Gửi bình luận
Mùa hè đã chính thức đến với siêu đô thị Quảng Châu phía nam Trung Quốc, sớm nhất trong hơn 6 thập kỷ.
Nhiệt độ cao bất thường chủ yếu là do sự nóng lên toàn cầu và hiệu ứng El Nino. Một chuyên gia khí hậu Trung Quốc đã cảnh báo rằng thời tiết khắc nghiệt hơn sắp đến.
Cục khí tượng thành phố cho biết Quảng Châu bước vào mùa hè từ ngày 23.3. “Điều này đánh dấu sự khởi đầu sớm nhất của mùa hè ở Quảng Châu kể từ khi hồ sơ khí tượng hoàn chỉnh bắt đầu vào năm 1961. Kỷ lục trước đó được thiết lập vào ngày 26.3.2021”, nhật báo địa phương Yang Cheng Evening News đưa tin.
Thông thường, mùa hè ở Quảng Châu sẽ bắt đầu vào ngày 16.4. Tuy nhiên trong thập kỷ qua, mùa hè đã liên tục bắt đầu sớm hơn, gồm cả 4 năm khi nó đến vào tháng 3, báo cáo cho biết.
Các quan chức Quảng Châu đưa ra thông báo hôm 30.3 khi nhiệt độ cao sớm được ghi nhận trên hầu hết miền nam Trung Quốc.
Cơ quan Khí tượng Trung ương Trung Quốc cho biết: “Chiều 30.3, nhiệt độ ở hầu hết các khu vực phía nam vượt quá 25 độ C, có nơi thậm chí lên tới 30 độ C. Trong số đó, Hợp Phì và Nam Kinh đã phá kỷ lục địa phương về nhiệt độ cao nhất trong tháng 3, còn Hàng Châu và Thượng Hải trải qua những ngày nhiệt độ trên 30 độ đầu tiên trong năm”.
Hàng ngày, các cơ quan khí tượng tính toán nhiệt độ trung bình trong 5 ngày qua để tìm ra “giá trị trung bình chuyển động”. Theo tiêu chuẩn quốc gia về “phân chia các mùa khí hậu”, giá trị trung bình này vượt quá 22 độ C được coi là thời điểm bắt đầu mùa hè.
Tương tự, mùa xuân bắt đầu khi giá trị trung bình chuyển động trong 5 ngày vượt quá 10 độ C. Bắc Kinh tuyên bố mùa xuân năm nay đến vào ngày 13.3, sớm hơn gần hai tuần so với ngày 26.3 thông thường.
Nhiệt độ cao đến sớm được cho phần lớn do hiện tượng El Nino, liên quan đến sự nóng lên bất thường của nước bề mặt ở vùng nhiệt đới phía đông Thái Bình Dương.
Vùng trung và đông xích đạo Thái Bình Dương đã trải qua hiện tượng El Nino vừa phải kể từ tháng 5.2023.
Jia Xiaolong, Phó giám đốc Trung tâm Khí hậu Quốc gia Trung Quốc, hồi tháng 2 cảnh báo rằng ảnh hưởng của El Nino có thể khiến nhiệt độ mùa xuân cao hơn mức trung bình trên hầu hết Trung Quốc.
Vào ngày 5.3, Tổ chức Khí tượng thế giới báo cáo rằng El Nino 2023-24 đã đạt đỉnh điểm vào tháng 12 và là 1 trong 5 đợt mạnh nhất được ghi nhận. Báo cáo cho biết hiện tượng này “dần dần suy yếu nhưng sẽ tiếp tục tác động đến khí hậu toàn cầu trong những tháng tới”, đồng thời dự báo nhiệt độ sẽ cao hơn mức bình thường “trên hầu hết các khu vực đất liền từ tháng 3 đến tháng 5”.
Theo tờ The Washington Post, một số thành phố ở Mỹ năm nay đã trải qua tháng 2 ấm áp nhất trong lịch sử.
Tác động tổng hợp của hiện tượng nóng lên toàn cầu và El Nino đã khiến 2023 trở thành năm ấm nhất Trái đất kể từ 1951, với nhiều khu vực trên thế giới phá kỷ lục nhiệt độ cao.
“Lượng khí thải carbon dioxide (CO₂) toàn cầu vẫn đang ở mức cao nhất. Đến cuối năm 2024, chúng ta có thể một lần nữa nói rằng đây là năm ấm nhất được ghi nhận”, theo Wei Ke, Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu hệ thống gió mùa tại Viện Vật lý khí quyển thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc.
Trong bối cảnh trái đất nóng lên, các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt sẽ ngày càng xảy ra thường xuyên hơn, ông Wei Ke cảnh báo.
Các nghiên cứu cho thấy khi hành tinh ấm lên, các sự kiện El Nino có thể xuất hiện thường xuyên và nghiêm trọng hơn, làm thay đổi mô hình lượng mưa ảnh hưởng đến nông nghiệp, nguồn cung cấp nước và hệ sinh thái tự nhiên.
Nắng nóng đến sớm và kéo dài ở TP.HCM cùng khu vực Nam Bộ do El Nino
Ngay sau Tết, người dân tại TP.HCM và khu vực Nam Bộ phải trải qua những ngày nắng nóng gay gắt do ảnh hưởng của El Nino. Đợt nắng nóng này đến sớm hơn mọi năm và dự kiến kéo dài sang tháng 4, tiềm ẩn nhiều nguy cơ về sức khỏe và ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của người dân.
