Một số cựu binh Hàn Quốc bảo thủ và “lì lợm”, ca ngợi Tổng thống Mỹ Donald Trump là “chiến sĩ bảo vệ tự do”, trong khi những người khác lại nói ông Trump phản bội vì đã gặp lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un.
Theo Reuters ngày 6.8, một bộ phận dân Hàn thuộc nhánh bảo thủ, từng thích ông Trump cứng rắn với ông Kim, nhưng việc ông Trump đột ngột làm thân với ông Kim ở cuộc gặp lịch sử 12.6 tại Singapore đã khiến họ nghĩ ông Trump phản bội họ.
Chủ nhân Nhà Trắng năm 2017 gọi ông Kim là “nhóc tên lửa”, nhưng sau cuộc gặp lại nói ông Kim “vui tính, thông minh”, thậm chí khen ông Kim có tài năng nắm quyền lực ở Triều Tiên.
Ông Cho Won-jin, thủ lĩnh đảng Người Yêu nước cực hữu, nói với hãng tin Anh: “Trump gọi Kim là “lãnh đạo thú vị, tức là công nhận ông ta. Việc này khiến những công dân yêu nước chúng tôi cảm thấy bị phản bội”.
Nhưng một nhóm nhỏ người dân Hàn ủng hộ vẫn giữ vững niềm tin vào lãnh đạo Mỹ. Nhóm này thường xuống đường ở Seoul, kêu gọi phải hành động cứng rắn với Triều Tiên.
Nhà phân tích Jeong Chan-dae của Đại học Sungkonghoe nói: nhiều người Hàn Quốc cao tuổi vẫn tri ân Mỹ ủng hộ Hàn Quốc ở cuộc Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953) và các nhà độc tài quân sự Hàn Quốc hồi những năm 1970: “Đối với các cụ bảo thủ này, Mỹ không chỉ là đồng minh, mà còn là một đấng cứu tinh”.
Ông Chung Seung-jin, một cựu quân nhân Hàn, cho biết mỗi khi truyền hình Hàn phát hình ảnh Tổng thống Mỹ, ông đều đứng nghiêm chào kiểu nhà binh. Mỗi sáng ông cụ 69 tuổi cũng chào cờ Mỹ treo trong nhà ông.
Trong một cuộc biểu tình trước Sứ quán Mỹ vào một ngày hè nóng nực, ông Chung cho Reuters biết: “Tôi chào Tổng thống Trump và cờ Mỹ mỗi ngày, để chứng tỏ tôi rất tin tưởng, kính trọng ông ấy, ủng hộ ông ấy như một lãnh đạo của thế giới và là người bảo vệ tự do”.
Ông Chung nói: “Không có Mỹ, Hàn Quốc sẽ không thể nào tồn tại”...
Cụ Lee Yoon-jo, 76 tuổi, cũng cho biết hàng ngày cụ đều chào Tổng thống Mỹ, trong lúc người biểu tình giương hai lá cờ Mỹ-Hàn lớn trước Sứ quán Mỹ, cùng các biểu ngữ viết tiếng Anh-Hàn: “Mỹ là một quốc gia đàn anh toàn tâm toàn ý cho một Triều Tiên tự do”.
Cụ Lee chào kiểu nhà binh rồi nói tiếp: “Tổng thống Trump luôn lèo lái bậc thầy, bảo vệ Hàn Quốc và thế giới tự do và sẽ luôn thế. Cảm ơn Ngài Tổng thống”.
Cuộc gặp lịch sử của lãnh đạo Mỹ-Triều đã có một tuyên bố, trong đó ông Kim tái khẳng định hoàn toàn sẵn sàng phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Nhưng cho đến nay, chưa hề có dấu hiệu nào cho thấy có sự tiến bộ trong việc Triều Tiên giữ lời hứa này.
