Chợ đầu mối Bình Điền - chợ không ngủ, không đơn thuần là nơi mua bán hàng hóa nông sản, nơi giao dịch có kẻ bán người mua, nơi mưu sinh của những người làm nghề cửu vạn như người ta vẫn nghĩ. Ở đây, về đêm về là một thế giới thu nhỏ của phố phường với kẻ chợ xô bồ, nhốn nháo nhưng lại đầy ắp tình người.
Những phận người “len lỏi”
2 giờ sáng, khí chất mùa mưa ngày càng lộ rõ, trời bắt đầu trở nên se lạnh. Chúng tôi khoác chiếc áo gió và quàng một chiếc khăn mỏng để xua bớt cái không khí ẩm ướt của Sài Gòn trong mùa mưa. Gió ngày càng thổi mạnh, những chiếc đèn cũng dần mờ ảo đi bởi sương bắt đầu sà xuống.
Đối nghịch với không khí tĩnh lặng, ảo ảnh đó là không khí ngày càng rộn ràng hơn khi chợ thịt cũng bắt đầu sôi động và mọi người càng làm việc hăng say hơn như đang chạy đua với thời gian. Tiếng bước chân vang lên huỳnh huỵch vì đẩy nặng lẫn tiếng vòng bánh xe chạm xuống mặt đường trơn như mỡ tạo ra tiếng loong coong, rầm rập, chen trong tiếng cười nói xôn xao. Tất cả những âm thanh đó hòa trộn, va quệt vào nhau tạo nên một khung cảnh sôi động, ồn ào, náo nhiệt của ngôi chợ được coi là lớn nhất Việt Nam.
 |
| Bữa tối tạm bợ tại chợ đầu mối Bình Điền (Ảnh: P.D) |
Thỉnh thoảng bắt gặp vài đứa trẻ ốm nhom, lượn lờ, len lỏi hàng này sang hàng khác, từ chợ rau qua chợ cá, chợ ốc…để nhặt nhạnh những thứ còn sót lại hoặc vương vãi trên nền chợ. Dù mặt mũi lem luốc nhưng đôi mắt đứa trẻ nào cũng sáng rực lên khi phát hiện ra thứ gì đó có thể gom được rồi cho vào cái túi nhỏ. Đâu đâu cũng thế, cái nghèo luôn luồn trong từng ngóc ngách.
Tại các sạp hàng, người mua kẻ bán xôn xao, người mua săm soi khá kỹ để chọn cho mình loại tươi ngon nhất mà giá cả phải hợp lý. Thông thường người mua thường chọn các tiểu thương đã “quen mặt” để có giá rẻ và yên tâm về chất lượng.
Vất vả nhưng đầy tình người
Mặc dù vất vả nhưng khi chúng tôi đưa máy ảnh ra, ai nấy đều cười tươi và không ngại ngần để chúng tôi ghi lại những khoảnh khắc làm việc chăm chỉ của họ. Thậm chí, một số tiểu thương còn nhắc nhở chúng tôi cẩn thận khi sàn rất trơn và dễ ngã. Bỏ hết những mệt nhọc vì gánh nặng mưu sinh, những người lao động tại đây đối xử với chúng tôi bằng ánh mắt trìu mến, nụ cười thân thiện và một tấm lòng chan chứa tình người.
 |
| Nụ cười thân thiện dù làm việc mệt nhọc (Ảnh:P.D) |
Rời khu chợ cá, băng qua con đường ngập đầy nước cống hòa cùng nước thải từ các thùng đựng cá tôm, chúng tôi qua khu chợ chuyên bán trái cây. Tại đây, không khí trầm lắng hơn. Đội quân vận chuyển đang nghỉ tạm, chỉ có một số người xếp hàng lại cho gọn gàng và sạch đẹp. Góc khác, một tốp người khuân vác vừa xong việc đang ngồi bệt dọc các sạp trái cây xanh tươi, hút vài điếu thuốc và uống ngụm nước nghỉ mệt.
 |
| Trái cây tại tươi xanh tại khu chợ Bình Điền (Ảnh:P.D) |
 |
| Trái cây tại tươi xanh tại khu chợ Bình Điền (Ảnh:P.D) |
Qua khu chợ hoa, một khung cảnh lãng mạn với hình ảnh hàng chục loại hoa đua sắc hòa cùng hương thơm của chúng làm dịu đi phần sôi động của khu chợ này. Tầm 23 giờ đêm, xe chở hoa từ khắp nơi, chủ yếu là từ Đà Lạt và miền Tây Nam Bộ bắt đầu ùn ùn đổ về khu chợ hoa Bình Điền. Cùng lúc đó, việc chuẩn bị cho buổi chợ cũng được diễn ra song song. Tầm 2 giờ đêm, chợ hoa bắt đầu diễn ra mua bán náo nhiệt, đây là lúc các khách hàng đến mua hoa sỉ với số lượng lớn về bán lẻ tại các chợ trong thành phố.
