Jack Ma rời Nhật đến Thái nghiên cứu nông, ngư nghiệp khi mất quyền kiểm soát 2 hãng Trung Quốc

Jack Ma là nhà sáng lập Alibaba và Ant Group (hãng công nghệ tài chính thuộc Alibaba).

Cách đây không lâu, Jack Ma xuất hiện trong ảnh đăng trên mạng xã hội cùng Jay Fai, chủ nhà hàng được trao Sao Michelin (giải thưởng danh giá trong làng ẩm thực trên thế giới) ở Bangkok (thủ đô Thái Lan), cũng như đang tham gia khóa huấn luyện Muay Thái.

Động thái này diễn ra một tuần sau khi tỷ phú 58 tuổi gửi một đoạn video dài hai phút rưỡi cho các giáo viên Trung Quốc ở vùng nông thôn thông qua quỹ từ thiện của ông. “Tôi hy vọng được gặp tất cả các bạn trực tiếp sớm nhất có thể”, Jack Ma nói.

Nơi ở của Jack Ma đã được theo dõi chặt chẽ trong những tháng gần đây vì ông vẫn được nhiều người coi là gương mặt đại diện cho doanh nghiệp tư nhân Trung Quốc, dù đã từ bỏ hầu hết các chức vụ kinh doanh của mình, gồm cả chức chủ tịch hiệp hội các doanh nghiệp tư nhân cấp tỉnh.

Không còn quyền kiểm soát Ant Group và Hundsun Technologies

Jack Ma cũng từ bỏ vai trò ở các công ty của mình. Hôm 7.1, truyền thông đưa tin Jack Ma sẽ không còn kiểm soát Ant Group sau khi các cổ đông ông ty đồng ý thực hiện một loạt điều chỉnh khiến ông mất hầu hết quyền biểu quyết của mình.

Động thái này đánh dấu bước phát triển lớn khác sau cuộc đàn áp quy định làm thất bại vụ IPO (chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng) trị giá 37 tỉ USD của Ant Group vào cuối năm 2020 và dẫn đến việc gã khổng lồ công nghệ tài chính Trung Quốc buộc phải tái cấu trúc.

Trước đó, Jack Ma nắm hơn 50% quyền biểu quyết ở Ant Group. Những điều chỉnh mới nhất khiến tỉ lệ này rơi xuống mức 6,2%, theo tính toán của hãng tin Reuters.

Jack Ma là người tiên phong trong thương mại điện tử và công nghệ tài chính, nhưng những nhận xét bất cẩn mang tính chỉ trích giới lãnh đạo về vấn đề quy định liên quan đến Ant Group khiến ông gặp phải nhiều sóng gió. Tháng 11.2020, Jack Ma bị triệu tập. Một ngày sau đó, đợt IPO kỷ lục trị giá 37 tỉ USD của Ant Group bị hoãn lại.

Kể từ đó, Jack Ma buộc phải nhượng bộ chính phủ Trung Quốc rất nhiều. Ant Group đã đại tu hoạt động để tuân thủ biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn, đồng thời thường xuyên thảo luận với ngân hàng trung ương về cách điều chỉnh hoạt động.

Những năm đầu thành lập, thành công của Ant Group trong các dịch vụ như thanh toán kỹ thuật số và tiền gửi trên thị trường tiền tệ đã đe dọa sự thống trị của các ngân hàng lớn được nhà nước hậu thuẫn.

Thay đổi về quyền sở hữu có thể trì hoãn đợt IPO trở lại của Ant Group. Ant Group đang vận hành một trong hai ứng dụng thanh toán di động lớn nhất Trung Quốc.

Mới đây, Ant Group nhận tin vui khi được chính phủ Trung Quốc phê duyệt kế hoạch huy động vốn lên 18,5 tỉ nhân dân tệ (2,7 tỉ USD), từ 8 tỉ nhân dân tệ (1,17 tỉ USD) trước đó.

Alibaba sở hữu 33% cổ phần của Ant Group. Kể từ vụ IPO chấn động sụp đổ, Ant Group đã phối hợp với cơ quan quản lý Trung Quốc trong việc tái cấu trúc doanh nghiệp, còn Jack Ma ít xuất hiện trước công chúng và từng đến Tokyo (thủ đô Nhật Bản) sinh sống.

Hôm 8.1, tờ SCMP cho biết Jack Ma sẽ nhường quyền kiểm soát Hundsun Technologies, nhà cung cấp phần mềm tài chính niêm yết tại thành phố Thượng Hải (Trung Quốc), sau khi chủ sở hữu nó là Ant Group đại tu cơ cấu cổ phần và làm giảm quyền biểu quyết của ông.

Trước đó, Jack Ma gián tiếp nắm giữ 20,72% quyền biểu quyết tại Hundsun Technologies nhưng đã không còn quyền kiểm soát công ty Trung Quốc này, theo hồ sơ giao dịch chứng khoán được công bố hôm 8.1.

“Vì không có cổ đông nào, một mình hoặc cùng với các bên khác, sẽ có quyền kiểm soát Ant Group, người kiểm soát thực tế Hundsun Technologies cũng sẽ được thay đổi từ ông Jack Ma thành không còn người nào”, trích tuyên bố từ Hundsun Technologies.

