Bộ Công Thương đề xuất mở lại cửa khẩu, Trung Quốc phản ứng gì?

Chiều nay (31.12), Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công Thương) đã phối hợp với Sở Công Thương các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh, Cao Bằng tiến hành hội đàm trực tuyến với Sở Công Thương Quảng Tây, Trung Quốc để trao đổi các biện pháp khẩn cấp nhằm tháo gỡ tình trạng ùn tắc hàng hóa tại cửa khẩu với Quảng Tây hiện nay.

Chia sẻ với áp lực phòng chống dịch của Quảng Tây trong bối cảnh Trung Quốc kiên trì chính sách “Zero Covid” nhưng Bộ Công Thương cho rằng các biện pháp phòng chống dịch mà Quảng Tây đang áp dụng như tạm dừng hoạt động cửa khẩu hay tạm dừng nhập khẩu một số chủng loại trái cây là quá mức cần thiết, gây đứt gãy chuỗi cung ứng, tác động tiêu cực đến sự phát triển của thương mại song phương và gây tổn thất to lớn cho doanh nghiệp, người dân của cả hai bên.

Theo đó, Bộ Công Thương đã đề nghị một số biện pháp cụ thể để góp phần tháo gỡ tình trạng ách tắc hàng hóa tại khu vực biên giới, bao gồm: khôi phục lại ngay việc thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu đang tạm dừng, đồng thời tăng thời gian thông quan tại tất cả các cửa khẩu; thống nhất phương án sử dụng và bổ sung lái xe chuyên trách tại mỗi bên; đồng ý cho thí điểm đưa lao động đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin phòng COVID-19 tại các địa phương biên giới Việt Nam sang làm việc tại khu vực cửa khẩu phía Trung Quốc nhằm giải quyết vấn đề thiếu hụt lái xe và nhân công bốc xếp.

Đồng thời, phối hợp khuyến khích các doanh nghiệp hai bên thực hiện thông quan qua các cửa khẩu đường sắt, đường biển; và tiếp tục tạo thuận lợi thông quan cho mặt hàng thanh long xuất khẩu của Việt Nam...

Bộ Công Thương cũng đề nghị phía Quảng Tây thường xuyên cập nhật kế hoạch hoạt động của các cửa khẩu trên địa bàn, phối hợp rà soát, hoàn thiện quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu vừa đảm bảo an toàn phòng dịch, vừa đảm bảo thuận lợi, thông suốt và hiệu suất cao, chống ùn tắc.

Trước những kiến nghị từ phía Bộ Công Thương, Giám đốc Sở Thương mại Quảng Tây giải thích: Trung Quốc coi trọng chống dịch, đặt an toàn, tính mạng người dân lên hàng đầu nên đã siết chặt biện pháp phòng dịch tại cửa khẩu. Đại diện Quảng Tây đề nghị Việt Nam cùng tăng cường công tác phòng chống dịch tại cửa khẩu, trao đổi thông tin về việc quản lý tại cửa khẩu và các tuyến đường giao thông, sớm hoàn thành việc mở rộng bãi Xuân Cương tại khu vực cửa khẩu Hữu Nghị.

Phía Quảng Tây cho biết sẽ kéo dài thời gian thông quan trên cơ sở tính toán, bàn bạc và thống nhất của Chính quyền địa phương hai bên cửa khẩu. Đối với những đề xuất của phía Việt Nam, Sở Thương mại Quảng Tây ghi nhận và sẽ báo cáo cấp trên.

Trước đó ngày 29.12, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có 4 công thư gửi Bộ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Tây và Bí thư tỉnh ủy Vân Nam về vấn đề ách tắc hàng hóa tại cửa khẩu biên giới giữa hai nước.

Trong thư, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị Trung Quốc thực hiện nhận thức chung về việc duy trì dòng chảy hàng hóa và duy trì kết nối chuỗi cung ứng như đã được đề cập trong các cuộc điện đàm song phương giữa lãnh đạo cấp cao hai nước và trong các Tuyên bố chung của Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 tháng 4.2020 và Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Trung Quốc tháng 11.2021.

Bộ trưởng cũng đề xuất phía Trung Quốc và các địa phương biên giới cùng nhau trao đổi, thống nhất quy trình thông quan phòng dịch an toàn nhưng vẫn đảm bảo lưu thông hàng hóa thông suốt tại cửa khẩu.

Tại thời điểm ngày 26.12.2021, có khoảng hơn 5.000 xe container hàng hóa xuất khẩu đang ùn tắc tại các khu vực cửa khẩu các tỉnh: Lạng Sơn, Quảng Ninh. Trong khi đó, ngày 29.12, theo thông tin từ cơ quan chức năng tỉnh Lạng Sơn, tổng lượng xe chở hàng xuất đi Trung Quốc bị tồn tại 3 khu vực cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh, Chi Ma đến sáng cùng ngày là 3.530 xe.

Trong bối cảnh lượng hàng hóa ùn ứ còn lớn, các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản lại nhận được thông tin từ 0 giờ ngày 29.12 đến 24 giờ ngày 26.1, Hải quan Bằng Tường (Trung Quốc) sẽ tạm dừng giải quyết thủ tục nhập khẩu mặt hàng thanh long từ Việt Nam, lý do xuất phát từ việc dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Sau thời gian này, việc nhập khẩu tự động được thực hiện trở lại.