Maradona: Ma túy, mafia, Chúa trời và niềm kiêu hãnh của Napoli

Thật khó mà nói hết cao vọng của Napolivới Maradona. Họ chỉ là đội bóng đại diện cho thành phố lớn thứ 3 ở Italy, chưa bao giờ vô địch Serie A từ khi CLB được thành lập năm 1926. Họ là Á quân các năm 1968 và 1975, nhưng những khoản đầu tư dù lớn chưa bao giờ mang tới cho họ thành công như các kình địch miền bắc Juventus, AC Milan và Inter. Tất cả những gì họ có là vài chiếc Cúp Quốc gia, các năm 1962 và 1976. Từ năm 1981, họ xếp hạng 3, 4, 10 và 12 ở Serie A. Hạng 12 của năm 1985 thật ra tệ hơn bây giờ nhiều: Lúc đó, Serie A chỉ có 16 đội, và 3 đội rớt hạng. Nói cách khác, Maradona đã tới với một đội bóng chỉ cách vị trí rớt hạng một điểm.

Ở buổi ra mắt, anh bước ra từ đường hầm mặc một chiếc áo phông trắng, áo thể thao màu xanh và khăn choàng Napoli. Những người tham dự giống với một giáo đoàn hơn là một đám đông CĐV. Maradona vẫy tay, mỉm cười, tâng bóng, và thả bong bóng bay màu xanh lên trời. “Chào buổi tối, các bạn Naples”, anh nói bằng tiếng Ý. “Tôi rất vui vì có mặt ở đây với các bạn”.

Một bài hát đã được viết cho dịp này:

‘Maradona, người tiên phong’

‘Nếu không phải là giờ, thì còn là bao giờ’

‘Thiên tài Argentina đã ở đây’

‘Chúng ta không còn phải đợi chờ’

Maradona chỉ ra mắt mười lăm phút; anh phải bắt máy bay về lại Buenos Aires. Khi anh bước xuống cầu thang, điều anh nhìn thấy khiến đôi chân anh run rẩy. Anh ôm bạn gái mình Claudia Villafañe, và khóc. “Mọi thứ thật nồng nhiệt và Claudia hiểu chúng tôi đang đánh cược sinh mạng của mình, chúng tôi biết chúng tôi phải bắt đầu lại tất cả”, anh viết trong tự truyện của mình El Diego. “Và chúng tôi phải bắt đầu ở đây, trong một thành phố rất có ý nghĩa với tôi. Đó là lý do tại sao khi nói chuyện với các nhà báo, tôi đã nói điều xuất phát tự đáy lòng: Tôi muốn trở thành một thần tượng cho những trẻ em nghèo ở Naples, vì các em cũng giống tôi khi tôi còn sống ở Buenos Aires”.

Trước khi rời đi, anh đã tổ chức họp báo với Chủ tịch CLB Corrado Ferlaino. Tranh cãi tập trung vào việc Napoli lấy đâu ra tiền cho chữ ký này. Một chính trị gia người Naples tên Vincenzo Scotti đã đi vay tiền, nhưng những người khác nghi ngờ thương vụ có bàn tay của tội phạm có tổ chức, cụ thể là mafia địa phương: băng Camorra. Thỏa thuận rõ ràng có lợi cho Camorra. Theo tác giả Jimmy Burns, CLB hy vọng lượng vé bán ra sẽ tăng gấp ba lần, và mafia nắm toàn bộ thị trường vé chợ đen. Ngay cả Maradona cũng nhận ra điều đó.

Nhưng cuộc tranh luận không công khai, và thật đáng ngạc nhiên khi một nhà báo người Pháp tên Alain Chaillou đã hỏiMaradonarằng anh có biết vụ chuyển nhượng do mafia bỏ tiền hay không. Phòng họp báo hoàn toàn im lặng. Maradona không nói gì. Câu hỏi được chuyển cho Ferlaino, người đã công kích tay nhà báo vì câu hỏi “xúc phạm” với “một thành phố trung thực” như Naples. Bảo vệ được gọi vào, và Chaillou bị dẫn ra khỏi phòng.

Diego Maradonacần một khởi đầu tươi mới. Vào năm 1982, anh đã gia nhập Barcelona từ Boca Juniors cũng với tư cách cầu thủ xuất sắc và đắt giá nhất thế giới. Nhưng chấn thương và không hòa hợp được với đội bóng mới đã khiến giai đoạn đó trong sự nghiệp của anh thật tồi tệ. Anh ghét phong cách tập trung quá nhiều vào thể lực khi huấn luyện của HLV Udo Lattek. Tâm trạng của anh có khá hơn khi César Luis Menotti được bổ nhiệm năm 1983, nhưng vào tháng 9 năm đó, Maradona bị Andoni Goikoetxea đốn ngã trong một trận đấu gặp Athletic Club. Đó là một pha vào bóng triệt hạ: cao chân, từ đằng sau, và khi Barca đang dẫn 3-0 ở Camp Nou.