Ngày 6.8, giới truyền thông Triều Tiên kêu gọi Mỹ hủy bỏ lệnh cấm vận, nói Bình Nhưỡng đã thể hiện thiện chí, bằng cách ngưng thử vũ khí hạt nhân (VKHN) và trao trả hài cốt lính Mỹ chết trận ở Chiến tranh Triều Tiên.
Tuyên bố này được đưa ra, vài ngày sau khi báo cáo của LHQ kết luận Triều Tiên vẫn chưa ngưng chương trình tên lửa và hạt nhân, tức vi phạm các nghị quyết của LHQ.
Mỹ-Triều đã cam kết làm việc để kết thúc chương trình VKHN của Bình Nhưỡng, nhưng hai bên chưa thể đạt một thỏa thuận nào để thực hiện mục tiêu này.
Giới truyền thông Triều Tiên cáo buộc Washington “hành động ngược” với kế hoạch cải thiện quan hệ Triều-Mỹ, dù Bình Nhưỡng đã có những hành động thiện chí, như ngưng thử tên lửa và hạt nhân, giải tán một bãi thử hạt nhân, trao trả hài cốt lính Mỹ.
Báo Rodung Sinmun, cơ quan ngôn luận của Đảng Lao động Triều Tiên, có bài xã luận, viết các “biện pháp thực tiễn” này đã khiếnnghị quyết trừng phạt của Hội đồng bảo an LHQ không còn lý do để tồn tại:
“Đã có những tuyên bố đáng trách từ phía Bộ Ngoại giao Mỹ, rằng sẽ không nới lỏng lệnh cấm vận cho đến khi nào thực hiện đủ phi hạt nhân hóa, và củng cố lệnh trừng phạt là một cách để nâng quyền đàm phán của họ. Lệnh cấm vận là cây gậy của chính quyền Mỹ trương ra, trong chính sách thù địch của họ đối với tổ quốc ta, thì làm sao có thể quảng bá tình hữu nghị giữa hai nước?” .
Bài xã luận đăng trang nhất, kèm ảnh lãnh đạo Triều Tiên thăm một trại cá da trơn nhằm biểu dương ông Kim chú trọng phục hồi nền kinh tế - là bằng chứng Bình Nhưỡng thất vọng về cuộc đàm phán hạt nhân quá trì trệ.
Dưới thời ông Trump, Mỹ thúc đẩy LHQ trừng phạt mạnh Triều Tiên, vì ông Kim năm 2017 tiến hành hàng loạt vụ phóng thử tên lửa và thử hạt nhân.
Tại diễn đàn an ninh ASEAN ở Singapore hôm 4.8, Mỹ-Triều cự nhau về thỏa thuận giữa hai ông Trump-Kim. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo kêu gọi duy trì trừng phạt Triều Tiên, với lý do Triều Tiên tiếp tục thực hiện chương trình vũ khí, ngược với lời hứa của ông Kim, dù ông Pompeo bày tỏ sự lạc quan sẽ thực hiện được tiến trình phi hạt nhân hóa.
Ngoại trưởng Triều Tiên Ri Yong-ho chỉ trích Washington “rút lui” khỏi nỗ lực kết thúc Chiến tranh Triều Tiên.
Các trang tuyên truyền của Triều Tiên cũng kêu gọi LHQ bỏ lệnh trừng phạt để xây dựng niềm tin. Trang Maeri nhấn mạnh Mỹ cần tạo sự tin tưởng, đáp lại việc Triều Tiên đã ngưng các chương trình vũ khí và trao trả hài cốt lính Mỹ: “Phải có hai người mới nhảy được điệu tango”.
Người phát ngôn của Tổng thống Hàn Quốc cho các nhà báo biết: “Chúng tôi muốn Triều Tiên tăng tốc phi hạt nhân hóa, và Mỹ thể hiện thái độ chân thành với những đề nghị các hành động tương hợp của Triều Tiên”.
Bích Ngọc (theo Reuters)