Vụ ‘chuyến bay giải cứu’: "Làm những việc ý nghĩa nhưng lại bị làm khó”

Chiều 20.7, phiên tòa xét xử 54 bị cáo trong vụ án “Chuyến bay giải cứu” tiếp tục diễn ra tại TAND TP.Hà Nội với phần tranh luận.

“Tìm mọi cách xoay tiền để xin ý kiến đồng thuận”

Bào chữa cho bị cáo Trần Thị Mai Xa (Giám đốc Công ty cổ phần Giáo dục và du lịch MasteLife), luật sư đề nghị áp dụng thêm tình tiết giảm nhẹ, để thân chủ được mức án nhẹ nhất có thể.

Theo luật sư, Mai Xa đã tiến hành các thủ tục cấp phép nhưng gặp muôn vàn khó khăn. Do lượng người về đông, khách sạn không nhiều nên doanh nghiệp phải đặt cọc. Doanh nghiệp của Mai Xa ngay lần đầu tổ chức chuyến bay đã thiệt hại hơn 1,5 tỉ đồng do không xin được cấp phép tổ chức chuyến bay nên phải bán nhà để bù lỗ.

Luật sư lấy ví dụ chuyến bay ngày 30.6.2021 - khi chỉ còn 2 ngày nữa chuyến bay khởi hành nhưng lúc đó hồ sơ chưa được Cục Quản lý xuất nhập cảnh chấp thuận. Sự thất bại của chuyến bay trước nên bà Mai Xa đã phải đưa tiền. Từ đó, việc đưa tiền để thực hiện các chuyến bay đối với doanh nghiệp của Mai Xa và doanh nghiệp khác đã trở nên "như một thông lệ".

Về việc áp dụng thêm tình tiết giảm nhẹ, theo luật sư, lý do bị cáo phải đưa tiền là bị ép buộc, nếu không đưa thì sẽ không tổ chức được chuyến bay.

Một luật sư khác bào chữa cho bị cáo Mai Xa cho hay mức đề nghị án của VKS "hơi nghiêm khắc", chưa xem xét được tình tiết giảm nhẹ cho thân chủ. Luật sư đề nghị xem xét nguyên nhân, bối cảnh phạm tội “hơi khác biệt” của Mai Xa.

Trong phần tự bào chữa, bị cáo Mai Xa bổ sung "một ý nhỏ để cảm thấy nhẹ lòng hơn". Theo bị cáo, giai đoạn đầu tiên, bị cáo xin cấp phép chuyến bay vào tháng 6.2021, chuyến bay đầu tiên này cũng là lần đầu tiên bị cáo có hành vi vi phạm, xuất phát từ nguyên nhân cụ thể. Theo bị cáo, nguyên nhân đó là từ một văn bản từ chối của Cục Quản lý Xuất nhập cảnh.

Tiếp lời, bà Xa nói rằng đã lên Cục Quản lý Cục Xuất nhập cảnh gặp Vũ Sỹ Cường (cán bộ Cục) và bị cáo này nói: "Sếp không biết doanh nghiệp là ai, nên sếp đã từ chối văn bản". Bị cáo rất ấm ức vì mình làm điều tốt, theo chủ trương nhân đạo của Nhà nước mà tại sao lại bị từ chối vì lý do đó. Bị cáo Cường nói nếu muốn giải quyết nhanh, Mai Xa phải làm theo "cơ chế cảm ơn đi, nếu không kịp sẽ khó lắm".

Theo bà Xa, lúc đó bản thân là người phụ thuộc để xin cấp phép, buộc tìm mọi cách đi xoay tiền để được ý kiến đồng thuận.

Theo lời tự bào chữa của bà Xa, trên những chuyến bay, có một chuyến 240 chỗ, trong đó có khoảng 10 hũ tro cốt mang trên đó. "Như vậy có cấp thiết không? Bị cáo đã làm những việc thực ý nghĩa nhưng lại bị làm khó", bà Mai Xa nói. Cuối lời tự bào chữa, bị cáo Mai Xa mong HĐXX đem lại công bằng, đồng cảm với doanh nghiệp.

