Kể từ khi ChatGPT ra mắt vào tháng 11.2022, ít ai nghi ngờ về vị thế dẫn đầu của OpenAI trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). Việc bất ngờ sa thải Giám đốc điều hành Sam Altman và sự ra đi của Chủ tịch Greg Brockman đã thay đổi tất cả.
Tuyên bố của OpenAI nói rõ rằng Sam Altman bị sa thải vì nói dối hội đồng quản trị.
"Việc Sam Altman rời đi là kết quả của một quá trình xem xét thận trọng của hội đồng quản trị, kết luận rằng ông không nhất quán trong giao tiếp với hội đồng quản trị, làm trở ngại cho khả năng thực hiện trách nhiệm của mình", OpenAI viết trong blog mà không mô tả chi tiết.
Nhân viên và nhà đầu tư công nghệ trên khắp Thung lũng Silicon sốc trước việc OpenAI đột ngột sa thải Sam Altman.
Được Microsof hỗ trợ hàng tỉ USD, OpenAI đã kích hoạt cơn sốt generative AI (trí tuệ nhân tạo tạo sinh) vào tháng 11.2022 bằng cách phát hành ChatGPT. Chatbot AI này trở thành một trong những ứng dụng phát triển nhanh nhất thế giới.
Được đào tạo dựa trên hàng loạt dữ liệu, generative AI có thể tạo ra nội dung hoàn toàn mới giống con người, giúp người dùng hoàn thành các bài thi học kỳ, bài tập khoa học và thậm chí viết toàn bộ tiểu thuyết. Sau khi ChatGPT ra mắt, các cơ quan quản lý đã cố gắng bắt kịp AI. Liên minh châu Âu (EU) đã sửa đổi đạo luật AI của mình và Mỹ khởi động các nỗ lực quản lý AI.
Sam Altman, đồng sáng lập OpenAI và Giám đốc điều hành Y Combinator, là doanh nhân và nhà đầu tư có tiếng. Ông là đại diện của OpenAI và công nghệ generative AI cực kỳ phổ biến khi đi du lịch khắp thế giới trong năm nay.
Sau khi OpenAI đăng bài trên blog thông báo việc sa thải mình, Sam Altman viết trên X: "Tôi yêu thích thời gian của mình tại OpenAI. Nó mang lại sự thay đổi với cá nhân tôi và hy vọng là cả thế giới một chút. Trên hết, tôi thích làm việc với những người tài năng như vậy. Sẽ có nhiều điều để nói về những gì tiếp theo sau này”.
Greg Brockman, đồng sáng lập và là Chủ tịch OpenAI, cho biết sẽ từ chức sau khi Sam Altman bị sa thải.
"Tôi vô cùng tự hào về những gì chúng ta đã cùng xây dựng kể từ khi khởi đầu tại căn hộ của tôi 8 năm trước. Chúng ta đã cùng trải qua những khoảng thời gian khó khăn nhưng tuyệt vời, đạt được rất nhiều thành tựu bất chấp mọi rào cản. Song dựa trên những thông tin vừa đọc, tôi đã từ chức. Thực lòng, chúc tất cả những người ở lại những điều tốt đẹp nhất", Greg Brockman phản hồi trong bài đăng của Sam Altman trên X.
Greg Brockman cho biết sẽ tiếp tục tin tưởng vào sứ mệnh của OpenAI trong việc phát triển AI tổng quát (AGI) nhằm mang lại lợi ích cho toàn nhân loại.
Mira Murati, Giám đốc Công nghệ của OpenAI, sẽ giữ chức vụ giám đốc điều hành tạm thời. OpenAI nói rằng sẽ tiến hành tìm kiếm một giám đốc điều hành lâu dài.
Từng làm việc cho Tesla trước đây, Mira Murati gia nhập OpenAI vào năm 2018 và sau đó trở thành giám đốc công nghệ của công ty. Bà giám sát việc ra mắt sản phẩm, gồm cả ChatGPT.
Sự hỗn loạn ở OpenAI là tin tốt cho các đối thủ, đặc biệt là Google và Amazon, hai công ty bất ngờ vì ChatGPT thành công nhanh chóng cũng như khả năng ấn tượng của GPT-4 cùng các mô hình AI khác do OpenAI phát triển.
Thay vì tập trung 100% vào việc mở rộng vị trí dẫn đầu của mình, OpenAI giờ đây đột nhiên phải tiến hành tìm kiếm một giám đốc điều hành mới làm việc toàn thời gian. Điều đó sẽ gây ra sự rối loạn và không phải theo cách tốt đẹp ở Thung lũng Silicon.
“Nó có thể ảnh hưởng đến mức định giá hiện tại của OpenAI và tạo ra sự phân tâm lớn. Trong cuộc đua tốc độ nhanh, vòng đua này có lợi thế thuộc về Google và Amazon, nhưng đây là một cuộc đua marathon chứ không phải chạy nước rút”, Oren Etzioni, Giám đốc kỹ thuật tại công ty khởi nghiệp AI2 Incubator và là thành viên hãng Madrona Venture Group, nói.
Khi tin tức Sam Altman bị OpenAI sa thải lan nhanh vào chiều 17.11, cổ phiếu Microsoft đã giảm. Ngược lại, cổ phiếu Google và Amazon tăng giá đôi chút.
