Trung Quốc hạn chế xuất khẩu một số kim loại sản xuất chip, công ty Mỹ liền xin giấy phép

Động thái đó diễn ra sau khi Trung Quốc đột ngột áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu với một số kim loại được sử dụng rộng rãi để sản xuất chip.

Đặt trụ sở tại bang California (Mỹ) nhưng AXT có cơ sở sản xuất tại Trung Quốc. AXT cho biết công ty con của mình tại Trung Quốc là Tongmei sẽ ngay lập tức tiến hành xin giấy phép.

Morris Young, Giám đốc điều hành AXT, nói: “Chúng tôi đang tích cực theo đuổi các giấy phép cần thiết và làm việc để giảm thiểu bất kỳ sự gián đoạn tiềm ẩn nào với khách hàng của mình”.

Hôm 4.7, Bộ thương mại Trung Quốc cho biết sẽ kiểm soát xuất khẩu 8 sản phẩm gallium và 6 sản phẩm germanium từ ngày 1.8 để bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia của mình.

Các biện pháp này đánh dấu hành động mới nhất trong cuộc chiến leo thang về quyền tiếp cận các microchip (vi mạch vi mô) công nghệ cao giữa Trung Quốc và Mỹ. Việc đó diễn ra khi Mỹ cân nhắc các hạn chế mới với việc vận chuyển chip tiên tiến đến Trung Quốc.

Chính quyền Biden có kế hoạch thắt chặt kiểm soát xuất khẩu từng được triển khai trước đó vào tháng 10.2022, để hạn chế việc bán một số chip AI cho Trung Quốc. Các hạn chế mới sẽ khiến việc bán hàng sang Trung Quốc mà không có giấy phép sẽ trở nên khó khăn hơn và một phần nhắm vào chip A800 của Nvidia.

A800 là phiên bản giảm hiệu suất được Nvidia cung cấp cho khách hàng ở Trung Quốc, sau khi Mỹ vào tháng 9.2022 ra lệnh cho Nvidia ngừng xuất khẩu hai loại chip tiên tiến nhất của họ là A100 và H100 sang quốc gia châu Á. 

Trong quý 1/2023, AXT cho biết gallium arsenide và germanium substrates xuất khẩu từ Trung Quốc đã đóng góp khoảng 4,3 triệu USD doanh thu của công ty, chủ yếu sử dụng cho các ứng dụng tiêu dùng, ô tô, màn hình và công nghiệp.

Gallium được sử dụng trong chất bán dẫn hợp chất gallium nitride và gallium arsenide cho các sản phẩm từ điện tử công suất đến trạm gốc 5G. Germanium được dùng trong công nghệ hồng ngoại, cáp quang và pin mặt trời.

Các nhà phân tích của ngân hàng đầu tư Jefferies cho biết Trung Quốc kiểm soát 80% sản lượng các vật liệu này toàn cầu. Họ coi đây là biện pháp đối phó thứ hai và lớn hơn nhiều của Trung Quốc trong cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung, sau khi Bắc Kinh cấm một số ngành công nghiệp trong nước mua sản phẩm từ Micron Technology (nhà sản xuất chip nhớ số 1 Mỹ) hồi tháng 5.

Theo các nhà phân tích, biện pháp từ Trung Quốc có khả năng là phản ứng với khả năng Mỹ thắt chặt lệnh cấm xuất khẩu chip AI.

“Nguy cơ leo thang nhanh chóng căng thẳng Mỹ - Trung là không nhỏ. Nếu hành động này không thay đổi động lực Mỹ - Trung thì sẽ có nhiều biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm hơn”, các nhà phân tích nhận định.

Mỹ và Hà Lan chuẩn bị gây tổn thương hơn nữa với các nhà sản xuất chip Trung Quốc vào mùa hè này bằng cách thắt chặt hạn chế việc bán thiết bị sản xuất chip, một phần trong nỗ lực ngăn chặn công nghệ của họ bị quân đội Trung Quốc sử dụng.

Năm 2022, Nhật Bản, Đức và Hà Lan là nước nhập khẩu các sản phẩm gallium của Trung Quốc nhiều nhất, trang tin Caixin trích dẫn dữ liệu hải quan cho biết. Nhật Bản, Pháp, Đức và Mỹ là các nước nhập khẩu sản phẩm germanium nhiều nhất từ Trung Quốc.

