"Rizz" sẽ mở ra nhiều cánh cửa cho bạn, đặc biệt nếu bạn là một nhà sáng lập công ty khởi nghiệp (startup), theo Arielle Zuckerberg – em gái út của Mark Zuckerberg (Giám đốc điều hành Meta Platforms).
Arielle Zuckerberg, đối tác chung tại quỹ đầu tư mạo hiểm Long Journey Ventures, gần đây đã chia sẻ về cách công ty của cô đánh giá các nhà sáng lập giai đoạn đầu. Theo Arielle Zuckerberg, yếu tố quan trọng nằm ở sự kết hợp giữa "rizz" và "tiz".
"Đây là cách chúng tôi đánh giá các nhà sáng lập tại Long Journey Ventures. Trong các cuộc họp hội đồng đầu tư, chúng tôi luôn thảo luận xem nhà sáng lập này có sự cân bằng phù hợp giữa 'rizz' và 'tiz' hay không", Arielle Zuckerberg nói trong podcast Sourcery.
Podcast Sourcery là chương trình phỏng vấn các nhà đầu tư mạo hiểm và nhà sáng lập hàng đầu, tập trung vào chu kỳ đổi mới công nghệ tiếp theo. Chương trình được dẫn dắt bởi Molly O'Shea và đã có hơn 9.000 người đăng ký trên Substack. Podcast này có sẵn trên nhiều nền tảng như Apple Podcasts, Spotify và YouTube.
"Rizz" là gì?
"Rizz" là từ viết tắt của charisma (sức hút), trở nên phổ biến trên mạng xã hội trong những năm gần đây.
Với Arielle Zuckerberg và Long Journey Ventures, điều này có nghĩa là: “Nhà sáng lập này có thể tuyển dụng một đội ngũ xuất sắc không? Họ có thể thu hút các khoản đầu tư tiếp theo không? Họ có thể trở thành một nhà lãnh đạo có sức hút không?”.
"Tiz" là gì?
"Tiz" có vẻ là cách gọi của Arielle Zuckerberg dựa trên từ "tism" - một từ lóng trên mạng dùng để chỉ những người mắc chứng tự kỷ.
Em gái Mark Zuckerberg nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đa dạng thần kinh trong thế giới startup: "Chúng tôi tin rằng sự khác biệt về thần kinh là một siêu năng lực và tìm kiếm những người sống cuộc đời theo cách khác biệt. Tôi nghĩ rằng ‘tiz’ cũng đại diện cho sự mãnh liệt và trực diện. Vì vậy, chúng tôi muốn cân bằng cả hai và nghĩ rằng cần cả hai để trở thành một người sáng lập tuyệt vời", cô nói.
Arielle Zuckerberg đã chia sẻ một số ví dụ về những nhà sáng lập thể hiện “rizz và tiz” mà Long Journey Ventures đã đầu tư:
- Một nhà sáng lập không tin vào smartphone, chỉ sử dụng điện thoại nắp gập và máy ảnh dùng một lần.
- Một người khác đeo kính chuyên dụng với các khe hẹp chỉ cho phép nhìn vào màn hình máy tính, giúp anh ta tập trung tối đa.
Cô cho rằng những người này không chỉ sống theo cách khác biệt mà còn có sức hút đặc biệt: "Họ có sự táo bạo để theo đuổi những ý tưởng kỳ lạ nhưng thực sự kỳ diệu".
Long Journey: Quỹ đầu tư dành cho những ý tưởng kỳ lạ
Trên trang web, Long Journey Ventures mô tả mình là "những người tin vào sự kỳ lạ một cách ma thuật".
"Theo đuổi những điều kỳ lạ một cách ma thuật giúp chúng tôi dám mạo hiểm, tìm kiếm những cá nhân dị biệt, thách thức hiện trạng và thể hiện bản sắc độc đáo. Chúng tôi thích những ý tưởng độc đáo, tính cách kỳ quặc, những lựa chọn táo bạo và những thứ mà người khác mô tả là lố bịch hoặc ngu ngốc", theo trang web của quỹ này.
Long Journey Ventures khuyến khích các nhà sáng lập táo bạo tiếp cận quỹ này: "Nếu bạn là một kẻ lập dị hoặc đang xây dựng thứ gì đó điên rồ, chúng tôi rất muốn trò chuyện với bạn!".
Quan điểm từ các nhà đầu tư khác
Lý thuyết "rizz và tiz" của Arielle Zuckerberg cũng nhận được sự ủng hộ từ các nhà đầu tư khác.
