phục vụ ngăn mặn, trữ ngọt lớn ở khu vực Tây Nam Bộ với quy mô chỉ nhỏ hơn cống Cái Lớn, Cái Bé (Kiên Giang). Công trình đưa vào hoạt động sẽ giúp tránh được tình trạng mặn xâm nhập theo sông Hậu vào huyện Kế Sách và Long Phú.
Cống âu Rạch Mọp được khởi công cách đây hơn 2 năm, dự kiến hoàn thành vào tháng 3.2025. Do địa phương thụ hưởng dự án đang ảnh hưởng tình hình xâm nhập mặn trong mùa khô 2024-2025, từ trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ đến nay, chủ đầu tư cùng nhà thầu đã rất tích cực, nỗ lực và triển khai thi công đồng thời các hạng mục, tăng ca, làm thêm giờ để hoàn thành lắp đặt cơ khí cửa van cống, xi lanh thủy lực.
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia kinh tế, việc đưa vào vận hành cống âu Rạch Mọp, ngoài kiểm soát mặn, giữ ngọt, còn tạo điều kiện cho phát triển du lịch ở địa phương khi hai huyện Kế Sách và Long Phú có nhiều tiềm năng về du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp, du lịch miệt vườn.
Ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng cho biết địa phương đã có kế hoạch phát triển du lịch sinh thái ở khu vực có công trình cống âu Rạch Mọp.
Ông Lâm Tiến Thạch, Bí thư Huyện ủy Long Phú, chia sẻ: "Cảnh quan xung quanh cống âu Rạch Mọp rất đẹp, rất thích hợp cho việc phát triển du lịch. Đặc biệt, tại xã Song Phụng có cồn Lý Quyên còn hoang sơ và nhiều vườn cây trái dọc sông Hậu nên có thể thiết kế cho du khách đi trên sông hoặc lên cống tham quan, sau đó vào vườn cây trái, qua cồn tham quan, ngắm cảnh, ăn uống... Từ đó, địa phương sẽ kêu gọi doanh nghiệp đầu tư quán ăn dọc sông Hậu làm điểm dừng chân".