Ở TP.HCM và Nam Bộ, nắng nóng bất thường xảy ra liên tục từ đầu tháng 2 đến nay. Chuyên gia nói rằng hiện tượng này cho thấy thời tiết bất thường so với những năm trước.
Theo ông Lê Đình Quyết, Trưởng phòng Dự báo, Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam Bộ, so với mọi năm, tháng 2.2024 có đợt nắng nóng kéo dài với mức nhiệt cao, có nơi nhiệt độ cao nhất lên đến 37 độ C.
Những ngày vừa qua tại TP.HCM, nhiệt độ dao động trong khoảng 34 độ C - 37 độ C. Ở TP.Biên Hòa (tỉnh Đồng Nai), một số ngày nhiệt độ trên 37 độ C. So với mọi năm, nhiệt độ ở TP.HCM và các tỉnh ở Nam Bộ lúc này là cao bất thường. Nguyên nhân do El Nino đang diễn ra, tác động làm xu thế nhiệt tăng, ít mưa. Thông thường sẽ có những ngày thời tiết thay đổi làm kết thúc nắng nóng, nhưng sau vài ngày lại hình thành đợt mới.
Thông thường, từ trung tuần tháng 2 hàng năm, Nam Bộ sẽ bắt đầu xuất hiện nắng nóng một vài nơi tại các tỉnh miền Đông. Tuy nhiên trong năm 2024, nắng nóng xuất hiện sớm tại các tỉnh Nam Bộ. Giống như những năm El Nino mạnh là 2015 – 2016 và 2019 - 2020, nắng nóng năm 2023 – 2024 đến sớm hơn so với trung bình nhiều năm.
Ở các năm El Nino mạnh, nắng nóng tại Nam Bộ đã bắt đầu xuất hiện cục bộ trong tháng 12. Sang tháng 1, nắng nóng bắt đầu xuất hiện những đợt trên diện rộng với miền Đông. Chẳng hạn năm 2020, nắng nóng trong tháng 1 còn diễn ra gay gắt hơn so với 2024, hay nắng nóng năm 2016 cũng bắt đầu xuất hiện cục bộ từ ngày 6.1 tại các tỉnh miền Đông và có một đợt diện rộng từ ngày 20.1 - 24.1.2016, đợt 2 từ 29.1 - 5.2.2016.
So với tháng 2.2016 và năm 2020 thì trong tháng 2.2024, cường độ nắng nóng có phần gay gắt hơn. Nhiệt độ cao nhất ghi nhận trong tháng 2.2016 và 2020 là 37 độ C tại Biên Hòa. Năm nay, nhiệt độ cao nhất tại Biên Hòa có khi đến 38 độ C.
Dự báo năm 2024, nắng nóng sẽ diễn ra gay gắt như những năm hiện tượng El Nino mạnh, với những đợt nắng nóng kéo dài trong nhiều ngày liên tục, tập trung trong tháng 3 và tháng 4, xảy ra diện rộng với cả Nam Bộ.
Nhận định về tình hình nắng nóng 2024, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết hiện tượng El Nino còn duy trì đến tháng 4 với xác suất trên 90%, sau đó suy yếu và chuyển sang pha trung tính trong giai đoạn từ tháng 5 - 7 với xác suất 60%, cuối năm 2024 có khả năng chuyển sang La Nina với xác suất 50 - 60%.
Dự báo nắng nóng sẽ mở rộng dần sang khu vực miền Tây Nam Bộ trong tháng 3, tháng 4 đến nửa đầu tháng 5. Tại khu vực Tây Bắc Bắc Bộ và Trung Bộ, nắng nóng có khả năng đến sớm và xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm. Từ tháng 3 - 5, trên phạm vi toàn quốc, nhiệt độ phổ biến cao hơn khoảng 0,5 -1,5 độ so với trung bình nhiều năm.
El Nino là hiện tượng khí hậu tự nhiên xảy ra khi lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo Thái Bình Dương nóng lên bất thường. Hiện tượng này thường kéo dài từ 8 đến 12 tháng hoặc lâu hơn và xuất hiện 3 đến 4 năm một lần, song cũng có thể dày hơn hoặc thưa hơn.
El Nino có thể gây ra những thay đổi đáng kể trong mô hình thời tiết, bao gồm các cơn mưa lớn, lũ lụt, hạn hán và sự biến đổi khí hậu trên khắp thế giới.
El Nino thường gây ra những tác động đối lập trên thế giới. Ví dụ, El Nino có thể dẫn đến mưa lũ ở một số khu vực nhưng gây ra hạn hán ở những nơi khác.
Làm tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu, El Nino cũng có thể tác động lớn đến khí hậu của từng vùng, gây ra các biến đổi thời tiết đặc biệt không lường trước được, ảnh hưởng đến mùa vụ nông nghiệp, nền kinh tế và môi trường tự nhiên.
Ngược lại với El Nino, hiện tượng La Nina xảy khi lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo Thái Bình Dương lạnh đi dị thường. Hiện tượng này cũng có chu kỳ tương tự hoặc thưa hơn El Nino và có thể xuất hiện ngay sau khi El Nino suy yếu. El Nino được hình thành từ tháng 3 đến tháng 6 hàng năm và gây ảnh hưởng mạnh nhất vào cuối năm cho tới tháng 2 năm sau.