Microsoft đã đầu tư hàng tỉ USD vào OpenAI và cung cấp cơ sở hạ tầng đám mây để chạy các sản phẩm AI của công ty khởi nghiệp này.
Khi OpenAI tổ chức cuộc họp khẩn để thảo luận về tin xấu hôm 17.11 với các nhân viên, thông điệp chính tập trung vào mối quan hệ hợp tác quan trọng này. Theo trang The Information, các lãnh đạo OpenAI nói với nhân viên rằng mối quan hệ với Microsoft rất ổn định.
Mira Murati đã tìm cách trấn an các nhân viên và cho biết mối quan hệ đối tác của OpenAI với Microsoft rất ổn định, đồng thời các lãnh đạo của hãng sản xuất hệ điều hành Windows, gồm cả Giám đốc điều hành Satya Nadella, tiếp tục bày tỏ sự tin tưởng vào công ty khởi nghiệp đứng đằng sau ChatGPT, một người quen thuộc với vấn đề nói với Reuters.
Người phát ngôn Microsoft nói với Reuters hôm 17.11: “Microsoft vẫn cam kết với Mira và đội ngũ của họ khi chúng tôi mang kỷ nguyên AI tiếp theo này đến với khách hàng của mình”.
Trong một tuyên bố đăng trên trang web Microsoft, Satya Nadella nói thêm: "Chúng tôi có thỏa thuận lâu dài với OpenAI... Cùng nhau, chúng tôi sẽ tiếp tục mang lại những lợi ích có ý nghĩa của công nghệ này cho thế giới".
Tác động đầy đủ của sự ngạc nhiên do OpenAI gây ra sẽ bộc lộ theo thời gian, nhưng công ty sẽ gặp trở ngại về gọi vốn ngay lập tức. Sam Altman được coi là chuyên gia gọi vốn xuất sắc, đã thương lượng được hàng tỉ USD đầu tư từ Microsoft cũng như chỉ đạo các giao dịch chào mua công khai của công ty trong năm nay, giúp định giá OpenAI từ 29 tỉ USD lên hơn 80 tỉ USD.
Thomas Hayes, Chủ tịch quỹ phòng hộ Great Hill Capital, nhận xét: "Trong ngắn hạn, điều đó sẽ làm giảm khả năng huy động thêm vốn của OpenAI. Trong trung hạn, nó sẽ không phải là vấn đề".
Google có thể được hưởng lợi nhiều nhất từ sự hỗn loạn ở OpenAI. Gã khổng lồ tìm kiếm có một mô hình AI mới mang tên Gemini, dự kiến sẽ ra mắt trong năm nay. Song giờ đã là giữa tháng 11 và vẫn chưa có dấu hiệu gì về việc Google phát hành Gemini. Bất kỳ sự chậm lại nào trong khả năng cung cấp các bản cập nhật và sản phẩm mới của OpenAI sẽ giúp Google có thêm thời gian để cải thiện mô hình AI của mình.
Với Amazon, hoạt động kinh doanh trên nền tảng đám mây Amazon Web Services của họ là lĩnh vực dẫn đầu trong thời kỳ bùng nổ điện toán đám mây đầu tiên. OpenAI và mối quan hệ ngày càng phát triển của hãng với hàng ngàn nhà phát triển AI là thách thức với sự thống trị trên nền tảng đám mây của Amazon Web Services. Một lần nữa, bất kỳ sự cản trở nào với việc lãnh đạo và hành trình phát triển sản phẩm của OpenAI đều tạo thêm thời gian để Amazon đuổi kịp.
Điều thú vị là Google và Amazon gần đây đã đầu tư hàng tỉ USD vào Anthropic, công ty khởi nghiệp về AI có lẽ là đối thủ nặng ký nhất với OpenAI về mặt tài năng và khả năng sản phẩm.
Cuối tháng 10, Anthropic cho biết Google đã đồng ý đầu tư 2 tỉ USD vào công ty này. Người phát ngôn Anthropic nói Google đã đầu tư trước 500 triệu USD vào Anthropic và đồng ý bổ sung thêm 1,5 tỉ USD theo thời gian.
Google từng đầu tư vào Anthropic và khoản tiền mới sẽ nhấn mạnh nỗ lực để cạnh tranh tốt hơn với Microsoft, nhà tài trợ chính cho OpenAI khi các hãng công nghệ lớn chạy đua để đưa AI vào các ứng dụng của họ.
Tháng 9, Amazon thông báo sẽ đầu tư 4 tỉ USD vào Anthropic để cạnh tranh với các đối thủ đám mây đang phát triển về AI.
Trong báo cáo hàng quý gửi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ, Amazon nêu chi tiết đã đầu tư vào một trái phiếu trị giá 1,25 tỉ USD tại Anthropic có thể chuyển đổi thành cổ phiếu, còn khả năng đầu tư 2,75 tỉ USD trong trái phiếu thứ hai sẽ hết hạn vào quý đầu tiên năm 2024.
Số lượng đầu tư vào AI ngày càng tăng cho thấy các hãng đám mây đang cố gắng đảm bảo mối quan hệ với các công ty khởi nghiệp AI đang định hình lại ngành của họ.
Anthropic đã thể hiện nỗ lực đảm bảo các nguồn lực cùng những người ủng hộ giàu có cần thiết để cạnh tranh với OpenAI và trở thành hãng dẫn đầu trong lĩnh vực AI.