 |
| Chợ hoa Bình Điền (Ảnh: P.D) |
Tạm biệt chợ hoa, chúng tôi tiếp tục băng qua chợ trái cây và chợ cá để tới chợ thịt. Nơi đây là khu chợ chính chuyên cung cấp thịt gia súc giá sỉ cho các chợ ở trung tâm thành phố. Giá thịt bán sỉ ở đây rẻ hơn từ 10.000 đồng- 30.000 đồng/kg so với giá ở các chợ khác. Khu nhà lồng chuyên bán thịt chủ yếu hoạt động vào lúc 3 giờ sáng và đóng cửa lúc 10 giờ trưa.
Khi hầu hết khu chợ trong chợ đầu mối Bình Điền đã buôn bán tấp nập thì khu chợ khô - khô cá nước mặn, ngọt lớn nhất TP.HCM mới bắt đầu lên hàng. Trái ngược với khung giờ cố định của các chợ hải sản tươi thường vào ban đêm, các gian hàng ở chợ khô mở cửa từ 5 giờ đến 18 giờ. Điểm đặc biệt của chợ khô Bình Điền là giá được niêm yết công khai nên khách hàng đến mua không phải trả giá.
Chợ khô bắt đầu mở cửa cũng là lúc các chuyến xe chở hàng vẫn nườm nượp đổ về. Trên các nẻo đường rẽ vào chợ đầu mối Bình Điền, dần dần xuất hiện bóng dáng của những người buôn bán nhỏ, mua lẻ đi sớm mua hàng.
Không chỉ các khu chợ, những hàng nước vỉa hè cũng mở thâu đêm, những quán ăn cũng thức trắng để phục vụ những người lao động. Dãy hàng quán xá có bún, hủ tiếu, cơm sườn và cả cơm chay nghi ngút khói, tỏa ra cái hương vị kích thích vị giác khiến nhiều người phải hít hà. Trong khi đó, những bác xe ôm cũng luôn túc trực bên cổng chợ…. Dẫu vất vả vậy, nụ cười của họ vẫn nở trên môi khi nhận được đồng tiền từ tay khách.
Đồng hồ điểm qua 5 giờ sáng, chợ vẫn náo nhiệt. Càng về sáng, âm thanh còi xe càng inh ỏi, giao thông càng trở nên phức tạp.
Cảm nhận một Sài Gòn khác biệt
Mặt trời dần dần hiện lên, không khí dần trở nên bão hòa, phố phường chợt bừng tỉnh sau giấc ngủ. Những chiếc xe chở đủ loại hàng hóa liên tục bóp còi inh ỏi, thỉnh thoảng chớp xi nhan nhấp nháy quẹo phải, quẹo trái chở theo mớ rau, thùng cá, cân thịt cuối cùng rời đi, để lại đằng sau những gương mặt mệt mỏi, đờ đẫn vì thiếu ngủ của các tiểu thương và những người bốc vác, vận chuyển.
 |
| Nụ cười tươi dù một ngày làm việc mệt mỏi (Ảnh: P.D) |
6 giờ sáng, chúng tôi quay trở về khi hai mắt đã buồn ngủ díp với vẻ mệt mỏi hiện rõ. Tuy nhiên, dù mệt nhưng trong lòng cảm thấy xốn xang với nhiều cảm xúc khó tả. Chúng tôi bắt đầu hành trình quay trở lại trung tâm thành phố, nơi xô bồ và náo nhiệt. Những dãy nhà lồng của chợ đầu mối Bình Điền- chợ không ngủ càng ngày càng mờ mờ, ảo ảo và mất hút sau rặng cây. Chúng tôi tự hứa nhất định sẽ quay lại khu chợ đêm này thêm nhiều lần nữa.
Nếu một lần cảm thấy cuộc sống quá ngột ngạt, bạn hãy dẹp bỏ một giấc ngủ vùi trong chăn ấm nệm êm và hãy chạy tới chợ đầu mối Bình Điền- chợ không ngủ để cảm nhận một Sài Gòn về đêm rất khác. Một Sài Gòn không hào nhoáng, xa hoa mà là một Sài Gòn lam lũ với cuộc sống mưu sinh, một Sài Gòn với những con người chân chất nhưng thật lòng. Một Sài Gòn mà ở đó bạn cần phải đi để cảm nhận cuộc sống khác.
Phan Diệu - Thảo Hương