“Tôi cảm nhận rõ ràng cú va chạm, nghe rõ tiếng xương gẫy, như một mảnh gỗ bị đốn ngang”, Maradona viết. Sau này, anh sẽ tha thứ cho Goikoetxea - người vì pha vào bóng đó bị đặt cho biệt danh “Gã đồ tể xứ Bilbao” - nhưng Maradona không tha thứ cho HLV Athletic Javier Clemente, người đã nghi ngờ Maradona giả vờ và mỉa mai rằng “phải đợi 1-2 tuần nữa thì mới biết chấn thương thế nào”. Maradona đã phải gắn thêm hai con ốc vào mắt cá, và vắng mặt hơn ba tháng trời.

Kịch tính cũng diễn ra bên ngoài sân cỏ.Maradonagây sự với chủ tịch José Luis Núñez, và bắt đầu dính tới ma túy. Khiến vấn đề thêm phức tạp, bạn thời thơ ấu và cố vấn tài chính của anh, Jorge Cyterszpiler, đã đầu tư sai rất nhiều tiền bạc của Maradona, từ xăng dầu và nhà cửa tới một tiệm chơi lô tô ở Paraguay. Maradona vốn đã sống phung phí rồi, vung tiền cho khắp bạn bè và người thân. Không lâu sau, anh lâm vào nợ nần. “Là người quản lý, tôi lẽ ra phải mạnh tay hơn”, Cyterszpiler nói với Burns trong cuốnMaradona: The Hand of God(tạm dịch: Maradona: Bàn tay của Chúa). “Nhưng là một người bạn, tôi thấy có những hạn chế trong việc tôi có thể kiểm soát chi tiêu của cậu ấy tới đâu. Cậu ấy sẽ nói với tôi: ‘Mua cái nhà đó đi, hay chiếc xe đó đi.’ Và tôi không có lựa chọn nào khác… Phung phí tiền bạc là một phần cuộc đời của Diego”.

Cùng nhau, họ nghĩ ra cách thoát nợ. Họ sẽ chọc giận Núñez khiến ông phải bán anh, rồi kiếm tiền từ vụ chuyển nhượng. Nhưng Núñez rất miễn cưỡng: Maradona là ngôi sao lớn, và việc bán anh đi sẽ đặt ra câu hỏi tại sao ông lại tìm mọi cách đưa anh về lúc đầu. Lập trường đó đã thay đổi khi Barca thua 0-1 trước Athletic ở chung kết Cúp Nhà vua tại Santiago Bernabéu. Sự hằn học đã bắt đầu từ trận đấu trước đó, và khi một cầu thủ Athletic chúc mừng giễu cợt Maradona, anh đáp trả. Một vụ xô xát xảy ra. Trên khán đài có sự chứng kiến của Vua Juan Carlos, cùng hàng triệu khán giả truyền hình. Từ thời điểm đó, Núñez không còn lựa chọn nào. Ông buộc phải bán Maradona.

Vụ việc đó cũng là giọt nước cuối cùng với Maradona. Anh phải ra đi. Juventus đang quan tâm, nhưng Napoli được coi là thách thức lớn hơn về mặt thể thao. Động cơ tài chính cũng lớn hơn, nên mọi chuyện đã diễn ra đúng như thế: khi vụ chuyển nhượng xong xuôi, 15% khoản tiền vào Maradona, nhưng khoản nợ của anh lớn tới mức anh không nhận được xu nào trong đó.

KhiDiego Maradonatới Ý, anh cho rằng Napoli thật ra không khác gì một đội Serie B. Trước đó, khi có người nói qua với anh về lịch sử của CLB và nguy cơ họ rớt hạng, anh đã ký hợp đồng rồi. Khởi đầu thật tồi tệ. Dưới quyền HLV Rino Marchesi, họ có 9 điểm trong 13 trận đầu trước Giáng sinh (tương đương với 11 điểm ngày nay, do một trận thắng thời đó tính 2 điểm). Trong giai đoạn này, giải VĐQG Ý đang rất mạnh. Juventus có Michel Platini và Giovanni Trapattoni. Milan sẽ sớm về tay Silvio Berlusconi, người bổ nhiệm Arrigo Sacchi. Inter sẽ có Giuseppe Bergomi, Alessandro Altobelli, Karl-Heinz Rummenigge, Lothar Matthäus. Từ 1982 tới 1990, 8/9 Quả bóng Vàng thuộc về các cầu thủ đang chơi ở Serie A: Paolo Rossi (1982), Platini (1983-85), Ruud Gullit (1987), Marco van Basten (1988-89), Matthäus (1990). Dẫu vậy, Maradona không hài lòng. Khi bay về Buenos Aires nghỉ đông, anh “quá xấu hổ tới mức không dám nói về đội bóng của mình”.

