Giáo sư Iain Stewart, Đại học Plymouth đã nghiên cứu ra được một thông tin đáng ngạc nhiên là người Hy Lạp dường như đã cố tình xây dựng các địa điểm linh thiêng của mình ở những khu vực từng xảy ra động đất.
"Các đường dẫn do những hoạt động địa chấn tạo ra trong vùng biển Aegean khiến cho những khu vực đó trở thành những khu vực văn hóa đặc biệt và như vậy dẫn đến chuyện chúng trở thành nơi có rất nhiều ngôi đền nổi tiếng cũng như những thành phố lớn", giáo sư Stewart giải thích.
Các nghiên cứu của các nhà khảo cổ trước đây từng gợi ý rằng Delphi, một khu phức hợp nổi tiếng thời cổ đại đã đạt được vị trí của mình trong nền văn hóa hy lạp cũ nhờ những hoạt động địa chất thường xảy ra ở địa điểm này hàng năm.
Tuy nhiên, giáo sư Stewart tin rằng Delphi không phải là cá biệt duy nhất mà các thành phố cổ như Mycenae, Ephesus, Cnidus và Hierapolis đã được xây lên nhờ bên dưới chúng tồn tại các đường nứt gãy.
"Động đất là một sự kiện rất đặc biệt đối với nền văn hóa Aegean (Hy Lạp cổ đại) và trong hơn 30 năm qua tôi đã bị mê hoặc vì vai trò quan trọng của những trận động đất đã định hình cảnh quang khu vực trên. Nhưng tôi luôn nghĩ rằng chuyện này không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên mà là nhiều địa điểm linh thiêng đã được xây trên những nơi từng xảy ra động đất. Những người Hy Lạp cổ đại từng xây nhiều công trình gần các suối nước nóng hình thành do động đất, nhưng việc xây dựng đền thờ và các thành phố gần các địa điểm này là hành động có tính hệ thống hơn những gì chúng ta từng nghĩ", ông Stewart cho biết.
Có nhiều bằng chứng hỗ trợ lý thuyết này, như tại Delphi khi khu phức hợp này từng bị san phẳng vì động đất vào năm 373 TCN nhưng người Hy Lạp cổ nhanh chóng xây dựng lại khu vực này trên nền đất cũ. Mặt khác các thành phố lớn, tàn tích lớn của nền văn minh Hy Lạp cổ đại thường được tìm thấy tại các khu vực phải gánh chịu thiên tai như động đất, núi lửa phun trào thường xuyên. Nghiên cứu của giáo sư Stewart đã được đăng trên Kỷ yếu của Hội Các nhà địa chất.
Nhiều câu chuyện thần thoại Hy Lạp cũng kể về các nhân vật anh hùng đã xâm nhập vào thế giới dưới lòng đất và chinh phục cả địa ngục. Các chuyên gia lịch sử tin rằng những hang động, vết nứt gãy do động đất tạo ra là nguyên nhân để người dân sáng tạo ra các câu chuyện trên.
"Trong khi mối liên hệ của chúng ta ngày nay với những trận động đất là rất tiêu cực, chúng ta cần biết rằng về lâu về dài những trận động đất sẽ mang lại lợi ích kinh tế nhiều hơn so với tác hại mà chúng gây ra. Người Hy Lạp cổ đại rất thông thái và tôi tin rằng họ nhận ra chuyện này, muốn người dân của mình hưởng lợi từ những tai họa thiên nhiên", ông Stewart phân tích.
Ái Vi