Sam Lessin (cựu Phó chủ tịch Facebook) nói trên postcast This Week in Startups: "Tiz là tự kỷ. Bạn cần phải có một chút ám ảnh về lĩnh vực hoặc chủ đề mà bạn đang theo đuổi".
This Week in Startups là một chương trình podcast nổi tiếng do doanh nhân Jason Calacanis dẫn dắt, tập trung vào các chủ đề liên quan đến khởi nghiệp, công nghệ và đầu tư mạo hiểm.
Morgan Polotan, đối tác tại Monashee Investment Management, viết trên Threads: "Rizz giúp bạn có cơ hội, còn tiz giúp bạn tồn tại lâu dài".
Monashee Investment Management là một công ty quản lý quỹ phòng hộ có trụ sở tại thành phố Boston, bang Massachusetts, Mỹ. Công ty chuyên quản lý các quỹ đầu tư tuyệt đối, không tương quan và có khối lượng thấp, cũng như các tài khoản được quản lý riêng.
Elon Musk, một trong những doanh nhân thành công nhất thế giới, cũng từng đề cập đến chủ đề này. Khi dẫn chương trình Saturday Night Live năm 2021, Elon Musk tiết lộ mình mắc hội chứng Asperger (một dạng rối loạn phổ tự kỷ).
Chứng rối loạn phổ tự kỷ là một rối loạn phát triển thần kinh ảnh hưởng đến cách một người giao tiếp, tương tác xã hội và xử lý thông tin. Chứng này được gọi là "phổ" vì mức độ ảnh hưởng có thể rất đa dạng, từ nhẹ đến nặng.
Giám đốc điều hành Tesla đã nói đùa rằng: "Tôi sẽ cố gắng giao tiếp bằng mắt với các diễn viên trong chương trình hôm nay" và "Tôi đã rất quen với việc vận hành chế độ 'con người mô phỏng' của mình".
Tóm lại, lý thuyết "rizz và tiz" của Arielle Zuckerberg phản ánh cách các nhà đầu tư đánh giá tiềm năng công ty khởi nghiệp. Một nhà sáng lập cần có "rizz" (sự cuốn hút, khả năng lãnh đạo, kêu gọi vốn) và "tiz" (sự tập trung, tư duy khác biệt, khả năng đổi mới) để thành công trong thế giới khởi nghiệp đầy cạnh tranh.
Arielle Zuckerberg từng làm việc cho Google, chỉ trích anh trai
Hồi năm 2012, Arielle Zuckerberg từng làm cho Google, một trong những đối thủ của Facebook trên thị trường mạng xã hội.
Arielle Zuckerberg đã trở thành nhân viên Google sau khi gã khổng lồ tìm kiếm thâu tóm lại công ty Wildfire Interactive. Trước đó, Arielle Zuckerberg làm việc với vai trò quản lý sản phẩm tại Wildfire Interactive.
Wildfire Interactive ra mắt năm 2008, chuyên về quản lý truyền thông trên nền tảng mạng xã hội, từng được Facebook tài trợ trong thời gian đầu. Các khách hàng lớn của Wildfire Interactive có thể kể đến Amazon, Verizon, Spotify…
Wildfire Interactive giúp các khách hàng của mình quản lý nội dung, quảng cáo và các chiến lược giới thiệu sản phẩm thông qua các mạng xã hội lớn như Facebook, Twitter, YouTube, Google+ (đã bị Google khai tử năm 2019), Linkedln và Pinterest.
Theo nguồn tin của trang công nghệ AllThingD, Google đã trả khoảng 250 triệu USD để mua lại Wildfire Interactive.
Trên trang blog chính thức, Google cho biết Wildfire Interactive sẽ được tích hợp vào các công cụ quản lý quảng cáo của họ, như Google Analytics, Admeld và DoubleClick. Đây được xem là động thái của Google để nhằm đẩy mạnh hơn nữa lĩnh vực quảng cáo trực tuyến và theo dõi các chiến dịch quảng cáo, ngay cả trên các mạng xã hội khác bên ngoài.
Trước đó, Mark Zuckerberg muốn em gái mình làm việc tại Facebook. Tuy nhiên, Arielle Zuckerberg không đồng tình với cách thức quản lý của anh trai tại Facebook. Cô thậm chí chỉ trích Mark Zuckerberg lẫn Facebook vào mùa thu năm 2011.
Randi Zuckerberg, chị cả trong gia đình từng làm việc tại Facebook trong vai trò Giám đốc marketing. Tuy nhiên, cô đã rời bỏ Facebook vào tháng 8.2011 để bắt đầu những dự án riêng.
Ngoài Arielle, Mark Zuckerberg còn một người em gái khác là Donna, sinh năm 1987.