2 biến thể có thể lây truyền nhanh hơn Omicron XE gây ra mối đe dọa mới

Các nhà theo dõi dịch bệnh đang quan sát các phiên bản mới của biến thể Omicron có khả năng lây truyền cao ở bang New York và châu Âu. Đây là bằng chứng mới nhất về khả năng đại tu cấu trúc gen của SARS-CoV-2 và gây ra mối đe dọa tiếp theo.

Michael Osterholm, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Chính sách về Bệnh Truyền nhiễm tại Đại học Minnesota (Mỹ), nói còn quá sớm để dự đoán khả năng lây lan của các biến thể phụ mới và mức độ bệnh mà chúng có thể gây ra cho con người.

"Khi nhìn vào những gì đang xảy ra ngay bây giờ và cố gắng kể câu chuyện về những gì có thể xảy ra, bạn đang gặp thử thách", Michael Osterholm nhận xét. Các nhà khoa học đang "theo dõi và học hỏi", ông nói thêm.

Các cộng đồng đầu tiên ở Mỹ đang đối phó với các biến phụ Omicron nằm ở trung tâm New York, xung quanh thành phố Syracuse và hồ Ontario.

Các quan chức bang New York trong tuần này đã thông báo rằng BA.2.12 và BA.2.12.1, hai biến thể phụ Omicron mới, đã trở thành chủng SARS-CoV-2 thống trị ở khu vực trung tâm của bang.

Trong nhiều tuần, tỷ lệ lây nhiễm SARS-CoV-2 ở trung tâm New York ít nhất gấp đôi mức trung bình của bang.

Andy Pekosz, nhà vi rút học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg (Mỹ), cho biết hai dòng phụ Omicron mới ở New York có các đột biến có thể giúp vi rút xâm nhập vào tế bào nhanh hơn, tránh khả năng miễn dịch từ tiêm vắc xin hoặc nhiễm nhiễm SARS-CoV-2 trước đó.

Andy Pekosz nói: “Bất cứ khi nào nhìn thấy những đột biến đó, chúng tôi đều có chút lo lắng, nhưng hiện tại rất khó để ước tính thực sự mối quan tâm của những biến thể đó sẽ lớn đến mức nào”.

Các quan chức bang cho biết BA.2.12, BA.2.12.1 đang lây lan nhanh hơn từ 23 đến 27% so với BA.2 và đang làm tăng số ca mắc COVID-19.

Các quan chức Sở Y tế bang New York cho biết trong một bản tin: “Những phát hiện của Sở là những ca mắc COVID-19 được báo cáo đầu tiên về sự lây lan trong cộng đồng đáng kể do hai biến phụ mới ở Mỹ. Tại thời điểm này, không có bằng chứng về việc gia tăng mức độ nghiêm trọng của bệnh bởi hai biến phụ này, dù Sở đang theo dõi chặt chẽ về bất kỳ thay đổi nào".

Hồi tháng 3.2022, BA.2.12 và BA.2.12.1 chiếm hơn 70% tổng số ca mắc COVID-19 mới được báo cáo ở trung tâm New York. Đến thời điểm này của tháng 4.2022, dữ liệu cho thấy mức tăng lên 90% tổng số ca COVID-19 mới.

Người phát ngôn Sở Y tế bang New York - Samantha Fuld cho biết: “Điều này có thể thay đổi khi có nhiều dữ liệu hơn. Sở đang theo dõi chặt chẽ tình hình và sẽ tiếp tục trao đổi cởi mở với người dân New York".

Samantha Fuld nói các quan chức đang mở rộng một chương trình giám sát nước thải với coronavirus, "bao gồm tất cả quận và giải trình tự để phân tích các biến thể SARS-CoV-2".

Tỷ lệ nhiễm SARS-CoV-2 ở trung tâm New York đang tiến gần đến mức cao nhất trong đợt dịch Delta năm ngoái. Quận Oswego có tỷ lệ lây nhiễm SARS-CoV-2 được báo cáo cao nhất của bang tính đến 13.4 là 69,8 ca COVID-19 trên 100.000 người trong 7 ngày qua. Quận Onondaga lân cận có tỷ lệ cao thứ ba của bang, ở mức 53,3 ca COVID-19 trên 100.000.

Tại cuộc họp giao ban hôm 13.4, Indu Gupta - Ủy viên Y tế quận Onondaga cho biết hai biến thể phụ dễ lây lan hơn Omicron và số ca nhập viện trong quận đang tăng lên, dù các quan chức hy vọng sẽ tránh được mức đỉnh trong các đợt dịch trước đó bằng cách sử dụng xét nghiệm, khẩu trang, tiêm vắc xin, tiếp cận cộng đồng cùng các công cụ khác.

"Tôi đến đây để nhắc nhở mọi người rằng đại dịch vẫn còn ở đây, rằng mọi người có thể mệt mỏi. Tôi cũng mệt mỏi. Nhưng vi rút không hề mệt mỏi. Tôi nghĩ điều quan trọng cần nhớ là nó tiếp tục phát triển, thay đổi hình dạng, thay đổi phong cách. Nó chỉ đang thử thách chúng ta và chúng ta thực sự cần phải vượt qua thử thách của nó", Indu Gupta chia sẻ.

Ryan McMahon, lãnh đạo quận Onondaga, cho biết các quan chức đã đưa ra giả thuyết rằng biến thể BA.2.12 và BA.2.12.1 đến từ những khách du lịch vào tháng 2.2022.