Bước ngoặt tới vào một ngày lạnh lẽo tháng 1. Napoli đánh bại Udinese 4-3 và bước vào chuỗi trận chỉ có 1 lần thua nữa ở Serie A cho tới cuối mùa. Maradona là ngôi sao sáng nhất, ghi 14 bàn; chỉ kém Altobelli (17) và Platini (18). Napoli xếp thứ 8 chung cuộc.

Nhưng điều đó không thể khiến Maradona hài lòng. Vào mùa hè, anh gây sự với Ferlaino và đòi hỏi rằng nếu ông không tăng cường đội hình, anh sẽ ra đi. Maradona vốn đã là một vị thánh ở Naples và biết Ferlaino không bao giờ dám bán anh. “Mua 3-4 cầu thủ đi, và bán những người bị các khán giả la ó”, anh nói. “Đó nên là thước đo của ông. Nếu tôi chuyền bóng cho một người và anh ta bị la ó, thì anh ta nên ra đi, còn nếu không, hãy nghĩ tới việc bán tôi đi. Vì tôi không thể ở lại đây mãi thế này”.

Giống như một đứa trẻ chỉ vào món đồ chơi trong một cửa hàng lưu niệm, Maradona đã có điều anh muốn. Và đó là những cầu thủ giỏi thật sự: Claudio Garella, Alessandro Renica. (Lúc này Ciro Ferrara cũng đang trưởng thành từ đội trẻ). “Tôi đã bắt đầu một thời đại ở Napoli, tôi đã khiến người ta phải tôn trọng đội bóng”, Maradona viết. “Trước khi tôi tới, Paolo Rossi từ chối đến đây vì anh nói Naples không phải là thành phố dành cho anh ấy, vì mafia. Sự thật là trước tôi, không ai muốn tới Napoli”.

Người mới tới xuất sắc nhất là Bruno Giordano. Dù đó là vào năm 1985, nhiều người hẳn nghĩ Napoli mua cầu thủ dựa trên cơ sở điều tra kỹ lưỡng và tham vấn HLV. Sự thật không phải thế. Giordano chỉ vừa gây ấn tượng với Maradona khi Napoli gặp Lazio. Khi các đội bóng bước vào thương lượng, Lazio muốn 5 tỉ lira, con số khiến Ferlaino, theo mô tả của Maradona, “la hét dữ dội với tôi, nói rằng ông ấy không có tiền”. Maradona bỏ ngoài tai: “Vậy thì cố mà kiếm, ông già ơi”.

Cũng mùa hè năm đó, Napoli bổ nhiệm Ottavio Bianchi. Khắc khổ và là dân miền Bắc, ông là người Brescia, ông ngay lập tức bị Maradona ghét. “Ông ấy khó tính, không có vẻ là dân Latin, có vẻ là một người Đức hơn”, Maradona viết, so sánh Bianchi với Lattek. “Ông ấy chẳng bao giờ cười”. Một số bài tập của Bianchi khiến Maradona nổi giận. Đoạn đối thoại dưới đây tiêu biểu cho mối quan hệ của họ:

Bianchi: “Tôi muốn cậu thực hiện bài tập này”.

Maradona: “Bài nào?”

Bianchi: “Tôi sẽ ném bóng lên và muốn cậu trượt chân giành lại bóng, tập bằng cả hai chân”.

Maradona: “Tôi sẽ không làm thế, tôi không lăn ra đất… Chỉ có đối thủ tôi mới làm thế…”

Bianchi: “Vậy thì chúng ta sẽ có chuyện quanh năm đấy”.

Maradona: “Ừ, có chuyện thì có chuyện, rồi ông phải đi thôi”.

Napolixếp thứ 3 trong mùa đầu tiên của Bianchi. Mùa tiếp theo, sau khi Argentina vô địch World Cup 1986, họ đưa về những cầu thủ như Fernando De Napoli, Francesco Romano và Andrea Carnevale. Vào lúc Maradona đang tăng tốc trong cuộc đua vô địch, nhiều chuyện kỳ lạ về đời tư của anh lên báo. Tháng 4.1987, Claudia sinh con gái, Dalma. Nhưng trước đó, một phụ nữ trẻ tên Cristina Sinagra có thai và tuyên bố Maradona là cha đứa bé. Câu chuyện trở thành một vụ scandal. Maradona bác bỏ trách nhiệm và nói sự thật không phải thế. Sinagra tuyên bố sẽ đặt tên con trai là “Diego Armando”. (Một nhà báo đã bình luận ở Naples, thế cũng không khác gì đặt con tên là “Jesus Christ”). Câu chuyện kéo dài nhiều năm. Năm 1993, một tòa án Italy xác nhận Maradona quả là cha đứa bé.

