30 phút thần kỳ cứu sống cụ ông trăm tuổi có nhịp tim ‘siêu’ chậm

Ngày 27.4, BS.CK2 Phạm Thanh Phong - Phó giám đốc phụ trách chuyên môn - Giám đốc Trung tâm Tim mạch của Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ (BVĐKTƯ) cho biết, các bác sĩ khoa Nội Tim mạch - Khớp đã đặt máy tạo nhịp thành công cho cụ ông ở tuổi "xưa nay hiếm": 100 tuổi.

Ông cụ lại mắc nhiều thứ bệnh cùng một lúc. Đây cũng là bệnh nhân cao tuổi nhất được thực hiện đặt máy tạo nhịp tại bệnh viện. Đó là cụ ông T. V.G. (100 tuổi, ngụ Q.Cái Răng, TP.Cần Thơ) được chuyển đến BVĐKTƯ cấp cứu vào lúc gần 9 giờ ngày 22.4. Khi cấp cứu, cụ trong tình trạng hoa mắt, choáng váng, muốn ngất. Tiền sử cụ đã bị ngất, có bệnh lý nền tăng huyết áp nhồi máu não nhiều năm đang điều trị. Bệnh nhân có chỉ định đặt máy tạo nhịp nhưng bệnh nhân không đồng ý.

Sau khi nhập viện, kiểm tra điện tâm đồ các bác sĩ phát hiện nhịp tim chậm 36-38 lần/phút. Bệnh nhân có chẩn đoán là hội chứng suy nút xoang, nhịp chậm, có triệu chứng, tăng huyết áp, di chứng nhồi máu não. Nhận thấy tình trạng bệnh nhân rất nguy kịch do nhịp tim rất chậm, các bác sĩ đã thực hiện tư vấn cho người nhà và đặt máy tạo nhịp tim tạm thời cấp cứu qua đường tĩnh mạch cho bệnh nhân.

Ths.BS Thân Hoàng Minh, BS.CK1 Nguyễn Tâm Thoại - khoa Nội tim mạch - Khớp đã thực hiện đặt máy tạo nhịp tim thành công trong 30 phút. Sau đặt máy, nhịp tim bệnh nhân 60 lần/phút, được cải thiện triệu chứng. Sau đó, bệnh nhân được đặt máy tạo nhịp tim vĩnh viễn vào ngày 25.4. Thủ thuật diễn ra thành công trong 60 phút.

Tình trạng hiện tại, bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, ổn định về huyết động, hết triệu chứng chóng mặt. Biểu hiện lâm sàng cũng được cải thiện rõ, không còn triệu chứng khi hoạt động bình thường. Các bác sĩ quyết định cho ra viện ngày hôm nay - 27.4.

Theo Ths.BS Thân Hoàng Minh, rối loạn nhịp tim thường gặp ở người cao tuổi. Thậm chí họ không có tiền sử bệnh tim hoặc các bệnh khác, như một kết quả của các thay đổi thoái hóa ngay cả với tim cũng theo quy luật tuổi tác. Tuy nhiên, hầu hết các rối loạn nhịp tim là hậu quả của tăng huyết áp hoặc bệnh mạch vành.

Vấn đề hệ thống tim mạch có liên quan đến lão hóa, chẳng hạn như độ cứng mạch máu. Ở người già, loạn nhịp tim là một nguyên nhân quan trọng của tử vong, suy giảm khả năng vận động và thường xuyên phải nhập viện.

Khi nhịp tim quá chậm khoảng 30-40 nhịp/phút, thậm chí dưới 30 nhịp/phút sẽ dẫn đến lưu lượng máu lên não giảm, ảnh hưởng trực tiếp đến việc cung cấp oxy và năng lượng cho các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là tế bào não. Não bị thiếu máu, bệnh nhân sẽ hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi, giác quan sút kém, trí óc chậm chạp, khả năng gắng sức kém.

Nặng hơn, có thể dẫn tới lịm hoặc ngất. Đây là hiện tượng bệnh nhân ngất vì thiếu máu não do ngừng tuần hoàn đột ngột. Nếu chỉ ngừng tim 3-5 giây thường choáng váng, mất thăng bằng, lịm. Tim ngừng 5-10 giây thì ngất hẳn. Nếu ngừng tim trên 15 giây sẽ dẫn đến ngã, mê, tay chân co giật, sùi bọt mép, liệt có thể để lại di chứng vĩnh viễn. Nếu cơn ngất quá 3 phút sẽ dẫn đến chết não không hồi phục, đột tử.

Tạo nhịp vĩnh viễn là lựa chọn điều trị khi nhịp tim chậm có kèm theo các triệu chứng, quan trọng hơn là phòng ngừa được nguy cơ chết đột ngột. Đặt máy tạo nhịp tim ở người cao tuổi có nhiều thách thức và nguy cơ. Do bệnh nhân thường có nhiều bệnh nội khoa kèm theo như: suy tim, viêm phổi, suy thận, tăng huyết áp...

Đường đi của mạch máu thường giãn, dị dạng và khi đặt máy rất khó, đôi khi xảy ra các biến chứng như thủng tim, chảy máu và tụ máu vết mổ, tràn khí màng phổi... đòi hỏi trình độ chuyên môn bác sĩ chuyên khoa. Phẫu thuật phải thực hiện từng bước, cẩn thận, tỉ mỉ, đảm bảo an toàn cho người bệnh.