Thủ lĩnh phe chống ông Putin bị bắt khi về nước, phía Biden bức xúc, Lítva kêu gọi trừng phạt Nga

Theo Reuters, động thái này có thể khiến Navalny phải ngồi tù 3 năm rưỡi vì bị cáo buộc không tuân theo các điều khoản của án tù treo, có thể gây áp lực chính trị lên phương Tây nhằm thắt chặt các biện pháp trừng phạt Nga, đặc biệt là với dự án 11,6 tỉ USD xây dựng đường ống dẫn khí đốt tự nhiên từ Nga sang Đức.

Hôm 17.1, chuyến bay DP936 của hãng hàng không giá rẻ Pobeda dự kiến hạ cánh tại sân bay Vnukovo ở Thủ đô Moscow (Nga), nơi hàng ngàn người ủng hộ lãnh đạo phe đối lập Nga - Alexei Navalny (44 tuổi) đang đợi để gặp ông bất chấp thời tiết lạnh giá. Thế nhưng, cơ trưởng chuyến bay cho biết không thể hạ cánh theo kế hoạch.

“Có những khó khăn kỹ thuật”, Alexei Navalny nói và tỏ vẻ thích thú: “Thay vào đó, chúng tôi sẽ bình tĩnh trên đường đến sân bay Sheremetyevo, nơi thời tiết rất tuyệt!”.

Đó là dấu hiệu đầu tiên cho thấy chuyến trở về Nga của Alexei Navalny từ Berlin (Đức), nơi ông đã được điều trị từ tháng 8 sau khi bị tấn công bằng chất độc thần kinh cấp quân sự Novichok trên chuyến bay ở Siberia (Nga), không diễn ra suôn sẻ.

Sau khi hạ cánh, Alexei Navalny nắm tay vợ anh là Yulia Navalnaya trong im lặng, nhìn ra cửa sổ về một đường băng tối tăm, phủ đầy tuyết và một số nhân viên sân bay mặc áo vest phát quang.

Cũng có mặt trên chuyến bay, luật sư của Alexei Navalny nói bà không biết liệu nhà phê bình mạnh mẽ nhất với Điện Kremlin có bị bắt hay không.

Alexei Navalny bị cáo buộc không tuân theo các điều khoản của bản án treo cho tội tham ô trong vụ án mà ông nói bị thổi phồng, nhưng giờ đây có thể khiến ông đi tù 3 năm rưỡi.

Alexei Navalny vào nhà ga D với một bước chân đầy năng lượng. Dừng lại trước một tấm bảng có kích thước treo tường phát sáng hiển thị Điện Kremlin và quốc kỳ Nga, Alexei Navalny nói rằng chưa bao giờ tính đến chuyện sẽ không quay về quê hương.

Phát biểu với các phóng viên, Alexei Navalny cảm ơn các y tá và bác sĩ ở Đức đã điều trị cho ông vì ảnh hưởng của chất độc do quân đội Liên Xô phát triển. Alexei Navalny nói rằng đó vẫn là ngày tuyệt vời nhất của ông trong năm tháng qua.

“Đây là nhà của tôi. Tôi không sợ", thủ lĩnh phe chống ông Putin nói.

Ở việc kiểm soát nhập cảnh, mọi thứ diễn biến theo chiều hướng tồi tệ hơn. Đang đứng trong hành lang hẹp của quầy kiểm soát hộ chiếu, Navalny được tiếp cận bởi một quan chức yêu cầu ông bước ra xa để làm rõ hoàn cảnh nhập cảnh.

Vợ và luật sư của Alexei Navalny đứng ngay bên cạnh, nhưng đã bị ngăn cách với ông bởi cổng kiểm soát hộ chiếu. Luật sư của Alexei Navalny hỏi vì lý do gì bị ngăn cản không được vào, nhưng không nhận được câu trả lời rõ ràng.

4 sĩ quan cảnh sát đeo khẩu trang đen đến và yêu cầu Alexei Navalny đi cùng họ.

"Bạn đang bắt giữ tôi?", Navalny hỏi, rồi liên tục nói: “Bạn đang bắt giữ tôi”. Trong hoàn cảnh đó, Alexei Navalny nói muốn luật sư đi cùng ông.

Việc đôi co lại tiếp tục trong khoảng 3 phút, cho đến khi Navalny quay lại với vợ mình.

Đứng ở hai bên cổng kiểm tra hộ chiếu, cặp đôi ôm hôn nhau trước khi Navalny quay đầu và đi với cảnh sát.

Vợ, luật sư và thư ký báo chí của Navalny đi về phía nơi lấy hành lý rồi ngồi xuống. Yulia Navalnaya trông bình tĩnh, yêu cầu các nhà báo cho cô thời gian để suy nghĩ. Sau đó, Yulia Navalnaya bước ra sảnh dành cho khách, gặp một lượng lớn những người ủng hộ đang vỗ tay và hô vang: “Yulia! Yulia!” và "Nước Nga tự do!". Một số đứng trên ban công phía trên. Một người tặng cô một bó hoa.