Nhưng đó chỉ là một phần trong cuộc đời điên loạn củaMaradonalúc bấy giờ, xoay quanh những bữa tiệc thâu đêm suốt sáng với mafia, phụ nữ, ma túy, xe hơi, và rồi cả cocaine. Trong tự truyện, anh thừa nhận mình gặp vấn đề với ma túy. Napoli biết, nhưng phong tỏa tin tức để anh vẫn ra sân. John Foot viết trongCalcio: A History of Italian Football(tạm dịch: Calcio: Một lịch sử bóng đá Italy) là khi Maradona thử ma túy, Napoli sẽ tráo mẫu nước tiểu của anh. Theo Paddy Agnew trongForza Italia: The Fall and Rise of Italian Football(tạm dịch: Forza Italy: Sự suy sụp và vươn lên của bóng đá Italy), Maradona từng nói trên đài phát thanh ủng hộ một chiến dịch hỗ trợ người nghiện ma túy. “Nếu những gì tôi nói về việc nghiện ma túy và những tác hại khủng khiếp của nó có thể cứu một người thôi”, anh nói, “thì nó sẽ giá trị hơn hàng trăm bàn thắng của tôi cho Napoli”.

Sự chia rẽ lẽ ra đã lớn hơn nếu Maradona không còn là con người của trước kia. Tình yêu của người Naples dành cho anh lớn tới mức không thể mô tả bằng lời cho những người ngoài cuộc. Sự tương đắc có vai trò đặc biệt quan trọng. Các nhà nghiên cứu cho rằng sự ấm áp người dân địa phương dành cho anh đã an ủi bản chất nổi loạn của Maradona, cũng như nền tảng xuất thân nghèo khó của anh. Foot viết rằng “biểu tượng tôn giáo Diego là một biểu tượng tôn giáo thật sự, kết hợp giữa sự thần tượng hóa, mê tín hóa, và tình yêu”. Theo Foot, 86% các khán giả ở San Paolo là những người mua vé cả mùa khi Maradona chơi bóng ở đó. Ở các họ đạo, 25% những đứa trẻ mới sinh được đặt tên là “Diego”.

Diego Maradonagần như không thể bước chân xuống đường. “Tôi không thể đi mua dù chỉ một đôi giày vì chỉ 5 phút sau, cửa sổ của cửa hàng đó sẽ bị đập vỡ và hàng nghìn người sẽ tràn vào”, anh viết. Ở nhà, ra khỏi xe thôi cũng là khó khăn với anh. Anh phải nhảy vào xe, rồ máy, và khi ga-ra mở cửa, tăng tốc lao vào đám đông hy vọng họ sẽ tránh đường. Những ai đã biết rõ chiến thuật đó thì chuẩn bị sẵn xe gắn máy. “Thật điên rồ”, Maradona viết. “Nhưng với chiếc Mercedes hay Ferrari của tôi, tôi vẫn có thể cắt đuôi”.

Cánh phóng viên địa phương cũng có cảm giác như thế. Agnew, là phóng viên ở Italy lúc bấy giờ, nhớ lại khi Napoli đánh bại Como 2-1 vào cuối năm 1986. Sau trận đấu, các phóng viên đợi Maradona. “Cuối cùng, một nhóm đông người đi từ từ ra khỏi phòng thay đồ về phía hành lang”, Agnew viết. “Đâu đó trong đám đông là Maradona. Xung quanh tôi, những đồng sự ở Naples, những người đưa tin hàng ngày về CLB Napoli, bị kích động. Họ bắt đầu xô đẩy và chen lấn để lên phía trước, không phải để đặt câu hỏi với Diego hay ghi hình anh, mà để bắt tay, ôm, và thậm chí hôn anh”.

Sự đối xử đó là có thể hiểu được. Ngay cả hiện giờ, hình ảnh Maradona vẫn khiến các CĐV Napoli nổi da gà. Những bàn thắng thật ngoạn muc: các cú vẩy bóng, những pha đột phá như chỗ không người, những quả sút phạt thiện nghệ, một cú vô-lê từ 30 mét, một bàn được ghi khi anh đã nằm xuống đất, một quả phạt góc đi thẳng vào lưới. Maradona xuất sắc tới nỗi các hậu vệ đối phương thậm chí cố tình phạm lỗi với anh cũng không được. Anh cũng cực kỳ can đảm, với những cú đánh đầu khi mà bóng chỉ cách mặt đất có 20 cm. Dẫu biết sẽ bị đá xấu, Maradona vẫn không ngần ngại những gã tiều phu được giao chặt chém anh. “Chúng tôi luôn tổ chức rất chặt chẽ, gây áp lực từ xa lên anh ta, tăng gấp đôi, rồi gấp ba quân số để hạn chế tối đa thiệt hại”, Franco Baresi nhớ lại. “Vì một đối một thì bạn luôn nắm chắc phần thua”.

