Nội bộ đảng Cộng hòa lục đục vì chuyện Ukraine

Kể từ khi xảy ra chiến tranh tại Ukraine, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã viện trợ quân sự cho Ukraine hàng tỉ USD và tập hợp các đồng minh quốc tế cùng giúp đỡ. Tuy nhiên, đã xuất hiện những dấu hiệu cho thấy người Mỹ đang giảm dần thái độ ủng hộ với các gói viện trợ liên tục của chính quyền Biden dành cho Kyiv trong bối cảnh chiến sự bước sang năm thứ 2 và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Theo các cuộc khảo sát gần đây, tỷ lệ ủng hộ của công chúng Mỹ với việc cung cấp vũ khí cho Ukraine đã giảm so với mùa xuân năm ngoái và thể hiện rõ nhất trong nhóm các đảng viên Cộng hòa. Dù việc hỗ trợ Kyiv trong cuộc chiến tại Ukraine đã nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng Mỹ, một bộ phận đảng Cộng hòa đã đặt câu hỏi về vai trò của Mỹ trong việc cung cấp vũ khí và viện trợ cho Ukraine.

Nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy thậm chí từng nhiều lần cảnh báo Washington sẽ không viết "séc trắng" để hỗ trợ Kyiv mà không có sự giám sát chặt chẽ. Chính sách đối ngoại đã nổi lên như một rạn nứt ý thức hệ chính trong đảng Cộng hòa trong bối cảnh cuộc đề cử ứng viên Tổng thống Mỹ năm 2024 nóng lên.

Trong khi cựu Tổng thống Donald Trump và ông Thống đốc Florida Ron DeSantis kêu gọi dành nguồn lực cho các vấn đề trong nước thay vì Ukraine, một số ứng cử viên tổng thống của đảng này tuyên bố và đã thể hiện mình là những người bảo vệ kiên định cho việc trợ giúp Ukraine.

“Đây là một lợi ích quốc gia rõ ràng, thậm chí không đáng để nghi ngờ trong việc hỗ trợ những gì đang diễn ra ở Ukraine”, Thống đốc bang New Hampshire Chris Sununu cho CNN biết.

“Nếu để Nga bắt đầu xâm nhập và bước qua biên giới Ukraine, chúng ta sẽ đặt toàn bộ Đông Âu vào tình thế nguy hiểm. Không nên đặt tất cả các đồng minh NATO của chúng ta ở đó vào tình thế nguy hiểm. Khi một đồng minh NATO đang gặp rủi ro, có khả năng phải đưa quân đội Mỹ vào thực địa, điều mà không ai muốn thấy và không nên xảy ra”, Sununu nhấn mạnh.

Theo Thống đốc bang New Hampshire, việc gửi 50 tỉ USD viện trợ cho Ukraine là "một thỏa thuận", để đổi lại việc không phải gửi quân đến tham chiến ở châu Âu.

“Một số người trong đảng Cộng hòa đã đánh mất la bàn đạo đức trong chính sách đối ngoại", ông Sununu - người đang cân nhắc tranh cử tổng thống năm 2024, viết trong một bài bình luận được đăng trên Washington Post.

Trong khi đó, ông Mike Pence, người cũng được cho là sẽ ra tranh cử, đã nói với một nhóm đảng viên Cộng hòa gần Des Moines hôm 19.3 rằng cuộc chiến ở Ukraine không đơn thuần là tranh chấp lãnh thổ. "Tôi thực sự tin rằng đây là thời điểm thử nghiệm đối với thế giới tự do để đảm bảo hòa bình ở Đông Âu", ông nói.

Phát biểu trên đài ABC, ông Pence cho biết: “Có những tiếng nói trong đảng của chúng tôi không nhìn thấy lợi ích sống còn của Mỹ ở Ukraine. Nhưng tôi lại thấy khác”, Pence nói và gọi mô tả của Thống đốc Florida Ron DeSantis về cuộc chiến Ukraine là "tranh chấp lãnh thổ" là "sai lầm".

“Mỹ nên cung cấp xe tăng, tên lửa và máy bay mà quân đội để Ukraine có thể sử dụng để chiến đấu. Một lần nữa, chúng ta đã chứng kiến các hành động không thể chấp nhận được của Nga, giống như họ đã làm dưới thời Tổng thống Barack Obama ở Crimea, hoặc như đã làm dưới thời Tổng thống George W.Bush ở Georgia. Và chúng ta phải đáp ứng thời điểm này bằng sức mạnh của Mỹ”, Pence nói.

Nhiều thành viên khác trong đảng Cộng hòa cũng lên tiếng phản đối lời phát biểu của ông DeSantis về việc bảo vệ Ukraine "không phải là lợi ích sống còn của Mỹ" cũng như coi cuộc chiến là “tranh chấp lãnh thổ”.

“Ông ấy đúng là không hiểu biết tình hình. Cuộc chiến tại Ukraine không phải tranh chấp lãnh thổ”, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsey Graham nói hôm 15.3.

“Tôi không đồng ý. Tôi nghĩ đa số người dân Mỹ nhận thấy việc bảo vệ Ukraine trước Nga quan trọng như thế nào”, Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Thune cho hay.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mike Rounds nhấn mạnh: “Mặc dù lãnh thổ Mỹ không bị Nga kiểm soát, song điều này còn lớn hơn thế đối với chúng tôi. Nhiều đối thủ có thể chứng kiến cách Mỹ có thể giữ các đồng minh của mình lại với nhau hay không. Vì vậy, đây là một bức tranh lớn hơn chứ không chỉ là lãnh thổ”.