Theo luận tội của VKS, căn cứ lời khai của Trần Thị Mai Xa, Vũ Anh Tuấn, Vũ Sỹ Cường, Phạm Trung Kiên, Tô Anh Dũng, Đỗ Hoàng Tùng, Lê Tuấn Anh, Phạm Bích Hằng, Ngô Quang Tuấn và các tài liệu đã thu thập có trong hồ sơ, xác định Trần Thị Mai Xa đã đưa hối lộ cho 8 cá nhân, tổng số 19 lần, số tiền hơn 8,1 tỉ đồng, được cấp phép 18 chuyến bay.

Mong muốn điều tốt đẹp nhưng cách làm sai thì phải nhận

Trong vụ án này, có 4 bị cáo bị truy tố và đưa ra xét xử về tội “Môi giới hối lộ”, trong đó có Trần Quốc Tuấn - Giám đốc Công ty cổ phần Xúc tiến thương mại và du lịch Việt Nam. VKS đề nghị xử phạt bị cáo Tuấn từ 2 – 3 năm tù.

Bào chữa cho bị cáo Trần Quốc Tuấn, luật sư nêu rõ nguyên nhân dẫn đến hành vi này là rất đáng thông cảm và chia sẻ và phía công ty gặp rất nhiều khó khăn. Vì công việc là tư vấn xúc tiến đầu tư thương mại nên Tuấn cũng nhìn nhận được rõ những khó khăn, về người lao động ở nước ngoài một cách cụ thể.

Trong việc này, theo luật sư, Tuấn được Võ Thị Hồng chia sẻ, nhờ vả nhưng thực tế giống như bị cáo Mai Xa trình bày, Hồng gần như không có sự lựa chọn nên Tuấn đã giúp đỡ.

Luật sư cũng chỉ ra rằng đầu tháng 2.2020, ý thức được việc làm của mình là vi phạm, Tuấn đã tự thú trước ngày khởi tố vụ án. Theo luật sư, việc áp dụng hình phạt tù với họ là sự mất mát cho người lao động, cho đất nước nên mong HĐXX cho bị cáo được miễn hình phạt, hoặc cho bị cáo được hưởng án treo để tiếp tục mang lại nhiều giá trị cho xã hội…

Tự bào chữa, bị cáo Tuấn đồng ý với luật sư nhưng mong HĐXX xem xét thấu đáo về nguyên nhân, hoàn cảnh phạm tội. Tuấn cho biết khi dịch bệnh bùng phát lan rộng, bị cáo nhận được nhiều sự chia sẻ từ bạn bè ở nước ngoài về việc dân ta ở nước ngoài rất khó khăn và không được ưu tiên.

“Trong bối cảnh đó, khi Hồng nhờ giúp đỡ, tôi thấy dù chỉ là gián tiếp thôi nhưng cũng là sự đóng góp cho cộng đồng. Tôi nói rõ là giúp nhưng không có lợi ích kinh tế gì; phải đảm bảo chấp hành mọi quy định liên quan, đảm bảo quy định tốt nhất cho bà con”, Tuấn trình bày.

Tuy nhiên, ông Tuấn cũng nói rõ bản thân nhận ra rằng dù có mong muốn những điều tốt đẹp nhưng cách làm sai thì không thể chối cãi, phải nhận lỗi; nên rất mong HĐXX thấu hiểu và cũng xem xét cho bị cáo được áp dụng những tình tiết giảm nhẹ để nhận được sự khoan hồng của pháp luật.

Theo VKS, Võ Thị Hồng đã đặt vấn đề nhờ người trung gian đưa hối lộ nhằm xin cấp phép thực hiện chuyến bay và chủ trương cách ly y tế tại UBND tỉnh. Trong đó, VKS xác định Trần Quốc Tuấn đã môi giới hối lộ hơn 7,4 tỉ đồng. Trần Quốc Tuấn có 6 lần, nhận số tiền này, làm trung gian đưa cho Nguyễn Thị Hương Lan, Đỗ Hoàng Tùng, Lưu Tuấn Dũng, Lê Tuấn Anh, Phạm Trung Kiên, Vũ Anh Tuấn.