Vĩnh Long: Chính quyền thắng kiện và nỗi oan ức 19 năm của người dân Mỹ Hòa

Khi phiên tòa diễn ra khoảng 30 phút, 1 người dân đi cùng, đã thốt lên: “Thua nữa rồi! “Kịch bản” giống hệt phiên sơ thẩm”. Và họ vẫn thản nhiên, khi sau khi cho 2 bên tranh luận chút ít, chỉ khoảng 10 phút sau, chủ tọa phiên tòa đã đọc bản tuyên án dài nhiều trang đánh máy sẵn từ trước đó, với nhiều văn bản chi tiết... được viện dẫn. Họ biết, mình thua từ 19 năm nay! Thua chính quyền tỉnh Vĩnh Long, khi “con kiến đi kiện củ khoai”!

Ra trước sảnh tòa, 1 người dân Mỹ Hòa chỉ biết bức xúc nói với theo anh cán bộ đại diện cho UBND tỉnh Vĩnh Long dự tòa, như 2 đứa con nít nói với nhau: “Ê, sao chơi kỳ dạ. Luật sư bên tui hỏi gì cũng cứng họng, không trả lời được, mà lại thắng? Kỳ dạ?”. Nghe, anh cán bộ tóc chải bóng rượt, cúi đầu, không biết xấu hổ hay để che nụ cười thầm của kẻ chiến thắng... dân, bước vội ra xe ô tô đợi sẵn...

Đây là phiên tòa xử 1/13 hộ nông dân, kiện nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long - Phạm Văn Đấu, đã ký quyết định thu hồi đất của họ sai luật, giao đất cho Công ty Hoàng Quân cũng sai luật. Mỗi đơn kiện của mỗi hộ dân được tách làm 1 phiên xử riêng, và họ đều thua! 13 người, đều đã già, da dẻ nhăn nheo, đen sạm, mặt khắc khổ. Nông dân rặt!

Vườn bưởi của những nông dân này bị thu hồi, để rồi một số diện tích bỏ hoang gần 20 năm nay - Ảnh: Quang Lợi

Kết thúc phiên tòa phúc thẩm trưa 17.6, những nông dân ở xã Mỹ Hòa khẳng định, họ vẫn sẽ không bỏ cuộc, dù TAND Cấp cao đã tuyên. Họ tin, vẫn còn Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội, Tổng Bí thư... rồi sẽ lắng nghe nỗi oan ức của họ. Họ đã dồn hết tiền bạc, công sức cho vụ kiện này, nên dù sắp tới tốn thêm nhiêu nữa, họ cũng không tiếc. Thậm chí, khi có 1 phóng viên không có tính người, gạ giúp đỡ rồi gạt lấy đi của họ 150 triệu đồng mồ hôi nước mắt, đôi mắt họ vẫn ráo hoảnh. Nước mắt họ đã khô vì liên tục lăn dài trên nỗi oan ức suốt 19 năm qua.

19 năm về trước, họ sống yên ổn trên mảnh đất phù sa màu mỡ ven sông Hậu, trồng bưởi Năm Roi, thu nhập ngất ngưỡng. Bất ngờ, từ năm 2000 đến 2002, UBND tỉnh Vĩnh Long thông báo đất của họ được giao cho Công ty Hoàng Quân làm khu công nghiệp, đền bù mỗi mét vuông đất 36.000 đồng, tương đương... 1 trái bưởi. Khoảng 162 héc-ta đất sẽ bị giải tỏa trắng, và 680 hộ dân, tổ chức sẽ “ra đi”, nhường chỗ cho khu công nghiệp.

Họ ngậm ngùi chấp nhận, và phần lớn đã an phận, nhận tiền đền bù, về nơi ở mới. Nhưng vài năm sau, bất ngờ một số hộ dân phát hiện, đất của họ được làm thành khu dân cư, phân lô bán nền với giá cao gấp hàng chục lần mỗi mét vuông đất khi đền bù (khoảng 1,5-2,2 triệu đồng/mét vuông), chứ không hề làm khu công nghiệp như đã nói. Tỉnh đã lừa họ, Công ty Hoàng Quân đã lừa họ? Và 13 hộ dân đeo đuổi vụ kiện cho đến nay.

Mỗi bên có cái lý riêng, nhưng 13 hộ dân nơi đây tin vào kết luận của Thanh tra Chính phủ vào cuối năm 2007. Đó là: Trước khi xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ về việc chuyển đổi hình thức đầu tư (từ 100% vốn nước ngoài sang 100% vốn đầu tư trong nước), UBND tỉnh Vĩnh Long đã có văn bản chấp thuận cho Công ty Hoàng Quân đầu tư khu công nghiệp Bình Minh. Như vậy, việc xin ý kiến Thủ tướng chỉ là hình thức! (trước đó, Thủ tướng chỉ đồng ý về chủ trương, cho quy hoạch khu công nghiệp này theo hình thức 100% vốn đầu tư nước ngoài).

Thanh tra Chính phủ khẳng định: Cũng tại thời điểm đó, chưa được phép đầu tư, UBND tỉnh Vĩnh Long đã phê duyệt phương án đền bù... và đã tổ chức kiểm kê, áp giá đền bù cho các hộ dân có đất bị giải tỏa. Trong khi theo quy định, dự án khu công nghiệp Bình Minh thuộc nhóm A, phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi để Bộ KHĐT thẩm tra trước khi trình Thủ tướng cho phép thành lập và cho phép đầu tư, thì những việc làm trên đấy của UBND tỉnh Vĩnh Long là sai!

Mỗi mét vuông đất thu hồi với giá 36.000 đồng, giờ rao bán với giá 750 triệu đồng/110 mét vuông, tức 6,8 triệu đồng/mét vuông - Ảnh: Hồ Hùng

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, khiếu nại của công dân cho rằng UBND tỉnh không thực hiện đúng ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, thu hồi đất nhưng sử dụng không đúng mục đích ban đầu là có cơ sở. “Vì vậy, Thanh tra đề nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Vĩnh Long: “Kiểm điểm nghiêm túc những cơ quan đơn vị làm sai, tham mưu sai”.”

Tại phiên tòa hôm 17.6, luật sư đại diện cho nguyên đơn (hộ dân kiện Phó chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long), hỏi đại diện phía bị đơn (ông Đấu là người bị kiện, không có mặt): “Xin các anh trình ra cho chúng tôi xem, giấy tờ nào Thủ tướng cho phép Công ty Hoàng Quân làm chủ đầu tư dự án này”; “Đến giờ, UBND tỉnh Vĩnh Long đã xử lý cán bộ nào vì làm sai theo kết luận Thanh tra Chính phủ chưa?”... Phía bị đơn im lặng, từ chối trả lời. Nhưng cuối cùng, họ vẫn thắng phía nguyên đơn, khi tòa bác đơn kiện!

13 nông dân Mỹ Hòa vẫn tin, công lý vẫn còn đó, chỉ vì nhiều cơ quan, tổ chức không dám đứng ra nhìn nhận, rắp tâm che đậy. Rầm rộ tổ chức thu hồi đất của hàng trăm hộ gia đình, giao cho 1 công ty khi chưa được phép, rõ ràng là sai, sai từ đầu. Vì thế, những chuyện sau này không đáng để bàn đúng sai nữa. 13 hộ dân này, dù có lẽ đã không còn nước mắt, nhưng vẫn tin: sự thật còn sờ sờ ra đấy!

Hồ Hùng