Với nguồn cảm hứng Maradona, Napoli chiến thắng liên tục. Trước mùa 1986-87 đó, các đội miền Bắc Italy chỉ để lọt 4 chức VĐQG kể từ năm 1930: Cagliari (1970), Lazio (1974) và Roma (1942, 1983). Các đội miền nam thì chưa bao giờ đăng quang. Nhưng vào ngày 10/5/1987, Napoli chỉ cần thêm 1 điểm trước Fiorentina ở San Paolo để có Scudetto đầu tiên trong lịch sử. Sự phấn khích là không thể tưởng tượng nổi. Theo Agnew, một tay bán hàng chợ cá tên là Giuseppe đã được lệnh từ người chủ phải mặc một chiếc áo Maradona nguyên một tuần. Giuseppe không chịu nổi, cởi ra, và bị sa thải. Agnew cũng kể về những đợt cầu kinh buổi sớm khắp thành phố, chỉ có điều nội dung hơi khác:

Maradona của chúng con

Người đã ra sân

Xin được vinh danh người

Thành quốc Napoli

Hãy đưa chúng con ra khỏi thất vọng

Hãy đưa danh hiệu về đây

Amen

Vào ngày hôm đó, Napoli hòa 1-1 chật vật. Cả sân San Paolo phát cuồng. Ferlaino được công kênh như một vị vua. Maradona thì không còn có cả chỗ để thở. Sau trận, anh xuất hiện trên truyền hình chỉ với mỗi chiếc quần lót: Bộ đồ của anh đã bị các CĐV xé rách thành từng mảnh nhỏ. Maradona sau này nói danh hiệu đó là “không thể so sánh được”, thậm chí là cả với chức VĐTG 1986. “Chúng tôi đã xây dựng Napoli từ hoang tàn”, anh viết. “Scudetto thuộc về cả thành phố, và mọi người bắt đầu nhận ra rằng không có gì phải sợ hãi, rằng những kẻ có tiền không thắng mãi, mà những ai chiến đấu, khát khao nhất sẽ chiến thắng. Tôi là thuyền trưởng của con tàu đó, là ngọn cờ. Đơn giản vậy thôi. Tôi coi mình là một người con của Naples”.

Những bàn thắng và pha đi bóng huyền ảo của Maradona ở Napoli

Ở Naples, các CĐV điên loạn đổ ra đường. David Goldblatt, trong cuốnThe Ball is Round: A Global History of Football(tạm dịch: Quả bóng tròn: Lịch sử bóng đá toàn cầu) viết rằng “vô số bữa tiệc và lễ hội đường phố đã diễn ra khắp thành phố trong hơn một tuần”. Xe buýt ngừng chạy. Những mái tóc xoăn màu đen giả bán đắt như tôm tươi. Những tang lễ giả cho Juventus và Milan được tổ chức, có cả quan tài và điếu văn. Foot gọi đó là “lễ ăn mừng lớn nhất trong lịch sử bóng đá Ý”. Trong cuộc bầu cử địa phương diễn ra sau đó, hai mươi nghìn cử tri đã viết “Maradona muôn năm” lên lá phiếu, khiến phiếu không hợp lệ. Một trăm con lừa đã được chuyển tới từ Sardinia để chuẩn bị cho bữa tiệc lớn và trên những bức tường của nghĩa địa thành phố, người ta sơn lên dòng chữ: “Thật tiếc cho quý vị. Quý vị có biết quý vị đã bỏ lỡ điều gì không?”.

Lúc đó, cố vấn tài chính củaMaradonakhông còn là Cyterszpiler nữa, mà là Guillermo Coppola; một tay môi giới đặc sắc, chuyên hút xì-gà tới từ Buenos Aires. Coppola muốn dựa trên chiến thắng đó giúp Maradona gia hạn hợp đồng thêm 5 năm, tới 1989. Khi cuộc thương lượng bắt đầu, Ferlaino tỏ ra lưỡng lự. Có tin Milan đang quan tâm. Berlusconi đã tới gặp riêng Maradona, anh mô tả nhà tài phiệt này là “một quý ông và một người chiến thắng”. Nhưng việc Maradona ra đi là không thể. “Trong thâm tâm, tôi hiểu mình không thể chơi cho đội bóng nào ở Italy ngoài Napoli nữa”, anh viết. “Vì các CĐV sẽ giết tôi và bất cứ kẻ nào mua tôi”. Anh đã nói thế với Berlusconi. “Nếu thương vụ này diễn ra, cả hai chúng ta đều sẽ phải rời Italy”, anh nói. “Với ông là vì việc làm ăn của ông sẽ lụn bại vì dân Naples sẽ phá ông mỗi ngày, còn với tôi là để bảo toàn mạng sống”.

Vào đầu tháng 11, khiNapoliở Milan chuẩn bị cho trận gặp Como, một chiếc Mercedes chở Coppola tới biệt thự của Berlusconi. Coppola được thông báo rằng Milan muốn có Maradona khi anh hết hợp đồng, với bất cứ giá nào. Thậm chí còn chưa hỏi mức lương hiện tại của anh, họ đã đề nghị ngay sẽ tăng lương gấp đôi. Một nhà báo là bạn của Maradona đã đăng tải câu chuyện, và Ferlaino bắt đầu thực sự lo lắng. Cũng ngày hôm đó, ngài chủ tịch chấp nhận mọi điều kiện mà Coppola đưa ra, và hơn thế nữa. Những phúc lợi cho Maradona sẽ cao gấp 3 lần đề nghị ban đầu. Coppola thậm chí đưa vào hợp đồng điều khoản Maradona sẽ được cấp một căn nhà riêng kèm một chiếc Ferrari F40 màu đen - chiếc xe duy nhất trên thế giới lúc bấy giờ.

