Gửi bình luận
Trong suốt hai ngày qua, hàng triệu người đã chứng kiến cuộc xung đột nhạy cảm nhất ở Trung Đông chuyển sang giai đoạn bạo lực mới nhất thông qua mạng xã hội.
Khi các chiến binh Hamas vượt biên giới và tấn công vào Israel hôm 7.10, khiến lực lượng Israel đáp trả bằng các cuộc không kích vào Gaza, mạng xã hội có một chức năng rõ ràng là cung cấp cho mọi người quyền tiếp cận thông tin chính xác, theo thời gian thực.
Chức năng này đặc biệt quan trọng khi liên quan đến một cuộc xung đột phức tạp mang tính lịch sử, bạo lực và có hậu quả lớn như giữa Israel với Hamas.
Tuy nhiên, X (trước đây được gọi là Twitter) nói riêng vẫn đầy rẫy thông tin sai lệch và cay nghiệt, ngay cả khi chủ sở hữu Elon Musk thúc đẩy nền tảng này trở thành pháo đài của báo chí công dân, nơi người dùng đăng tải thông tin không qua sàng lọc và chính xác mà không cần sự tham gia của các nhà báo chuyên nghiệp.
Shayan Sardarizadeh, nhà báo chuyên về thông tin sai lệch tại BBC Monitor, than thở rằng “sự tràn ngập các bài viết sai sự thật trong hai ngày qua lại là điều gì đó khác lạ”.
“Tôi đã kiểm tra tính xác thực trên Twitter trong nhiều năm và luôn có nhiều thông tin sai lệch trong các sự kiện lớn. Thế nhưng, vô số bài đăng sai sự thật trong hai ngày qua, nhiều trong số đó được quảng cáo thông qua Twitter Blue, lại là một điều khác. Cả người xác minh tính xác thực và Ghi chú của cộng đồng của X đều không thể theo kịp điều này”, Shayan Sardarizadeh chia sẻ trên X.
Một số người đưa tin sai tồi tệ nhất đã trả tiền để có được khả năng hiển thị và xác minh thông qua Twitter Blue, hiện được gọi là X Premium.
Lấy ví dụ về bài đăng từ Mario Nawfal, một người dùng X đã được xác minh với gần 1 triệu người theo dõi. Bài đăng chiếu một đoạn video về tên lửa "được Hamas bắn từ Dải Gaza về phía Israel", song thực sự đó là đoạn phim về chiến tranh Syria được đăng trực tuyến vào năm 2020, theo Shayan Sardarizadeh và phản hồi của Ghi chú Cộng đồng với bài đăng.
Bài đăng của Mario Nawfal đã được chứng minh là sai sự thật nhưng vẫn được công khai tính đến thời điểm viết bài.
Những người khác đang sử dụng lại nội dung từ các nền tảng khác một cách sai lầm.
Một video đăng lên TikTok vào năm 2021 về cuộc tuần hành ủng hộ quyền của người Palestine ở thành phố Chicago (Mỹ) đã được đăng lại lên X với tuyên bố rằng cuộc tuần hành “đang diễn ra ở Chicago".
Một nguyên nhân có thể là động cơ sai lệch. Kể từ tháng 7, người dùng X đăng ký dịch vụ Premium đã được hứa hẹn nhận một phần thu nhập từ doanh thu tạo ra từ quảng cáo xuất hiện trong các phản hồi với bài đăng của họ. Điều đó có thể làm kích thích người đăng bài tối đa hóa mức độ tương tác bài viết bằng cách hy sinh sự thật.
Elon Musk không giúp được gì. Tỷ phú giàu nhất thế giới đã hướng 159 triệu người theo dõi tài khoản X của mình đến hai tài khoản mạng xã hội trước đó từng đăng tin giả.
Trong một bài đăng trên X, Elon Musk đã đề xuất người dùng tài khoản @WarMonitors và @sentdefender "để theo dõi cuộc chiến trong thời gian thực". Cả hai tài khoản này đều từng đưa tin sai sự thật rằng có một vụ nổ gần Nhà Trắng vào tháng 5.
