Tổng thống Mỹ ký lệnh cấm đầu tư vào công nghệ cao tại Trung Quốc

Sắc lệnh trên cho phép Bộ Tài chính Mỹ cấm hoặc hạn chế đầu tư vào các đơn vị Trung Quốc trong 3 lĩnh vực: sản phẩm bán dẫn và vi điện tử, công nghệ thông tin lượng tử, hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI).

Động thái mới nhất nhắm vào đơn vị Trung Quốc hoạt động ở lĩnh vực phát triển phần mềm phục vụ thiết kế chip cũng như công cụ sản xuất chúng. Đây là lĩnh vực mà Mỹ, Hà Lan, Nhật Bản đang giữ thế thống trị, Trung Quốc hiện nỗ lực tự tạo ra giải pháp thay thế.

Đối tượng đầu tư mà sắc lệnh tập trung hạn chế là vốn cổ phần tư nhân, vốn mạo hiểm, liên doanh và đầu tư vào lĩnh vực xanh. Hầu hết đầu tư thuộc phạm vi sắc lệnh đều yêu cầu phải thông báo cho giới chức Mỹ. Bộ Tài chính Mỹ không loại trừ khả năng miễn trừ cho một số trường hợp nhất định.

Nghị sĩ lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer ca ngợi sắc lệnh trên: “Hôm nay Mỹ đã thực hiện bước đi chiến lược đầu tiên để đảm bảo đầu tư của Mỹ không được dùng để tài trợ cho sự tiến bộ của quân đội Trung Quốc”. Ông kêu gọi Quốc hội rà soát và sửa chữa những lỗ hổng trong luật nhằm giúp thực thi sắc lệnh một cách hiệu quả.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Michael McCaul cũng hoan nghênh động thái mới nhất, nhưng bày tỏ lo ngại khi sắc lệnh không áp dụng với đầu tư vào một số công nghệ hiện hữu, công nghệ sinh học, năng lượng.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Marco Rubio lưu ý sắc lệnh có nhiều kẽ hở, bỏ qua tính lưỡng dụng của một số công nghệ quan trọng, không áp dụng với công nghệ mà chính phủ Trung Quốc xác định là quan trọng.

Phía Nhà Trắng thông báo sẽ hợp tác với các đối tác và đồng minh khi triển khai sắc lệnh. Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ chưa đưa ra bình luận gì.

Chuyên gia Emily Benson (Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế) nhận định Nhà Trắng chịu áp lực lớn trong xác định hệ thống AI nào dùng cho mục đích quân sự để tiến hành cấm đầu tư. Quy định về AI hiện vẫn đang trong quá trình xây dựng. Điện toán lượng tử cũng ở tình trạng tương tự.