Maradona không cần tiền. Dưới sự quản lý của Coppola, tài sản của anh đã thay đổi hoàn toàn. Anh có chương trình truyền hình riêng trên đài RAI với khoản thu nhập riêng từ đó đã là 250.000 USD một tháng. Anh có hợp đồng tài trợ 5 triệu USD với thương hiệu quần áo Nhật Bản Hitochi. Những sản phẩm có hợp đồng tài trợ khác bao gồm văn phòng phẩm, hoa giấy, và “một hiệu cà phê nào đó”. Có lần, anh chụp hình quảng cáo cho thương hiệu bia Asahi bên miệng núi lửa Vesuvius. Giới kinh doanh hiểu rõ giá trị danh tiếng của anh. Có những lần Maradona tới các hãng xe, mô tả chiếc xe mà anh muốn, và họ sẽ chế tạo cho anh một mẫu chưa hề có trên thị trường. Một lần, anh từng đòi một chiếc Mercedes chưa có ở thị trường Italy và một thời gian sau, Coppola dẫn anh ra trước nhà, chỉ cho Maradona thấy chiếc xe đã ở sẵn đó rồi. Maradona mở cửa bước vào xe, khởi động, và nhìn vào cần số.

“Xe số tự động đấy”, Maradona nói.

“Phải, số tự động”, Coppola đáp. “Đời mới nhất”.

“Tôi ra khỏi xe”, Maradona viết, “đưa lại chìa khóa và nói tôi rất cảm ơn, rồi vào lại nhà. Tôi không thích xe số tự động”.

Trên sân, Diego Maradonacống hiến hết mình. Trong những lần anh bị đá xấu quá dữ dội, hay chấn thương, Maradona vẫn luôn cố gắng vượt qua, dùng thuốc giảm đau, gượng đau thi đấu, và cả cocaine nữa. Mùa 1987-88 được chính anh coi là mùa hay nhất của mình. Phải nói lời khen ngợi các bác sĩ ở Napoli, những người đã làm nên phép màu để giúp Maradona giữ vững được thể lực. Anh ghi 15 bàn, trở thành Vua phá lưới ở Serie A, tạo thành bộ ba huyền thoại với Giordano và Careca, được mua về vào mùa Hè. Maradona quan trọng tới mức Bianchi về cơ bản để mặc anh làm gì anh thích; trong một tuần lễ bình thường, Maradona chỉ tập 3 buổi. Thứ Sáu, anh tập thêm một chút đá phạt và mát-xa.

Khi mùa giải còn lại 5 trận, Napoliđang dẫn trước 5 điểm ở ngôi đầu. Nhưng rồi, trước đó đã giữ sạch lưới 4 trận liên tiếp, họ thua 1-3 ở Juventus, hòa 1-1 ở Verona, thua Milan (2-3), Fiorentina (2-3) và Sampdoria (1-2). 1 điểm sau 5 trận, họ phải nhường ngôi vô địch cho Milan.

Đó là một thảm họa. Vài cầu thủ lên tiếng chỉ trích Bianchi, và 4 người - Moreno Ferrario, Salvatore Bagni, Garella, Giordano - ra một tuyên bố đòi sa thải ông. Nhưng trong trận áp chót, đám đông ở San Paolo đã gọi vang tên Bianchi, và hợp đồng của ông được gia hạn. Maradona nổi giận. Anh cho rằng chiến thuật của Bianchi là điều dẫn tới thất bại. “Chúng tôi đã biến ông ấy thành người còn lớn hơn cả Maradona”, chính Maradona viết. Đọc cuốn sách của anh, bạn sẽ có cảm giác anh coi mình là cầu thủ ngôi sao, đội trưởng, HLV, giám đốc kỹ thuật, và cả chủ tịch Napoli. “Tôi đau đớn vô cùng: họ đã cho tay HLV những điều mà chúng tôi vất vả mới giành được”, anh viết. “Họ đã quên quá nhanh. Tôi đã tới đây trước ông ta, tôi đã chiến đấu trong cuộc chiến trụ hạng, tôi đã chiến đấu với Ferlaino, đã bảo ông ấy phải mua cầu thủ nào…”

Còn nhiều diễn biến khác chống lại anh. Cuộc sụp đổ sâu rộng tới mức xuất hiện thuyết âm mưu: Napoli đã buông chức vô địch bởi sức ép từ băng mafia Camorra. Băng này điều hành các hoạt động cá cược bất hợp pháp trong thành phố và sau chức vô địch đầu tiên, dân địa phương đã đặt cược lớn vào một danh hiệu nữa. Nếu Napoli đăng quang, băng Camorra sẽ mất rất nhiều tiền. Nhưng nếu người ta tin vào điều đó, Maradona muốn ra đi. Anh rốt cuộc ở lại để “đối mặt với khó khăn”, nhưng bầu không khí đã trở nên cực kỳ độc hại tới mức anh phải đưa Claudia và Dalma trở về Buenos Aires “đề phòng bất trắc”.

