Trang Business Insider dẫn nghiên cứu của Trường kinh doanh Booth thuộc Đại học Chicago chỉ ra mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) GPT-4 của OpenAI có thể phân tích báo cáo tài chính, và trong một số trường hợp còn dự báo hiệu quả kinh doanh trong tương lai của doanh nghiệp tốt hơn con người.
Nghiên cứu do ba học giả Alex Kim, Maximilian Muhn và Valeri Nikolaev thực hiện. Họ không cung cấp cho GPT-4 bất cứ thông tin văn bản nào mà chỉ để nền tảng làm việc với phần báo cáo tài chính toàn số.
“Mặc dù thông tin văn bản rất dễ cung cấp, nhưng chúng tôi chủ yếu quan tâm việc hiểu được khả năng phân tích - tổng hợp số liệu tài chính thuần túy của LLM”, nhóm nghiên cứu cho biết.
Nhóm dùng hơn 150.000 báo cáo từ khoảng 15.000 công ty từ năm 1968 đến năm 2021. Với dữ liệu này họ ghi nhận chuyên gia tài chính người thật dự báo hiệu quả kinh doanh trong tương lai (theo từng tháng) chính xác 53%.
Khi GPT-4 nhận được mệnh lệnh đơn giản không yêu cầu “suy nghĩ”, mô hình đạt tỷ lệ chính xác 52%. Tỷ lệ này tăng lên 60% khi yêu cầu “suy nghĩ” và cung cấp thêm dướng dẫn.
Kết quả trên cho thấy GPT-4 nếu được hướng dẫn nhiều hơn thì mô hình có thể phân tích tốt hơn con người dù không có thông tin văn bản thường đi kèm với số liệu trong báo cáo tài chính, theo nhóm nghiên cứu. Họ cũng lưu ý rằng dự báo tài chính là công việc vô cùng phức tạp, đòi hỏi khả năng phán đoán, ý thức chung lẫn trực giác cả con người lẫn trí tuệ nhân tạo (AI) đều không thể đạt tỷ lệ chính xác tiệm cận 100%.
Học giả Muhn cho biết dường như GPT-4 phân tích số liệu của doanh nghiệp lớn (chẳng hạn như Apple) tốt hơn, có thể do doanh nghiệp lớn hoạt động theo quy củ chứ ít có phong cách riêng.
Còn với doanh nghiệp như một công ty công nghệ sinh học nhỏ, lợi nhuận năm tới tùy thuộc vào nhiều yếu tố (như thử nghiệm lâm sàng sản phẩm thành công hay không) nên việc dự báo chỉ dựa trên báo cáo tài chính trở nên khó khăn hơn.
Nghiên cứu cũng nhận định có thể GPT-4 phân tích hiệu quả hơn vì không bị thành kiến chi phối nhiều như con người. Như vậy liệu LLM có thay thế được chuyên gia tài chính người thật hay không?
Học giả Kim cho rằng vẫn chưa thể, nhưng trong tương lai rất khó nói trước. Nghiên cứu không nhằm mục đích đề xuất thay chuyên gia tài chính người thật bằng AI vì có nhiều lĩnh vực mà con người làm tốt hơn và ngược lại.