Ryan McMahon nói: “Việc theo dõi từng liên lạc để cung cấp cho chúng tôi bản đồ đường đi tốt hơn đã không xảy ra”, cho biết thêm rằng lý thuyết về khách du lịch có lẽ phản ánh các ca mắc COVID-19 tập trung trong cùng một cụm của thành phố.

Ông dự đoán rằng hai biến thể mới sẽ không dừng chân ở trung tâm New York quá lâu.

"Thực tế là những gì đang xảy ra trong cộng đồng của chúng tôi đang bắt đầu xảy ra trên khắp New York và vùng đông bắc. Trong 2 hoặc 3 tuần nữa, đó sẽ là những thách thức thực sự với một số cộng đồng khác này. Hạt New York và thành phố New York ghi nhận 45 ca mắc COVID-19 trên 100.000 người trong 7 ngày qua. Chúng tôi đang ở mức 52. Đó là nhiều thách thức lớn hơn với một cộng đồng có quy mô như vậy”, Ryan McMahon nói.

Andy Pekosz cho biết số ca COVID-19 gia tăng ​​là do hai biến phụ Omicron xuất hiện vào lúc hầu hết biện pháp y tế công cộng, chẳng hạn như yêu cầu đeo khẩu trang, được dỡ bỏ.

"Chúng ta sẽ thấy số ca mắc COVID-19 gia tăng. Chúng tôi hy vọng rằng đây sẽ là mức tăng ca COVID-19 có thể kiểm soát được", Andy Pekosz nói.

Andy Pekosz nói thêm, ngay bây giờ công chúng không cần phải quá lo lắng về BA.2.12 và BA.2.12.1, dù các nhà khoa học đang theo dõi chúng rất chặt chẽ. Các nhà nghiên cứu sẽ có cảm nhận tốt hơn về việc liệu hai biến thể phụ Omicron mới có thực sự dễ lây lan hơn và có khả năng nguy hiểm hơn những tuần tới không.

"Omicron đang phát triển để thậm chí có thể lây nhiễm tốt hơn - câu hỏi lớn là nó sẽ tốt hơn bao nhiêu? Đó là điều mà chúng ta sẽ phải chờ xem", Andy Pekosz nói.

Một biến thể phụ Omicron khác là XE đã được báo cáo ở Vương quốc Anh và một số quốc gia khác, bao gồm cả Israel và Thái Lan. Omicron XE là biến thể tái tổ hợp, kết hợp vật liệu di truyền từ BA.1 và BA.2.

Một ca nhiễm XE đã được ghi nhận ở Hawaii, trong số rất ít trường hợp xuất hiện tại Mỹ tính đến ngày 15.4.

"Dòng Omicron tái tổ hợp XE, vốn được xác định ban đầu ở Vương quốc Anh, gần đây đã được phát hiện ở bang Hawaii, chứa vật liệu di truyền có nguồn gốc từ BA.1 và BA.2", theo một báo cáo được công bố hôm 14.4 của cơ quan y tế Hawaii.

Tính đến ngày 5.4, các nhà chức trách Anh đã nhận được báo cáo về 1.125 ca nhiễm Omicron XE, chiếm dưới 1% các trường hợp ở nước này. Theo một báo cáo tuần trước từ Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh, các dữ liệu ban đầu cho thấy XE lây lan nhanh hơn 12 đến 21% so với BA.2.

Hôm 11.4, Bộ Y tế Nhật Bản thông báo rằng ca nhiễm Omicron XE đầu tiên ở nước này được phát hiện ở một phụ nữ khoảng 30 tuổi đến Sân bay Quốc tế Narita (Tokyo) từ Mỹ vào ngày 26.3. Bộ Y tế Nhật Bản cho biết người phụ nữ này không có triệu chứng, không tiết lộ quốc tịch, theo trang Japan Times.

Các quan chức tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho rằng các biến thể SARS-CoV-2 mới sẽ xuất hiện. Cơ quan này sẽ theo dõi cách những biến thể phụ đó thay đổi số ca mắc COVID-19, người nhập viện và tử vong.

Nicholas Spinelli, phát ngôn viên của CDC, cho biết trong một email: “Dù tỷ lệ dòng họ và dòng phụ có thể dao động, điều chúng tôi tập trung vào là theo dõi bất kỳ thay đổi nào về gánh nặng bệnh tật do dòng Omicron gây ra”.

CDC nhấn mạnh rằng những công cụ tương tự đã giúp làm chậm sự lây lan của các biến thể trước đây có thể sẽ tiếp tục hữu ích với những biến thể mới.

Michael Osterholm nói các nhà khoa học vẫn chưa hiểu tại sao rất nhiều biến thể phụ của Omicron lại xuất hiện những tháng gần đây như vậy.

Để chuẩn bị cho đợt bùng phát dịch tiềm năng do một biến số phụ mới gây ra, các nhà khoa học phải theo dõi chặt chẽ số ca mắc COVID-19, số lần nhập viện và các chỉ số khác. Tuy nhiên, việc giảm năng lực xét nghiệm trên toàn nước Mỹ có thể làm chậm phản ứng của sức khỏe cộng đồng với bất kỳ biến thể đặc biệt độc hại nào và số người nhập viện sẽ là một chỉ số tụt hậu, sau số ca mắc COVID-19 tăng nhiều tuần.

"Bây giờ, chúng ta cần biết điều gì đang xảy ra ngoài kia hơn bao giờ hết. Trong khi đó, việc thực hiện và hoàn thành xét nghiệm ngày càng khó hơn", Michael Osterholm nhận định.