KhiMaradonatrở lại từ kỳ nghỉ, anh vẫn còn chưa hài lòng. Bianchi vẫn ở đó, và ban lãnh đạo đội đã thanh lý 4 cầu thủ ra tuyên bố. Sau đó trong mùa giải, lần đầu tiên Maradona nghiêm túc nghĩ tới việc ra đi. Marseille, với tiền từ nhà tài phiệt Bernard Tapie (người sau này sẽ bị bỏ tù vì tội đưa hối lộ), muốn có anh. Họ sẵn sàng trả bất cứ giá nào. Maradona thấy lựa chọn đó cũng hấp dẫn: nước Pháp yên ắng hơn, và kỳ nghỉ đông dài sẽ cho phép anh về lại Argentina lâu hơn. Nhưng anh cũng biết thỏa thuận khó diễn ra. Bất cứ ai để anh rời Naples sẽ không bao giờ được tha thứ.

Vào tháng 4, Napoli gặp Bayern München ở bán kết Cúp C3. Ferlaino khi đó nói với Maradona: “Nếu chúng ta giành Cúp C3, tôi hứa sẽ để cậu sang Marseille”. Họ đã làm được, đánh bại Stuttgart trong trận chung kết. Đó là danh hiệu đầu tiên của Maradona ở cúp châu Âu, và anh muốn được ra đi. Nhưng ngay trong lễ nhận cúp, Ferlaino đã thì thầm vào tai anh: “Chúng ta sẽ tôn trọng hợp đồng của cậu chứ, Diego?”

Maradona như muốn đập chiếc cúp vào đầu Ferlaino. Anh đã bị phản bội. Thất vọng tiếp tục khi Napoli về nhì ở Serie A, sau Inter. Trong trận cuối cùng ở San Paolo, các CĐV đã la ó Coppola và Claudia, 2 người ngồi ở khu khán đài VIP. Sự chia rẽ đã xuất hiện. Maradona đe dọa ra đi, và thực lòng anh muốn thế, sau khi thấy gia đình mình bị tổn thương. Anh bỏ về Argentina một thời gian dài. “Tôi muốn ném lựu đạn vào họ”, anh viết.

Lúc đó, một bức hình xuất hiện trên tạp chí ở Naples Il Mattino trong đó Maradona đang bù khú với trùm băng Camorra, Carmine Giuliano. “Tôi thừa nhận đó là một thế giới quyến rũ”, Maradona viết. “Đó là điều thật mới mẻ với người Argentina: mafia”. Họ sẽ mời anh tới các CLB, tặng anh đồng hồ và xe hơi. Tất cả những gì anh cần làm là để cánh phóng viên chụp ảnh. Nhưng trong khi Maradona thấy vui (“một thời thật khó quên”), anh cũng thấy việc đó vô hại, và những tay mafia thề sẽ bảo vệ anh. Nhưng vấn đề là bắt đầu xuất hiện tin đồn nói anh liên quan tới việc buôn ma túy. Thêm nhiều cáo buộc nối tiếp, và cơn bão trở nên dữ dội tới mức Maradona bắt đầu thấy nguy hiểm cho bản thân và không trở lại Italy nữa tới tận giữa tháng 9, sau khi mùa giải đã diễn ra được 4 trận.

Lần ra sân đầu tiên của anh là trên sân nhà trước Fiorentina. Bắt đầu từ ghế dự bị, Maradona vào sân thay người rồi đá hỏng một quả phạt đền. Nhưng không ai la ó anh. Anh vẫn quý các CĐV, nhưng vẫn ghét Ferlaino, người đã không làm gì để bảo vệ anh. Khi mùa giải nối dài, Maradona tìm lại phong độ đỉnh cao. Binachi giờ đã được thay thế bằng Alberto Bigon, người mà Maradona thấy hòa hợp hơn. Cuộc đua Scudetto đi vào bước ngoặt đầy tranh cãi ở Atalanta vào tháng 4. Khi tỉ số đang là 0-0 và còn lại 15 phút, Alemão, được mua về Napoli trong mùa Hè, té ngã sau một quả ném biên. Một đồng xu từ khán đài ném trúng đầu anh. Bác sĩ Salvatore Carmando chạy vào xử lý vết thương và giúp anh rời sân. (Người vào thay là một tiền đạo trẻ tên là Gianfranco Zola) Alemão được đưa vào bệnh viện, nơi Ferlaino tới thăm anh. Khi Ferlaino trả lời báo chí về vụ việc, ông nói Alemão bị thương nặng tới mức không nhận ra ông. Ferlaino kêu gọi LĐBĐ Italy phải phạt Atalanta và công nhận Napoli chiến thắng. Vài ngày sau, họ được công nhận thắng 2-0.