Việc Trung Quốc hạn chế xuất khẩu một số kim loại được sử dụng rộng rãi trong chất bán dẫn, ô tô điện và các ngành công nghiệp công nghệ cao làm gia tăng cuộc chiến thương mại với Mỹ, đồng thời có khả năng gây ra nhiều gián đoạn hơn cho chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ngoài AXT, các công ty bị ảnh hưởng bởi tin tức trên đã thực hiện biện pháp để đảm bảo nguồn cung. Một nhà sản xuất germanium tại Trung Quốc cho biết đã các yêu cầu từ người mua đã đến trong đêm khi giá tăng vọt.

Peter Arkell, Chủ tịch Hiệp hội khai thác mỏ và quặng toàn cầu của Trung Quốc, cho biết: “Trung Quốc đã tấn công vào các hạn chế thương mại của Mỹ”.

Thep các nhà phân tích của Jeffries, thời điểm thực hiện biện pháp này đặt ra câu hỏi về việc nó có thể là nhắm đến chuyến thăm Trung Quốc của Bộ trưởng Tài chính Mỹ - Janet Yellen sắp tới và liệu Mỹ có thể hủy bỏ chuyến đi đó.

Một số người trong ngành lo ngại Trung Quốc có thể áp đặt các hạn chế mới về xuất khẩu đất hiếm, sau khi từng thực hiện biện pháp tương tự với Nhật Bản 12 năm trước. Đất hiếm là một nhóm kim loại được sử dụng trong ô tô điện và thiết bị quân sự. Đến nay, Trung Quốc là nước sản xuất đất hiếm lớn nhất thế giới.

"Gallium và germanium chỉ là hai trong số các kim loại rất quan trọng với nhiều loại sản phẩm công nghệ và Trung Quốc là nhà sản xuất chủ yếu của hầu hết kim loại này. Thật là ảo tưởng khi cho rằng một quốc gia khác có thể thay thế Trung Quốc trong thời gian ngắn hoặc thậm chí là trung hạn", Peter Arkell nói.

Lãnh đạo một hãng sản xuất germanium có trụ sở tại Trung Quốc tiết lộ công ty ông đã nhận được một số yêu cầu từ người mua ở châu Âu, Nhật Bản và Mỹ với hy vọng dự trữ sản phẩm trước khi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu có hiệu lực. Những người mua dự đoán rằng có thể mất đến 2 tháng để có được giấy phép xuất khẩu.

Ông cho biết: “Giá chào bán germanium ở thị trường nội địa và thị trường xuất khẩu đã tăng lên lần lượt là 10.000 nhân dân tệ (1.380 USD)/kg và hơn 1.500 USD/kg. Dù ngành công nghiệp dự kiến sẽ chứng kiến một số biện pháp kiểm soát xuất khẩu với các kim loại này, nhưng thời điểm diễn ra đã khiến ngành này bất ngờ”.

Tuy nhiên, các quan chức ở Đài Loan và Hàn Quốc đã hạ thấp bất kỳ sự gián đoạn nào từ các biện pháp từ Trung Quốc.

Bà Vương Mỹ Hoa, người đứng đầu Cơ quan kinh tế Đài Loan, cho biết tác động ngắn hạn sẽ không lớn, nhưng họ sẽ chú ý đến tình hình có thể diễn ra như thế nào trong dài hạn.

Bộ Công nghiệp Hàn Quốc cho biết nước này có đủ kho dự trữ gallium và có các nguồn cung cấp germanium khác.

Cổ phiếu một số nhà sản xuất kim loại Trung Quốc tăng hôm 4.7, với Yunnan Lincang Xinyuan Germanium Industry Co tăng 10% và Yunnan Chihong Zinc & Germanium Co tăng 7%.

Cổ phiếu các nhà sản xuất đất hiếm Úc cũng tăng khi các nhà đầu tư đặt cược rằng Trung Quốc có thể áp dụng nhiều hạn chế hơn. Trong đó, cổ phiếu Lynas Rare Earths, nhà sản xuất đất hiếm lớn nhất thế giới bên ngoài Trung Quốc, tăng 4%.