Giá gạo Việt Nam lập kỷ lục lịch sử, vượt qua cả Thái Lan

Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) vừa cập nhật giá gạo xuất khẩu ngày 21.8. Theo đó, giá gạo Việt Nam loại 5% tấm ở mức 638 USD/tấn, tăng 10 USD/tấn, loại 25% tấm tăng lên mức 623 USD/tấn, tăng 5 USD/tấn so với chốt phiên cuối tuần trước. Trong khi gạo Thái Lan loại 5% tấm ở mức 628 USD/tấn, loại 25% tấm ở mức 563 USD/tấn.

Tính từ khi Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo (ngày 20.7), giá gạo 25% tấm của Việt Nam đã liên tục vào đà tăng mạnh, giá gạo 5% tấm của Việt Nam đã tăng từ 533 USD/tấn lên 638 USD/tấn. Trong khi đó, giá gạo 25% tấm của Thái Lan tăng giảm đan xen, biên độ dao động không mạnh. Đây cũng là nguyên nhân khiến khoảng cách giữa giá gạo 25% tấm của Việt Nam và Thái Lan ngày càng nới rộng.

Với mức giá 623 USD/tấn, Việt Nam trở thành quốc gia có giá gạo 25% tấm xuất khẩu cao nhất thế giới (tính trong tốp các nước xuất khẩu gạo lớn), bỏ xa mặt hàng cùng loại của Thái Lan và Pakistan.

7 tháng đầu năm nay, Việt Nam xuất khẩu gần 4,9 triệu tấn gạo, thu về 2,62 tỉ USD, tăng hơn 20% về lượng và tăng 31,4% về giá trị so với cùng kỳ. Hiện, cả nước còn khoảng 2,67 triệu tấn cho xuất khẩu trong 5 tháng còn lại của năm nay.

Theo Bộ Nông nghiệp - Phát triển Nông thôn, năm 2023 cả nước gieo trồng được 7,1 triệu hecta, năng suất trung bình đạt 6,07 tấn/ha, sản lượng đạt trên 43,1 triệu tấn, tăng 452.000 tấn so với năm 2022. Với sản lượng lúa dự kiến như trên, ngoài đảm bảo an ninh lương thực trong nước, chế biến, làm giống, chăn nuôi, Việt Nam có thể xuất khẩu trên 7,5 triệu tấn gạo trong năm 2023. Như vậy, cả nước còn khoảng 2,67 triệu tấn cho xuất khẩu trong 5 tháng còn lại của năm 2023.

Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn cho biết hiện Chính phủ đã chỉ đạo tăng dự trữ nguồn gạo quốc gia và năm nay nguồn cung vụ đông xuân 2023-2024 đến sớm do nhuận 1 tháng nên Việt Nam hoàn toàn yên tâm về việc đảm bảo an ninh lương thực. Do đó, doanh nghiệp cần tận dụng cơ hội để tăng cường xuất khẩu gạo.

Trong bối cảnh này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh quan điểm, trong mọi tình huống cần bảo đảm chất lượng hạt gạo và thương hiệu sản phẩm để giữ vững an ninh lương thực, giữ vững đơn hàng, giữ vững thị trường xuất khẩu.

Để đạt được mục tiêu này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh tới sự hợp tác giữa các bộ ngành, giữa bộ ngành với doanh nghiệp, hiệp hội, giữa doanh nghiệp, hiệp hội với địa phương sao cho việc tổ chức sản xuất lúa gạo thông suốt qua các chuỗi giá trị bền vững.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, thời gian tới, trước hết Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn sẽ tham mưu Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành, địa phương quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp để tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng của ngành.

Khẩn trương quy hoạch thành các vùng trồng, vùng nuôi, áp dụng khoa học công nghệ trong các khâu của quá trình sản xuất. Tăng cường tổ chức sản xuất, xuất khẩu theo chuỗi liên kết. Tổ chức hiệu quả sản xuất nông nghiệp theo quy mô lớn, tập trung; gắn sản xuất với với tín hiệu của thị trường; liên kết nông dân bằng mô hình hợp tác xã kiểu mới; các khâu sản xuất, thu gom, chế biến, phân phối, tiêu thụ được đặt trong một “chuỗi giá trị” với doanh nghiệp”.

Bộ Công Thương đề nghị Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn đẩy mạnh tái cơ cấu ngành lúa gạo theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả. Làm tốt công tác định hướng quy hoạch vùng trồng, tổ chức sản xuất, cơ cấu giống, kỹ thuật canh tác, ứng dụng công nghệ trong sản xuất, thu hoạch, bảo quản…, bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện xuất khẩu chính ngạch. Đồng thời, cần rà soát tình hình sản xuất, thông tin về cơ cấu, chủng loại gạo, diện tích canh tác; cân đối nhu cầu tiêu dùng thóc, gạo trong nước để xác định rõ nguồn thóc, gạo hàng hóa có thể xuất khẩu, tạo thế chủ động cho các thương nhân kinh doanh, xuất khẩu gạo.

Đề nghị Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các bộ ngành liên quan kịp thời đề xuất các biện pháp hỗ trợ cho người trồng lúa và thương nhân sản xuất, xuất khẩu gạo để họ chuyên tâm vào sản xuất, nâng cao chất lượng hạt gạo Việt Nam.

Đối với các đơn vị chức năng thuộc Bộ Công Thương, bên cạnh nhiệm vụ giám sát việc duy trì mức dự trữ và thu mua lương thực để bảo đảm an ninh lương thực quốc gia trong mọi tình huống; theo dõi sát tình hình thị trường thương mại gạo thế giới, động thái của các nước sản xuất, xuất khẩu lớn và kịp thời thông tin về nước, Bộ Công Thương còn yêu cầu phải hướng dẫn, hỗ trợ thương nhân kinh doanh, xuất khẩu gạo nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh; khả năng đàm phán, ký kết, thực hiện hợp đồng xuất khẩu và xử lý có hiệu quả tranh chấp thương mại quốc tế.

Đối với các doanh nghiệp, Bộ Công Thương khuyến cáo tôn trọng những hợp đồng đã ký để giữ uy tín với các đối tác; hài hòa lợi ích giữa người sản xuất với các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu; đồng thời, tập trung khai thác nguồn hàng, xây dựng, quảng bá thương hiệu. Chủ động phối hợp với các địa phương để xác lập cơ chế liên kết, hợp tác, bảo trợ… với cơ sở, người sản xuất để bảo đảm nguồn hàng ổn định, chất lượng phù hợp nhu cầu thị trường và đạt quy chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm của các nước nhập khẩu.