Tiếp đến, Yulia Navalnaya gặp anh trai của chồng là Oleg Navalny, người đã phải ngồi tù 3 năm rưỡi vì cùng tội danh mà Alexei bị kết án.

Đứng ngoài trời trong không khí băng giá buổi tối, Yulia Navalnaya phát biểu trước đám đông: “Hôm nay Alexei nói rằng anh ấy không sợ. Tôi cũng không sợ. Và tôi kêu gọi tất cả các bạn đừng sợ hãi”.

Sau đó, Yulia Navalnaya rời đi và đám đông dần dần giải tán. Lúc này, Alexei Navalny vẫn ở trong khu vực trung chuyển của sân bay.

Phía Biden lên án, Lithuania kêu gọi trừng phạt Nga vì bắt Alexei Navalny

Những người ủng hộ Alexei Navalny cho rằng việc bắt giam một trong những nhà phê bình nổi tiếng nhất với Tổng thống Vladimir Putin có thể biến ông thành nhân vật giống Nelson Mandela (cựu Tổng thống Nam Phi) và là biểu tượng ngày càng phổ biến của sự phản kháng với Điện Kremlin.

Điện Kremlin, nơi chỉ gọi Alexei Navalny là “bệnh nhân Berlin”, cười trừ. Các đồng minh của Tổng thống Putin chỉ ra các cuộc thăm dò dư luận cho thấy nhà lãnh đạo nước Nga nổi tiếng hơn nhiều so với Alexei Navalny, người mà họ gọi là blogger hơn là chính trị gia.

Vài phút trước khi bị bắt giữ, Alexei Navalny tuyên bố: “Tôi không sợ. Tôi biết rằng tôi đúng. Tôi biết tất cả các vụ án hình sự chống lại tôi đều là bịa đặt ”.

Trước đó, Alexei Navalny nói rằng Tổng thống Putin đứng sau vụ đầu độc của mình. Điện Kremlin phủ nhận sự liên quan và nói không có bằng chứng cho thấy ông ta bị đầu độc.

Cơ quan quản lý nhà tù ở Moscow (FSIN) tuyên bố Alexei Navalny bị bắt do những vi phạm bị cáo buộc với bản án tù treo của ông và sẽ bị giam cho đến khi phiên tòa vào cuối tháng này sẽ quyết định xem có chuyển đổi án treo thành ngồi tù 3 năm rưỡi không.

Alexei Navalny cũng phải đối mặt với rắc rối tiềm tàng trong 3 vụ án hình sự khác mà ông nói là có động cơ chính trị.

Việc bắt giữ Alexei Navalny thu hút sự chú ý và bị lên án ngay lập tức ở nước ngoài.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ sắp tới của ông Joe Biden, Jake Sullivan viết trên Twitter: “Ông Navalny nên được trả tự do ngay lập tức và những kẻ gây ra vụ tấn công dữ dội vào cuộc sống của anh ấy phải chịu trách nhiệm”.

Cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ ở Mỹ đều phản đối dự án Nord Stream 2 (đường ống dẫn khí đốt nối Nga – Đức), trong đó ông Biden mô tả đường ống này là một "thỏa thuận tồi" với châu Âu.

Charles Michel, Chủ tịch Hội đồng châu Âu, yêu cầu trả tự do cho Navalny ngay lập tức.

Thành viên Liên minh châu Âu (EU) - Lítva hôm 17.1 cho biết sẽ yêu cầu EU nhanh chóng áp đặt các biện pháp trừng phạt mới với Nga. Ngoại trưởng Séc - Tomas Petricek cho biết ông muốn EU thảo luận về các biện pháp trừng phạt có thể xảy ra.

Các nhà chức trách Nga sẽ theo dõi chặt chẽ trong những ngày tới để xem liệu việc giam giữ Navalny có gây ra các cuộc biểu tình lớn của công chúng hay không.

Tatiana Stanovaya, người đứng đầu công ty phân tích chính trị R.Politik, nhận định vụ bắt giữ Navalny cho thấy những người theo đường lối cứng rắn của Điện Kremlin đang trong giai đoạn phát triển.

“Anh ấy (Navalny - PV) từ một kẻ quá khích nhỏ nhoi trở thành kẻ thù mà họ cần phải làm nhục, đè bẹp và trừng phạt”, Tatiana Stanovaya viết trên ứng dụng nhắn tin Telegram.

Navalny cùng vợ và luật sư bay từ Berlin trên chuyến bay hãng Pobeda, thuộc sở hữu của Aeroflot do nhà nước sở hữu.

Những người ủng hộ ông đã tập trung tại sân bay Vnukovo của Moscow bất chấp thời tiết lạnh giá và hơn 4.500 ca nhiễm coronavirus mới mỗi ngày ở thủ đô Nga.

Quyết định chuyển sân bay sang Sheremetyevo của chính quyền đã cản trở họ gặp Navalny.

OVD-Info, một nhóm giám sát, cho biết cảnh sát đã tạm giữ 53 người ở Moscow và 5 người tại St Petersburg.

Văn phòng công tố Moscow, nơi đã chính thức cảnh báo 15 người tổ chức ủng hộ Navalny, đã nói rằng việc hàng loạt người gặp ông là bất hợp pháp.