Được thành lập tại thành phố Hàng Châu (thủ phủ tỉnh Chiết Giang, phía đông Trung Quốc) vào năm 1995 với tư cách là nhà cung cấp thông tin tài chính, Hundsun Technologies đã tạo ra một trong những phần mềm giao dịch phổ biến nhất Trung Quốc dành cho các công ty quản lý quỹ và chứng khoán. Công ty ra mắt công chúng tại Thượng Hải vào năm 2003 và có vốn hóa thị trường khoảng 80,2 tỉ nhân dân tệ (11,7 tỉ USD).

Vào năm 2014, cùng năm mà Ant Group được thành lập, Jack Ma đã mua lại cổ phần kiểm soát Hundsun Technologies từ Hundsun Group, thông qua một công ty mà ông sở hữu 99% cổ phần. Thỏa thuận trị giá 3,3 tỉ nhân dân tệ mang lại cho Jack Ma 20,62% cổ phần Hundsun Technologies, dẫn đến cuộc điều tra chống độc quyền kéo dài 4 tháng của Bộ Thương mại Trung Quốc.

Những cổ phần vốn chủ sở hữu đó đã được chuyển cho Ant Group một năm sau đó, mang lại cho công ty non trẻ sức mạnh tổng hợp cần thiết để nhanh chóng mở rộng trong lĩnh vực công nghệ tài chính của Trung Quốc, với việc Jack Ma vẫn nắm quyền kiểm soát hiệu quả với nhà cung cấp phần mềm.

Vào cuối năm 2014, Ant Group, Hundsun Technologies cùng China National Investment & Guaranty Corporation tuyên bố họ sẽ cùng nhau thành lập Zhejiang Santan Financial Information Service Co. Đây được coi là đối thủ trực tiếp của Lufax Holding, nền tảng dịch vụ tài chính cá nhân được liên kết với Ping An Group.

Tuy nhiên, cũng như các công ty lớn khác trong ngành, hoạt động kinh doanh của Hundsun Technologies gần đây đã bị vùi dập bởi những khó khăn kinh tế và áp lực pháp lý.

Hundsun Technologies đã báo cáo thu nhập giảm 98,3% xuống còn 11,5 triệu nhân dân tệ trong ba quý đầu năm 2022. Trong khi Ant Funds Sales, chi nhánh phân phối quỹ tương hỗ của Ant Group, ghi nhận lợi nhuận ròng giảm 74,5% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 82,85 triệu nhân dân tệ trong nửa đầu 2022.

Nghiên cứu nông nghiệp và ngư nghiệp từ Nhật Bản đến Thái Lan

Chuyến đi của Jack Ma đến Nhật Bản vào cuối năm 2022 đã làm dấy lên đồn đoán về việc liệu ông có quyết định định cư ở nước này hay không. Tờ SCMP đưa tin trước đó rằng Jack Ma đã dành ba tháng ở Nhật Bản, nơi ông xem xét các hoạt động và công nghệ của các trang trại nuôi cá.

Theo những người quen thuộc với lịch trình của Jack Ma, doanh nhân Trung Quốc gần đây đã chuyển sự chú ý của mình sang các công nghệ canh tác. Jack Ma cũng đã đến thăm một trường đại học ở Hà Lan để tìm hiểu cách cải thiện sản xuất lương thực bền vững vào tháng 7.2022, sau chuyến công du châu Âu tương tự vào năm 2021 với mối quan tâm đến nông nghiệp.

Jack Ma đã đến thăm một số viện nghiên cứu ở Hà Lan vào tháng 10.2021 để làm quen với công nghệ liên quan đến thực phẩm, bao gồm cơ sở hạ tầng nông nghiệp, nhân giống cây trồng và đào tạo chuyên môn trong lĩnh vực này, theo những người quen thuộc với kế hoạch của nhà sáng lập Alibaba.

Tại Nhật Bản, Jack Ma đã dành thời gian nghiên cứu nghề cá và nuôi cá ngừ, mở rộng mối quan tâm của mình với nông nghiệp bền vững và ngành công nghiệp thực phẩm. Trong chuyến đi mới nhất của mình ở Thái Lan, Jack Ma đã đến thăm một nhà máy nuôi tôm biển ở quốc gia Đông Nam Á này.

Chuyến thăm Thái Lan của Jack Ma diễn ra một tháng sau khi dự án khu vực thương mại tự do, được Alibaba đưa ra vào năm 2018 khi ông vẫn còn là chủ tịch, cuối cùng đã bắt đầu hoạt động thử nghiệm. Trung tâm kỹ thuật số trong Hành lang kinh tế phía đông (đặc khu kinh tế gồm ba tỉnh ở miền đông Thái Lan) là một phần của Nền tảng thương mại thế giới điện tử (eWTP). Đây là sáng kiến đa quốc gia do Jack Ma hậu thuẫn nhằm thúc đẩy thương mại toàn cầu.

Sáng kiến này được giới thiệu bởi Triển lãm Thương mại Kỹ thuật số Toàn cầu, một hội chợ thương mại kéo dài 6 ngày khai mạc vào tháng trước tại thành phố Hàng Châu và là nơi đặt trụ sở chính của Alibaba.

Ngày 5.1, truyền thông cho biết Jack Ma xuất hiện ở Bangkok, thăm một nhà hàng nổi tiếng và xem trận đấu Muay Thái. Tỷ phú 58 tuổi xuất hiện trong khu VIP của sân vận động và được chụp ảnh trong tư thế giơ nắm đấm sẵn sàng chiến đấu khi đối mặt võ sĩ Muay Thái huyền thoại Buakaw Banchamek.