Elon Musk đã xóa bài đăng sau 3 giờ, nhưng khi đó nó được xem bởi 11 triệu người dùng và một số hãng tin. Ông chủ X dường như không đồng tình với một bài đăng của tài khoản War Monitor gọi các chiến binh Hamas là "liệt sĩ".
Trả lời bài đăng đó, Elon Musk viết: "Liệt sĩ không phải là một từ có tính khách quan hoặc chính xác, cũng như 'bị ám sát'. Từ đầu tiên ngụ ý người chết vì một nguyên nhân trong trận đánh và từ thứ hai ngụ ý một sự cố gây chết người cố ý với những người cụ thể đó. Dù việc đưa tin cả hai phía là công bằng, hãy sử dụng các từ có độ chính xác tối đa hoặc tôi phải rút lại đề xuất theo dõi tài khoản của bạn".
Tài khoản War Monitor từng sử dụng từ "người Do Thái" theo cách xúc phạm, The Washington Post đưa tin, trích dẫn một bài đăng vào ngày X tháng 6 đã bị xóa.
Elon Musk đã dành vài tuần qua để chống lại các cáo buộc về chủ nghĩa chống Do Thái sau cuộc va chạm với Hiệp hội chống chủ nghĩa chống Do Thái về việc lan truyền nội dung dạng này trên X.
Các chuyên gia đã bày tỏ lo ngại rằng X có thể được sử dụng để lan truyền thông tin sai lệch về xung đột Israel. X đã đối mặt với cáo buộc rằng có tỷ lệ thông tin sai lệch về Nga cao nhất trong số các mạng xã hội lớn.
Khi lần đầu tiếp quản X với giá 44 tỉ USD cách đây gần một năm, một trong những hành động đầu tiên của Elon Musk là sa thải hầu hết nhân viên kiểm duyệt thông tin sai lệch và nội dung có hại.
X gần 20 tuổi, lớn tuổi hơn một số phương tiện truyền thông đưa tin về cuộc xung đột giữa Hamas và Israel hiện nay. Thông tin cay độc và không chính xác được đăng trên nền tảng suốt cuối tuần qua cho thấy X còn lâu mới đạt được ước mơ của Elon Musk về "báo chí công dân" phi trung gian.
Số người thiệt mạng kể từ khi giao tranh nổ ra giữa Israel với nhóm Hồi giáo Hamas của Palestine đã vượt 1.100. Trong đó, khoảng 700 người, gồm cả 44 binh sĩ Israel được xác nhận đã chết ở miền nam nước này, nơi Hamas phát động cuộc tấn công, theo hãng tin AP.
Tại Gaza, nơi Israel đáp trả dữ dội, các quan chức báo cáo có ít nhất 413 người thiệt mạng. Ngoài ra, Israel cho biết hơn 100 công dân, gồm phụ nữ và trẻ em, đã bị Hamas bắt cóc.
Ở phía Palestine, Bộ Y tế nước này xác nhận 424 công dân đã bị lực lượng Israel giết chết ở Bờ Tây và Gaza kể từ ngày 7.10, thời điểm giao tranh bùng phát, theo hãng Al Jazeera.
Nhiều nạn nhân Israel là thường dân bị sát hại tại nhà, trên đường phố và tại các địa điểm khác dọc theo vùng lãnh thổ rộng lớn giáp Gaza. Điều này đã khiến Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken mô tả tình hình hiện tại như một vụ "tấn công khủng bố bừa bãi" của Hamas.
Ông Blinken nói thêm rằng Nhà Trắng chưa có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy Iran đứng sau Hamas. Thế nhưng, các quan chức cho biết không thể phủ nhận trong quá khứ Iran từng hỗ trợ Hamas. Theo phía Mỹ, mối quan hệ lâu dài của Iran với Hamas cho thấy rất có khả năng nước này đã giúp đào tạo và tài trợ cho nỗ lực cuối cùng dẫn đến cuộc tấn công cuối tuần qua.