Milan, đang cạnh tranh cho chức vô địch, nổi đóa. Họ thuê chuyên gia đọc môi, những người phát hiện ra rằng Carmando đã nói với Alemão “nằm yên, nằm yên”. Khi Alemão sau này chuyển sang Atalanta, anh thừa nhận là mình diễn hơi sâu. Milan càng cảm thấy bất công bởi trong một trận trước đó ở Verona, trọng tài Rosario Lo Bello đã đuổi Sacchi lên khán đài và rút thẻ đỏ với Van Basten, Frank Rijkaard và Alessandro Costacurta. Verona thắng 2-1 và Napoli giành Scudetto, hơn Milan 2 điểm.

VớiMaradonalà một cảm giác phục thù hả hê. 10 tháng trước, anh còn bị gọi là mafia và nghiện ma túy. “Tất cả mọi người phải ngậm miệng lại”, anh viết. Nhưng trong khi danh hiệu củng cố địa vị của Maradona ở Naples, nó lại khiến anh bị thù ghét hơn nữa ở những nơi khác tại Italy, nhất là ở miền Bắc. Juventus, Inter và Milan giờ đều coi Napoli là kình địch không đội trời chung. Mùa Hè năm đó, không khí càng thêm ngột ngạt khi Maradona là đội trưởng của đội đương kim VĐTG Argentina ở World Cup 1990 tổ chức tại Italy. Họ mở màn với trận thua sốc 0-1 dưới tay Cameroon ở Milan, một trận đấu mà Maradona bị la ó dữ dội. Trong trận bán kết, Argentina gặp Italy ở Naples, trước đó Maradona đã kêu gọi các CĐV Naples ủng hộ Argentina để phục thù cho việc họ bị phần còn lại của Italy coi thường. Đó là một lời kêu gọi gây nhiều giằng xé, nhưng các CĐV địa phương đã tôn trọng Argentina. Đội bóng của Maradona chiến thắng sau loạt luân lưu, nhưng rồi thua 0-1 ở chung kết dưới tay Tây Đức.

Mùa tiếp sau, Maradona rõ ràng đã sa sút. Anh tăng cân, vô kỷ luật, và phong độ kém cỏi. Vào tháng 3, LĐBĐ Italy ra lệnh cho anh phải xét nghiệm ma túy, và anh bị cấm đá 15 tháng. Rất nhiều thuyết âm mưu nổi lên. Đẳng cấp của anh đã đi xuống, và Napoli không còn muốn giữ anh lại nữa. Một số người coi đó là cuộc phục thù của Liên đoàn vì Maradona đã góp tay loại Italy khỏi World Cup. Bản thân Maradona có vẻ cũng tin điều đó khi khăng khăng nói rằng anh vô tội. “Sau trận đấu (Italy - Argentina), (Antonio) Matarrese, Chủ tịch Liên đoàn, dân Bari, không nhìn tôi cay đắng hay giận dữ”, Maradona viết. “Ông ta chỉ ghim ánh mắt vào người tôi như một tay mafia và tôi nghĩ: rồi sẽ khó sống đây”.

Diego Maradonasẽ không bao giờ chơi cho Napoli nữa. Anh không biết rằng thất bại 1-4 dưới tay Sampdoria cũng đã là trận cuối cùng của anh cho thành phố. Anh ghi bàn duy nhất của Napoli, từ chấm phạt đền - “bàn thắng buồn nhất trong cuộc đời tôi”.

Nhưng bất chấp lời chia tay ảm đạm đó, di sản của anh ởNapoliđã trở thành huyền thoại. Năm 2000, CLB treo chiếc áo số 10. Họ đã đặt tên San Paolo theo tên anh từ lâu rồi, nếu như ở Italy không có luật quy định tên sân chỉ được đặt cho người chết đã được tối thiểu 10 năm. Trên sân bóng đó, Maradona đã làm những điều mà người Naples chưa bao giờ được thấy, đã giành những danh hiệu Napoli chưa bao giờ có.

“Nhưng trên tất cả, tôi mang tới cho họ lòng kiêu hãnh”, Maradona viết. “Lòng kiêu hãnh, vì trước khi tôi đến không ai muốn tới Naples, họ đều sợ hãi. Tôi đã tới với tình yêu khu vịnh tuyệt đẹp nhìn ra Địa Trung Hải và chỉ có thế, nhưng tôi chiến thắng vì tôi đã đối mặt với tất cả những ai ở đó. Đó là lý do tại sao ngày nay, người Naples nào cũng có thể nói với bạn: những đội bóng đó không phải do các giám đốc xây dựng lên. Đó là những đội bóng của Maradona”.

Theo Trần Trọng/TTVH