Nắng nóng cực đoan đang thiêu đốt nhiều vùng ở Nam Á và Đông Nam Á trong tuần này, khiến cuộc sống của người dân ở đây đang trở nên khó khăn.
Bể bơi vắng người vì không ai dám ra bơi
Nhiệt độ cao được ghi nhận chỉ một ngày sau khi Liên hợp quốc cho biết châu Á là khu vực hứng chịu nhiều thiên tai nhất do các hiểm họa về khí hậu và thời tiết vào năm 2023, trong đó lũ lụt và bão là nguyên nhân chính gây thương vong và thiệt hại kinh tế (Một Thế Giới đã đăng bài báo cáo của Tổ chức Khí tượng Thế giới của Liên Hợp Quốc WMO tại đây).
Nghiên cứu khoa học chuyên sâu đã phát hiện ra rằng biến đổi khí hậu đang khiến các đợt nắng nóng kéo dài hơn, thường xuyên hơn và dữ dội hơn.
Erlin Tumaron, 60 tuổi, làm việc tại một khu nghỉ mát ven biển Philippines ở tỉnh Cavite, phía nam Manila, nơi chỉ số nhiệt lên tới 47 độ C (nhiệt độ cảm nhận thực tế, có tính đến độ ẩm) vào hôm thứ ba, cho biết: “Trời nóng đến mức không thể thở được”, đồng thời diễn tả: "Thật ngạc nhiên là hồ bơi trong resort của chúng tôi vẫn thưa thớt. Đáng ra đây là lúc có thể mong đợi mọi người đến bơi nhưng có vẻ như không ai muốn rời khỏi nhà vì nắng nóng".
Tháng 3, tháng 4 và tháng 5 thường là những tháng nóng nhất và khô nhất trên quần đảo Philipinnes nhưng điều kiện thời tiết năm nay càng trở nên trầm trọng hơn do hiện tượng thời tiết El Niño.
Cơ quan dự báo thời tiết tỉnh Cavite cho biết chỉ số nhiệt dự kiến sẽ đạt mức "nguy hiểm" từ 42 độ C trở lên ở ít nhất 30 thành phố và đô thị vào giữa tuần này.
Bộ Giáo dục Philippines, cơ quan quản lý hơn 47.600 trường học, cho biết gần 6.700 trường đã cho học sinh nghỉ vào hôm nay 24.4.
Ana Solis, nhà khí hậu học trưởng tại cơ quan dự báo thời tiết của tỉnh Cavite cũng cho rằng có 50% khả năng nắng nóng sẽ gia tăng trong những ngày tới.
Solis cho biết mọi người cần hạn chế thời gian ở ngoài trời, uống nhiều nước và mang theo ô, mũ khi ra ngoài trời để đề phòng "nhiệt độ cực cao".
Sóng nhiệt dữ dội
Nhiệt độ toàn cầu đạt mức cao kỷ lục vào năm ngoái và WMO cho biết châu Á đang nóng lên với tốc độ đặc biệt nhanh chóng, với tác động của các đợt nắng nóng trong khu vực ngày càng nghiêm trọng hơn.
Báo cáo Tình hình Khí hậu ở châu Á năm 2023 của WMO cho thấy châu Á đang nóng lên nhanh hơn mức trung bình toàn cầu, với nhiệt độ năm ngoái cao hơn gần 2 độ C so với mức trung bình từ năm 1961 đến năm 1990.
Giám đốc WMO Celeste Saulo cho biết: “Nhiều quốc gia trong khu vực đã trải qua năm nóng kỷ lục vào năm 2023, cùng với hàng loạt hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, từ hạn hán, nắng nóng đến lũ lụt và bão”.
Phó Tổng thư ký WMO Ko Barrett cho biết: "Nắng nóng cực đoan đang ngày càng sắm vai kẻ giết người thầm lặng nguy hiểm".
Báo cáo nhấn mạnh tốc độ gia tăng của các chỉ số biến đổi khí hậu quan trọng như nhiệt độ bề mặt đất, sự suy giảm của sông băng và mực nước biển dâng, đồng thời cho biết chúng sẽ có tác động nghiêm trọng đối với xã hội, nền kinh tế và hệ sinh thái trong khu vực.
Tại Bangladesh, hàng ngàn người tập trung tại Dhaka để cầu mưa khi đợt nắng nóng cực đoan buộc chính quyền phải đóng cửa các trường học trên khắp đất nước.
Cục thời tiết Bangladesh cho biết nhiệt độ trung bình tối đa ở thủ đô trong tuần qua cao hơn 4-5 độ C so với mức trung bình 30 năm trong cùng thời kỳ.
Muhammad Abu Yusuf, một giáo sĩ Hồi giáo, người chủ trì lễ cầu nguyện buổi sáng cho 1.000 người ở miền trung Dhaka, cho biết: “Cầu mưa là một truyền thống của giới giáo sĩ chúng tôi. Chúng tôi sám hối về tội lỗi của mình và cầu xin Đấng toàn năng ban cho những cơn mưa”.
Ông nói thêm: “Cuộc sống trở nên không thể chịu đựng nổi do thiếu mưa. Người nghèo đang chịu khổ cùng cực”
Cảnh sát cho biết các buổi lễ cầu nguyện tương tự cũng được tổ chức ở các khu vực khác của Bangladesh.
Kêu gọi mọi người ở trong nhà
Cục Khí tượng Ấn Độ cho biết trong một thông cáo báo chí rằng tình trạng nắng nóng nghiêm trọng có thể xảy ra ở các bang miền đông và miền nam Odisha, Tây Bengal, Sikkim và Karnataka trong 5 ngày tới.
Chính quyền Thái Lan ở Bangkok đã đưa ra cảnh báo nắng nóng cực độ và kêu gọi người dân ở trong nhà vì sự an toàn của chính họ. Nhiệt độ được dự báo sẽ đạt 39 độ C tại thủ đô của Thái Lan, trong khi chỉ số nhiệt thực tế có thể tăng trên 52 độ C.
Sở Môi trường thành phố Bangkok vừa phải cảnh báo trên Facebook: "Chỉ số nắng nóng hôm nay 'cực kỳ nguy hiểm'. Vui lòng tránh các hoạt động ngoài trời".
Thái Lan đã phải hứng chịu một đợt nắng nóng trong tuần này khiến nhiệt độ ở tỉnh Lampang phía bắc Thái Lan gần đạt mức kỷ lục quốc gia là 44,6 độ C hôm thứ hai.
Philippines được xếp hạng trong số các quốc gia dễ bị tổn thương nhất trước tác động của biến đổi khí hậu và khoảng một nửa số tỉnh của nước này bị hạn hán.
Mary Ann Gener, một công chức ở tỉnh Occidental Mindoro, cho biết những người làm việc trong nhà có máy điều hòa đều ổn. Nhưng đối với những người ở bên ngoài thì thật kinh khủng.
Chưa khi nào người dân Nam Á và Đông Nam Á chịu khổ vì thời tiết nắng nóng diện rộng như hiện giờ.