Từ Intel đến Samsung Electronics, các nhà sản xuất chip toàn cầu đang vui mừng khi bắt đầu kết thúc tình trạng dư thừa lượng chip, nhưng triển vọng phục hồi nhu cầu từ khách hàng bên ngoài ngành trí tuệ nhân tạo (AI) vẫn ảm đạm.
Tất cả thị trường chính cho chip (smartphone, PC và trung tâm dữ liệu) đã bị thu hẹp trong năm nay, do cả khách hàng doanh nghiệp và người tiêu dùng đều giảm chi tiêu trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu suy yếu, lạm phát cao và lãi suất tăng.
Điều này đã tạo ra tình trạng dư thừa chưa từng thấy với chip hàng hóa, gây ra khoản lỗ hoạt động nửa đầu năm kỷ lục 15.200 tỉ won (12 tỉ USD) cho hai nhà sản xuất chip nhớ lớn nhất thế giới là Samsung Electronics và SK Hynix (đều của Hàn Quốc). Tuy nhiên, tình trạng dư thừa chip này đã bắt đầu giảm đáng kể nhờ việc cắt giảm sản xuất và lượng PC xuất xưởng chỉ còn giảm 11% trong quý 2/2023 so với mức giảm 30% mỗi quý trong hai quý trước đó, theo dữ liệu từ các nhà phân tích công nghệ của hãng Canalys.
Theo công ty nghiên cứu Counterpoint, thị trường smartphone cũng đang được cải thiện khi doanh số giảm 8% trong quý 2/2023 so với 14% ở quý 1/2023.
“Nhu cầu đang phục hồi dần dần. Sự cải thiện gần đây về doanh số PC chủ yếu do các chương trình khuyến mãi và các mẫu máy giá rẻ, đồng nghĩa điều này chỉ mang lại tác động hạn chế với việc phục hồi nhu cầu chip”, Woohyun Kim, Giám đốc tài chính của SK Hynix, cho biết trong một cuộc gọi báo cáo kết quả kinh doanh.
Dù nhu cầu về chip hỗ trợ generative AI đã tăng lên nhanh chóng kể từ khi ChatGPT ra mắt vào tháng 11.2022, lĩnh vực này chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ trong tổng nhu cầu chip và đang ảnh hưởng đến việc doanh nghiệp mua máy chủ, khi một số công ty ưu tiên đầu tư vào AI.
Generative AI là một loại trí tuệ nhân tạo được lập trình để tự động tạo ra nội dung mới, như văn bản, hình ảnh, âm thanh và video. Nó khác với các hệ thống AI khác như máy học sâu (deep learning) hoặc học máy (machine learning) trong việc dự đoán kết quả từ dữ liệu đã có sẵn. Thay vì dựa trên dữ liệu huấn luyện, generative AI có khả năng tự tạo ra dữ liệu mới và phong phú hơn.
Pat Gelsinger, Giám đốc điều hành Intel, hôm 27.7 cho biết tình trạng dư thừa hàng tồn kho bộ xử lý trung tâm (CPU) máy chủ sẽ kéo dài cho đến nửa cuối năm nay và doanh số bán chip trung tâm dữ liệu sẽ giảm nhẹ trong quý 3/2023 trước khi phục hồi vào quý 4/2023.
Sự phục hồi chậm chạp ở Trung Quốc, nước mua chip nhiều nhất thế giới, cũng đang làm giảm triển vọng chung.
Cả Samsung Electronics và SK Hynix đều nói rằng việc Trung Quốc mở cửa trở lại từ đầu năm 2023 không đáp ứng được kỳ vọng rằng quốc gia này sẽ hồi sinh thị trường smartphone. Hai công ty Hàn Quốc đang kéo dài việc cắt giảm sản xuất chip nhớ NAND (được sử dụng rộng rãi trong smartphone để lưu trữ dữ liệu kỹ thuật số).
Hôm 27.7, Samsung Electronics cho biết điều tồi tệ nhất với thị trường chip nhớ toàn cầu đã qua nhưng đã công bố kế hoạch mở rộng việc cắt giảm sản lượng vì sự phục hồi nhu cầu chủ yếu là các chip cao cấp dùng trong AI.
Động thái này nhấn mạnh sự suy thoái chưa từng có khiến công ty Hàn Quốc phải chịu khoản lỗ hoạt động kỷ lục 8.900 tỉ won (7 tỉ USD) từ hoạt động kinh doanh chip trong 6 tháng đầu năm nay.
Theo 22 nhà phân tích được hãng Refinitiv thăm dò ý kiến, hoạt động kinh doanh chip của Samsung Electronics có thể sẽ tiếp tục thua lỗ trong quý 3/2023, dù khoản lỗ được cho giảm gần một nửa xuống còn 2.300 tỉ won so với quý 2/2023.
Samsung Electronics, nhà sản xuất chip nhớ lớn nhất thế giới, cho biết: “Việc cắt giảm sản lượng trong toàn ngành có thể sẽ tiếp tục trong nửa cuối năm nay và nhu cầu dự kiến sẽ dần phục hồi khi khách hàng tiếp tục giải phóng hàng tồn kho chip của họ”.
Jaejune Kim, Phó chủ tịch điều hành mảng kinh doanh bộ nhớ của Samsung Electronics, nói trong cuộc gọi báo cáo thu nhập rằng sẽ mở rộng việc cắt giảm sản xuất và điều chỉnh sản lượng bổ sung cho một số sản phẩm. Ông không tiết lộ mức độ cắt giảm sản lượng của Samsung Electronics nhưng lưu ý rằng lượng chip nhớ dự trữ của công ty đang giảm nhanh chóng sau khi đạt đỉnh vào tháng 5.
Phụ thuộc lớn vào Trung Quốc, nhà sản xuất chip Texas Instruments (Mỹ) dự báo doanh thu và lợi nhuận quý 3/2023 dưới mục tiêu của Phố Wall, do nhu cầu thị trường phục hồi chậm chạp và khách hàng hủy bỏ các đơn hàng.
“Trung Quốc chiếm khoảng một nửa doanh số bán hàng của Texas Instruments vào cuối năm tài chính 2022, vì vậy nước này có tác động lớn nhất đến hoạt động kinh doanh của công ty”, Pogan Purk, nhà phân tích tại công ty đầu tư Edward Jones, nhận định.
Các hãng chiến thắng khi AI bùng nổ
Các nhà cung cấp thiết bị sản xuất chip như KLA Corp và Lam Research (đều của Mỹ) chiến thắng sớm trong sự bùng nổ AI. Cả KLA Corp và Lam Research đều dự báo doanh thu quý 2/2023 cao hơn ước tính của Phố Wall khiến cổ phiếu hai công ty tăng cao.
Các hãng cũng đang tăng cường sản xuất chip cao cấp được sử dụng để hỗ trợ các chip liên quan đến AI.
SK Hynix cho biết nhu cầu về bộ nhớ máy chủ AI đã tăng hơn gấp đôi trong quý 2/2023 so với quý đầu tiên. Các chip DRAM của SK Hynix (lưu trữ thông tin từ các ứng dụng trong quá trình sử dụng hệ thống) được bán với giá cao hơn trong quý 2/2023 so với quý 1/2023.
SK Hynix dẫn đầu thị trường trong việc cung cấp DRAM bộ nhớ băng thông cao (HBM) được sử dụng trong generative AI.
Đến năm 2022, SK Hynix có 50% thị phần DRAM bộ nhớ băng thông cao, tiếp theo là Samsung Electronics với 40% và Micron Technology với 10%, theo hãng nghiên cứu thị trường TrendForce.